Dwa modele relacji: męskość – ojcostwo. Perspektywa pedagogii personalistycznej

Witold Starnawski

doi:10.21697/fp.2016.2.39

Opublikowane: 2016-11-19

Tom 6 Nr 2/2 (2016)

Dwa modele relacji: męskość – ojcostwo. Perspektywa pedagogii personalistycznej

Witold Starnawski

Forum Pedagogiczne

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/fp.2016.2.39

Abstrakt

W niniejszym artykule relację męskość – ojcostwo rozważa się według Teologii ciała Jana Pawła II. W związku z tym centralnym problemem jest związek zachodzący między naturą a osobą. Autor uważa, że „osoba ma naturę” (Robert Spaemann) i zawsze jest to natura męska lub kobieca. Ciało i płeć są ważnymi elementami ludzkiego bytu i powinny wyrażać osobę (Jan Paweł II). Relację męskość – ojcostwo można rozważać zgodne z dwoma modelami. Według pierwszego – naturalnego – męskość jest fundamentem ojcostwa; może być opisana przez takie pojęcia jak: siła, stanowczość, odwaga, ryzyko. Drugi model jest duchowy – fundamentem jest ojcostwo, ważną kategorią jest duchowe zrodzenie; można je opisać poprzez takie terminy jak: władza, autorytet, odpowiedzialność, troska. Obydwie kategorie są ważne w wychowaniu: męskość wskazuje na elementy realistyczne, konkretne, skuteczne w działaniu, ojcostwo ujawnia zaś aspekty społeczne, kulturowe, osobowe postawy.

Słowa kluczowe:

męskość, ojcostwo, Jan Paweł II, teologia ciała, płeć, gender

Inne teksty tego samego autora

Witold Starnawski, Primum non nocere… Uwagi na temat uwarunkowań edukacji filozoficznej/moralnej , Forum Pedagogiczne: Tom 7 Nr 2 (2017)
WITOLD STARNAWSKI, PEDAGOGIA OSOBY: UWARUNKOWANIA, TRUDNOŚCI, WYZWANIA , Forum Pedagogiczne: Tom 5 Nr 2 (2015)
Kazimierz Gryżenia, Witold Starnawski, Dariusz Stępkowski, NA 70. URODZINY PROFESORA DIETRICHA BENNERA , Forum Pedagogiczne: Tom 1 Nr 2 (2011)
Witold Starnawski, DOŚWIADCZENIE POZYTYWNE W WYCHOWANIU MORALNYM , Forum Pedagogiczne: Tom 1 Nr 2 (2011)
Witold Starnawski, Po co wychowaniu filozofia? [Naděžda Pelcová. Człowiek i wychowanie w refleksji fenomenologicznej, tłum. A. Bystrzycka. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2014, 263 s.] , Forum Pedagogiczne: Tom 6 Nr 2/1 (2016)
Witold Starnawski, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Forum Pedagogiczne: Tom 11 Nr 2 (2021)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Starnawski, W. (2016). Dwa modele relacji: męskość – ojcostwo. Perspektywa pedagogii personalistycznej. Forum Pedagogiczne, 6(2/2), 217–232. https://doi.org/10.21697/fp.2016.2.39

Cited by / Share

Bibliografia

Augustyn J. (2009). Ojcostwo. Aspekty pedagogiczne i duchowe. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Chudy W. (1981). Obszary filozoficzne Jana Pawła II teologii ciała antropologicznej. W: Styczeń T. (red.). Jan Paweł II. Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołuje się do początku. O Jana Pawła II teologii ciała. Lublin: RW KUL, s. 17–238.
Google Scholar

Cordes P.J. (2005). Zagubione ojcostwo. Pelplin: Bernardinum.
Google Scholar

Danese A., di Nicola G. (2010). Mężczyzna i kobieta z perspektywy personalizmu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Eldredge J. (2003). Dzikie serce. Tęsknoty męskiej duszy. Poznań: Wydawnictwo „W drodze”.
Google Scholar

Fernández R. (1999). Rola ojca. „Communio” XIX, nr 2 (110), s. 99–124.
Google Scholar

