MYŚLENIE TRANSCENDENTALNO-FENOMENOLOGICZNE DIETRICHA BENNERA (PRÓBA ZDEFINIOWANIA)

Dariusz Stępkowski

doi:10.21697/fp.2011.2.15

Opublikowane: 2016-11-12

Tom 1 Nr 2 (2011)

MYŚLENIE TRANSCENDENTALNO-FENOMENOLOGICZNE DIETRICHA BENNERA (PRÓBA ZDEFINIOWANIA)

Dariusz Stępkowski

Forum Pedagogiczne

Dział: Dział tematyczny

https://doi.org/10.21697/fp.2011.2.15

Abstrakt

W rozważaniach pedagogiczno-filozoficznych Dietricha Bennera widoczne są wielorakie ślady obecności myślenia transcendentalnego i fenomenologicznego. Nadaje im to specyficzny charakter. Głównym celem tego artykułu jest dookreślenie tego charakteru i wskazanie jego wpływu na koncepcję pedagogiki ogólnej.
Poniższy tekst składa się z trzech punktów. W pierwszym rozważam możliwość zastosowania fenomenologii filozoficznej do opisu i interpretacji zjawiska wychowania oraz postuluję rozwijanie w pedagogice szeroko rozumianego myślenia fenomenologicznego. Drugi punkt poświęcam przedstawieniu modelu systematyki pedagogicznej (Systematik der Padagogik). Mimo modyfikacji normuje on do dziś Bennera odczytanie zależności łączącej praxis wychowania z rożnymi jej ujęciami teoretycznymi. Na zakończenie w trzecim punkcie prezentuję zgłoszony przez opisywanego autora w ostatnim wydaniu jego Allgemeine Padagogik (Pedagogika ogólna) projekt „krytycznej nauki o wychowaniu” (kritische Erziehungswissenschaft), który otwiera drogę do rozwiązania sporu toczącego się między przeciwstawnymi paradygmatami współczesnej pedagogiki. Projekt ten opiera się na pojęciu krytyki, implikującym zarazem myślenie fenomenologiczne i transcendentalne.

Inne teksty tego samego autora

Dariusz Stępkowski, Od redakacji , Forum Pedagogiczne: Tom 4 Nr 2 (2014)
Dariusz Stępkowski, Spotkanie Zespołu Pedagogiki Ogólnej (Kraków, 13 grudnia 2014) , Forum Pedagogiczne: Tom 5 Nr 1 (2015)
Dariusz Stępkowski, Wykład otwarty prof. Krassimira Stojanova (Katholische Universität Eichstätt-Ingolstadt) pt. „Sprawiedliwość edukacyjna z perspektywy filozofii wychowania” (Warszawa, 23 listopada 2015 r.) , Forum Pedagogiczne: Tom 6 Nr 1 (2016)
Dariusz Stępkowski, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Forum Pedagogiczne: Tom 11 Nr 1 (2021): Numer jubileuszowy
Dariusz Stępkowski, Od redakacji , Forum Pedagogiczne: Tom 3 Nr 1 (2013)
Dariusz Stępkowski, VII międzynarodowa konferencja naukowa pt. "Einheimische Begriffe" und Disziplinentwicklung (Essen, 20-22 marca 2013 r.) , Forum Pedagogiczne: Tom 3 Nr 2 (2013)
Dariusz Stępkowski, Joanna Pękala, IV Ogólnopolska Konferencja Metodyczno-Naukowa „Jak uczyć by nauczyć? O specyfice teorii i praktyki nauczania filozofii i etyki” (Warszawa, 21-22 listopada 2014) , Forum Pedagogiczne: Tom 5 Nr 1 (2015)
Dariusz Stępkowski, Od redakacji , Forum Pedagogiczne: Tom 2 Nr 2 (2012)
Dariusz Stępkowski, Ogólnopolska konferencja naukowa pt. Edukacja w Polsce: diagnoza, modele, prognozy (Warszawa, 23 stycznia 2013 r.) , Forum Pedagogiczne: Tom 3 Nr 2 (2013)
Dariusz Stępkowski, Sprawozdanie z V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z zakresu edukacji globalnej pt. „Edukacja globalna wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju”, Warszawa 23 maja 2019 roku , Forum Pedagogiczne: Tom 9 Nr 2/1 (2019)

<< < 1 2 3 4 5 > >>

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Stępkowski, D. (2016). MYŚLENIE TRANSCENDENTALNO-FENOMENOLOGICZNE DIETRICHA BENNERA (PRÓBA ZDEFINIOWANIA). Forum Pedagogiczne, 1(2), 323–359. https://doi.org/10.21697/fp.2011.2.15

