Zbiór fotografii Karola Lanckorońskiego jako źródło do badań nad sztuką religijną renesansu włoskiego. Zarys problematyki w ujęciu historycznym i współczesnym: A collection of photographs by Karol Lanckoroński as a source for research on the religious art of the Italian Renaissance. An outline of the problems in the historical and contemporary perspective

Ewa Skotniczna

doi:10.21697/an.7070

Opublikowane: 2019-10-01

Nr 3 (2019)

Zbiór fotografii Karola Lanckorońskiego jako źródło do badań nad sztuką religijną renesansu włoskiego. Zarys problematyki w ujęciu historycznym i współczesnym

A collection of photographs by Karol Lanckoroński as a source for research on the religious art of the Italian Renaissance. An outline of the problems in the historical and contemporary perspective

Ewa Skotniczna

Artifex Novus

Dział: Artykuły tematyczne

https://doi.org/10.21697/an.7070

Abstrakt

ABSTRAKT

Celem artykułu jest omówienie zbioru fotografii naukowych Karola Lanckorońskiego (1848-1933) w kontekście jego znaczenia do badań z zakresu sztuki sakralnej renesansu włoskiego. Zbiór ów obecnie przechowywany w Fototece Lanckorńskich Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) stanowi przykład światowej klasy kolekcji fotografii. Przyrównywany bywa do najsłynniejszych tego typu zbiorów, w tym fototeki Bernarda Berensona we
Florencji. Mimo to dopiero od niedawna rozpoczęto systematyczne prace nad inwentaryzacją oraz opracowaniem naukowym całej kolekcji. Hrabia Karol Lanckoroński-znany miłośnik sztuki, mecenas, kolekcjoner i badacz przeszłości stworzył zbiór liczący pierwotnie około 120 tysięcy odbitek. Według obecnych szacunków Fototeka Lanckorońskich PAU przechowuje około 45 775 obiektów. W zakres zbioru Lanckorońskiego oprócz dokumentacji podróżniczej wchodzą przede wszystkim fotografie o tematyce artystycznej poświęcone sztuce światowej, a szczególnie europejskiej od antyku po wiek XIX. Jak wynika ze wstępnego przebadania zbioru dominują w nim reprodukcje dzieł sztuki renesansu włoskiego, w szczególności o tematyce sakralnej. Na łamach artykułu dokonano ogólnej charakterystyki zbioru pod względem tematycznym, wskazano funkcje, które zbiór ów pełnił w czasach swego powstania, w dalszej kolejności zaś podkreślono wagę kolekcji dla współczesnych badań humanistycznych, przede wszystkim historyczno-artystycznych.

SUMMARY

The aim of the article is to discuss Karol Lanckoroński’s collection of scientific photographs (1848–1933) in the context of his significance to research in the sacred art of the Italian Renaissance. This collection is currently stored in the Lanckoroński’s Archive Photography of the Polish Academy of Arts and Sciences (PAU) is an example of a world-class photography collection. It is compared to the most famous collections of this type, for example Bernard Berenson’s Archive Photography in Florence. Nevertheless, it was only recently that systematic work was initiated on the inventory and scientific elaboration of the entire collection. Count Karol Lanckoroński – a wellknown art lover, patron, collector and researcher of the past, created a collection of originally about 120,000 prints. According to
current estimates, Lanckoroński’s Archive Photography of the Polish Academy of Arts and Sciences stores approximately 45,775 images. In addition to travel documentation, the Lanckoroński’s collection includes primarily artistic photography devoted to world art, especially European art from antiquity to the nineteenth century. As can be seen from the initial examination of the collection, reproductions of Italian Renaissance works of art, in particular sacral, dominate in it. The article presents the general characterization of the collection in terms of subject matter, indicates the functions that the collection held during its creation, and further emphasized the importance of the collection for contemporary humanistic research, first of all historical-artistic.

