Opublikowane: 2025-12-15

Gwelfizm jako mit fundacyjny dla Polski. W sprawie "Czerwonych tarcz" Jarosława Iwaszkiewicza

Robert Pawlik
Załącznik Kulturoznawczy
Dział: Artykuły
https://doi.org/10.21697/zk.2025.12.22

Abstrakt

"Czerwone tarcze" Jarosława Iwaszkiewicza były interpretowane w różnych perspektywach: historycznej, historiozoficznej, mitologicznej i psychologicznej. W niniejszej pracy proponuję spojrzeć na tę powieść jako na dzieło o państwie, w którym autor zestawia piastowską Polskę z trzema tradycjami politycznymi charakterystycznymi dla XII stulecia: gibelinizmem (stronnictwem procesarskim), gwelfizmem (stronnictwem antycesarskim i propapieskim) oraz z odradzającą się myślą republikańską. Zwracam także uwagę na autobiograficzny wymiar dzieła, stanowiącego swoistą transpozycję osobistych zmagań autora z niemieckimi aspiracjami do hegemonii kulturowej w Europie. Wreszcie próbuję wykazać, że przeciwstawiając się niemieckiemu mitowi „mistycznego gibelinizmu”, Iwaszkiewicz stworzył własny mit Polski gwelfickiej, odrzucającej przynależność do uniwersalistycznego imperium niemieckiego na rzecz uczestnictwa w odmiennej formie uniwersalizmu, jaką jest „christianitas” – wspólnota ludów chrześcijańskich, zachowujących swoją republikańską odrębność.

Słowa kluczowe:

Jarosław Iwaszkiewicz, Stefan George, Czerwone Tarcze, gibelinizm, gwelfizm, mit polityczny

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Pawlik, R. (2025). Gwelfizm jako mit fundacyjny dla Polski. W sprawie "Czerwonych tarcz" Jarosława Iwaszkiewicza . Załącznik Kulturoznawczy, (12), 423–451. https://doi.org/10.21697/zk.2025.12.22

Cited by / Share

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.