Cited by / Share

Bibliografia

Ablewicz K., Kilka metodologicznych problemów tworzenia i przekazu fenomenologicznej wiedzy o wychowaniu, [w:] Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki, red. J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, K. J. Szmidt, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.
Google Scholar

Benner D., Allgemeine Padagogik. Eine systematisch-problemgeschichtliche Einfuhrung in die Grundstruktur padagogischen Denkens und Handelns, Juventa Verlag, Weinheim–Munchen 2010.
Google Scholar

Benner D., Auf der Suche nach einer Didaktik der Urteilsformen und einer auf ausdifferenzierte Handlungsfelder bezogenen partizipatorischen Erziehung, „Padagogische Korrespondenz” 39 (2009).
Google Scholar

Benner D., Erziehung – Religion, Padagogik – Theologie, Erzie hung swis senschaft – Religionswissenschaft. Systematische Analy sen zu padagogischen, theologischen und religionswissenschaftlichen Reflexionsformen und Forschungsdesiderata, [w:] Erziehungswissenschaft, Religion und Religionspadagogik, red. E. Gros, Lit Verlag, Munster, 2004.
Google Scholar

Benner D., Hauptstromungen der Erziehungswissenschaft. Eine Systematik traditioneller und moderner Theorien, List Verlag, Munchen 1973.
Google Scholar

Benner D., Rozumienie krytyki na podstawie rozróżnienia afirmatywnych i nieafirmatywnych koncepcji kształcenia, [w:] tenże, Edukacja jako kształcenie i kształtowanie, wyb. i tłum. z jęz. niem. D. Stępkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa
Google Scholar

Google Scholar

Benner D., Wprowadzenie autora do wydania polskiego, [w:] tenże, Edukacja jako kształcenie i kształtowanie, wyb. i tłum. z jęz. niem. D. Stępkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2008.
Google Scholar

Benner D., Bruggen F., Geschichte der Padagogik. Vom Beginn der Neuzeit bis zur Gegenwart, Verlag Reclam, Stuttgart 2011.
Google Scholar

Benner D., English A., Critique and Negativity. Towards the
Google Scholar

Pluralization of Critique in Educational Practice, Theory and Research, „Journal of Philosophy of Education” 38 (2004).
Google Scholar

Benner D., Schmied-Kowarzik W., Herbarts praktische Philosophie und Padagogik. Moglichkeiten und Grenzen einer Erziehungsphanomenologie, Henn Verlag, Ratingen 1967.
Google Scholar

Chudy W., Rozwój filozofowania a „pułapka refleksji”, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1995.
Google Scholar

Embree L., Analiza refleksyjna. Wprowadzenie do badań fenomenologicznych, tłum. z jęz. ang. A. Łagodzka, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2006.
Google Scholar

Filek J., Fenomenologia wychowania, [w:] tenże, Filozofia jako etyka, Wydawnictwo Znak, Kraków 2001.
Google Scholar

Gara J., Od filozoficznych podstaw wychowania do ejdetycznej filozofii wychowania, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2009.
Google Scholar

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Google Scholar

Herbart J. F., Główne punkty metafizyki, tłum. z jęz. niem. D. Stępkowski, „Studia Philosophica Wratislaviensia” 5 (2010) 1.
Google Scholar

Herbart J. F., Pedagogika ogólna wywiedziona za celu wychowania, tłum z niem. T. Stera, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2007.
Google Scholar

Kant I., Krytyka czystego rozumu, tłum. z jęz. niem. R. Ingarden, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1957.
Google Scholar

Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2000.
Google Scholar

Prange K., Die Ethik der Padagogik. Zur Normativitat erzieherischen Handelns, Schoningh Verlag, Paderborn–Munchen–Wien–Zurich 2010. DOI: https://doi.org/10.30965/9783657766772
Google Scholar

Schmied-Kowarzik W., Benner D., Die Padagogik der fruhen Fichteaner und Honigswalds. Moglichkeiten und Grenzen einer Erziehungsphilosophie, Henn Verlag, Wuppertal–Rattingen–Dusseldorf 1969.
Google Scholar

Stępkowski D., Poza alternatywą: adaptacja – emancypacja. W kierunku nieafirmacyjnej pedagogiki ogólnej, [w:] Pedagogiki ogólna.
Google Scholar

Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym, red. T. Hejnicka-Bezwińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2011.
Google Scholar

Stępkowski D., Praxis’ w koncepcji pedagogiki Dietricha Bennera, „Kwartalnik Pedagogiczny” 53 (2008) 3.
Google Scholar

Śliwerski B., Myśleć jak pedagog, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2010.
Google Scholar