Fromm E. (2007). O sztuce miłości. Poznań: Rebis.
Google Scholar

Jan Paweł II (1986). Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Jan Paweł II (1987). Wierzę w Boga Ojca Stworzyciela. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Kochanowski J., Abramowicz M., Biedroń R. (red.). (2010). Queer studies. Podręcznik kursu Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii, dostępny na: http://www.kph.org.pl/publikacje/queerstudies_podrecznik.pdf (otwarty 25.07.2016).
Google Scholar

Kornas-Biela D. (red.). (2006). Ojcostwo wobec wyzwań współczesności. Lublin: Fundacja Cyryla i Metodego.
Google Scholar

Marcel G. (1984). Pragnienie twórcze istotą ojcostwa. W: tegoż, Homo viator. Wstęp do pedagogiki nadziei. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Google Scholar

Melosik Z. (2006). Kryzys męskości w kulturze współczesnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Mierzwiński B. (1999). Mężczyzna istota nieznana. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
Google Scholar

Pospiszyl K. (2007). Ojciec a wychowanie dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar

Rybicki A. (2008). Lew i baranek. O duchowości mężczyzny. Lublin: Gaudium.
Google Scholar

Spaemann R. (2001). Osoby. O różnicy między czymś a kimś. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Starnawski W. (2012). Eliminacja kategorii męskości i ojcostwa w teorii i praktyce wychowania. „Paedagogia Christiana” nr 2 (30), dostępny na: http://www.paedchrist.umk.pl/zeszyt/2/30/2012/eliminacja-kategorii-meskosci-i-ojcostwa-w-teorii-i-praktyce-wychowania (otwarty 12.07.2016).
Google Scholar

Starnawski W. (2014). Myśl Jana Pawła II a ideologia gender/queer. „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio”, t. 20, n. 4, s. 272–281, dostępny na: http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/2014-4Starnawski.pdf (otwarty 12.07.2016).
Google Scholar

Verlinde J.-M. (1997). Tajemnica ojcostwa. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Wierzbicki A. (2016). Kościół nie zdradził JP2. „Tygodnik Powszechny” 16 marca 2016 r.
Google Scholar

Wierzbicki A. (2014a). Maryja, matka gender. „Gazeta Wyborcza” 7 marca 2014 r., dostępny na: http://wyborcza.pl/magazyn/1,137067,15585759,Maryja__matka_gender.html (otwarty 25.07.2016).
Google Scholar

Wierzbicki A. (2014b). Nieprecyzyjni biskupi, niedouczeni radni. „Gazeta Wyborcza Lublin” 16 stycznia 2014 r., dostępny na: http://lublin.wyborcza.pl/lublin/1,48724,15280600,Ksiadz_z_KUL_o_gender__Nieprecyzyjni_biskupi__niedouczeni.html (otwarty 25.07.2016).
Google Scholar

Wojciszke B. (2002). Kobiety i mężczyźni. Odmienne spojrzenie na różnice. Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Wojciszke B. (2011). Psychologia społeczna. Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Wojtyła K. (1994). Osoba i czyn. Lublin: TNKUL.
Google Scholar

Wojtyła K. (1979). Promieniowanie ojcostwa. W: tegoż, Poezje i dramaty. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 228–258.
Google Scholar

Wojtyła K. (2009). Święty Józef. W: „Aby Chrystus się nami posługiwał”. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 83–88.
Google Scholar

Woroniecki J. (1986). Katolicka etyka wychowawcza. t. II, cz. I. Lublin: RW KUL.
Google Scholar

Zimbardo P., Coulombe N. (2015). Gdzie ci mężczyźni. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Witold Starnawski

starnawski@gmail.com

Afiliacja:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wydział Nauk Pedagogicznych Polska

Biogram

doktor habilitowany, zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zainteresowania naukowe: filozofia wychowania, pedagogia osoby, myśl Jana Pawła II, etyka. Publikacje książkowe: Prawda podstawą wspólnoty. Wychowawcza rola prawdy według Karola Wojtyły (2005), Prawda jako zasada wychowania. Podstawy pedagogii personalistycznej w nawiązaniu do myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II (2008) i Bycie osobą. Podstawy moralności i wychowania (2011).