Słowa kluczowe:

fotografia, fototeka, Karol Lanckoroński, photography, photo library

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Skotniczna, E. (2019). Zbiór fotografii Karola Lanckorońskiego jako źródło do badań nad sztuką religijną renesansu włoskiego. Zarys problematyki w ujęciu historycznym i współczesnym: A collection of photographs by Karol Lanckoroński as a source for research on the religious art of the Italian Renaissance. An outline of the problems in the historical and contemporary perspective. Artifex Novus, (3), 144–156. https://doi.org/10.21697/an.7070

Cited by / Share

Bibliografia

A. Feliks, Kolekcja obrazów włoskich Karola Lanckorońskiego , „Rocznik Historii Sztuki” 2000, t. 25;
Google Scholar

A. Korczyński, Fototeka Lanckorońskich, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie” 2011;
Google Scholar

P. Krasny, Pałac w Rozdole. Rezydencja „niezwy - kłego wielkiego pana” , „Folia Historiae Artium” 1998, nr 4, s. 15–35;
Google Scholar

K. Kuczman, Kolekcja włoskich obrazów Karola Lanckorońskiego, „Folia Historiae Artium. Seria Nowa” 1998, t. 4, s. 109–134;
Google Scholar

M. Kunińska, Kolekcja reprodukcji jako „laborato - rium” badań nad sztuką. „Aparat naukowy do badania historii sztuki” Uniwersytetu Jagiellońskiego, w: Archiwa wizualne dziedzictwa kulturowego. Archeologia – Etnografia – Historia Sztuki ,t. 1, red. E. Manikowska, I. Kopania, Warszawa 2014,
Google Scholar

K. Lanckoroński, Dzienniki podróży do Włoch (1874 i 1875), tłum. P. Górak, I. Nöbauer, red. J. Winiewicz - -Wolska, A. Ziemlewska, Wiedeń 2015;
Google Scholar

K. Lanckoroński, Na około ziemi 1888–1889. Wrażenia i poglądy, Kraków 1893
Google Scholar

P. Salwa, Rzymskie losy zbiorów fotograficznych Karola Lanckorońskiego, w: Karol Lanckoroński i jego czasy. Varia, red. A. Ziemlewska, Wiedeń 2015;
Google Scholar

H.D. Szemethy, Hrabia Karol Lanckoroński i jego zasługi w badaniach archeologicznych w Azji Mniejszej, w: Karol Lanckoroński. Dzienniki podróży do Azji Mniejszej (1882–1883 i 1884), red. A. Szymanowicz-Hren, A. Ziemlewska, Wiedeń 2015, s. 19–32.
Google Scholar

R. Taborski, Karol Lanckoroński – wiedeński mecenas i kolekcjoner sztuki, „Przegląd Humanistyczny” 1969, t. 13, s. 155–162; tenże, Karol Lanckoroński – wiedeński mecenas i kolekcjoner sztuki, w: tegoż, Wśród wiedeńskich poloników, Kraków 1974, s. 71–81;
Google Scholar

R. Taborski, Lanckoroński Karol z Brzezia, w: Polski słownik biograficzny, t. 16, Wrocław–Warszawa–Kraków 1971, s. 442–443;
Google Scholar

J. Winiewicz-Wolska, Dzieje kolekcji Lanckorońskich w latach 1939–1946, „Rocznik Historii Sztuki” 2003, t. 28, s. 19–45;
Google Scholar

J. Winiewicz-Wolska, Karol Lanckoroński i jego „marchand amateur”, „Studia Waweliana” 2009, t. 14;
Google Scholar

J. Winiewicz-Wolska, Karol Lanckoroński i jego wiedeńskie zbiory,t. 1–2, Kraków 2010;
Google Scholar

J. Winiewicz-Wolska, Początki wiedeńskiej kolekcji Karola Lanckorońskiego 1815–1874, „Studia Waweliana” 2009, t. 14, s. 159–181;
Google Scholar

J. Winiewicz-Wolska, Wiedeńskie zbiory Karola Lanckorońskiego przed stu laty, „Folia Historiae Artium” 2002/2003, t. 8–9, s. 107–160.
Google Scholar