The “Just Once” and “Once for Ever” of the Word of God

Sławomir Zatwardnicki

doi:10.21697/ct.2022.92.1.04

Opublikowane: 2022-03-23

Tom 92 Nr 1 (2022)

The “Just Once” and “Once for Ever” of the Word of God

Sławomir Zatwardnicki

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.1.04

Abstrakt

W tekście postawiono pytanie o rolę słowa Bożego w związku z Paschą oraz z jej liturgicznym uobecnieniem. W artykule odwołano się najpierw do teologii liturgii Josepha Ratzingera. Według bawarskiego teologa w kulcie chrześcijańskim wydarzeniu historycznemu Paschy („raz jeden”) odpowiada jej nieustanna aktualność („raz na zawsze”). Istota słów i działań Jezusa – jako Syna Ojca – w czasie Ostatniej Wieczerzy pozostaje zawsze teraźniejsza. Następnie ukazano, że natchnione pisma mogą być zrozumiane jedynie w powiązaniu ze słowami ustanowienia z Ostatniej Wieczerzy. Uprzywilejowanym czasem słuchania słowa Bożego jest liturgia, w czasie której Chrystus-Baranek staje się Egzegetą otwierającym najgłębszy sens Pisma („hermeneutyka eucharystyczna”). Kolejno zaprezentowano analogię pomiędzy wkroczeniem przeszłej Paschy w teraźniejszość liturgii a uaktualnieniem wydarzeń, o których świadczą księgi natchnione. Tego rodzaju „uobecnienie” jest związane z przeobrażeniem sakramentalnym pism oraz świąt żydowskich, którego dokonał Chrystus. Nie następuje ponowne odtworzenie historycznych doświadczeń, lecz ich zrekapitulowanie w eucharystycznej Passze. W Najświętszym Sakramencie Chrystus jest obecny również w wypowiadanym (i spisanym pod natchnieniem) słowie. Z kolei liturgia słowa jest werbalnym aspektem działania sakramentalnego.

Słowa kluczowe:

Joseph Ratzinger, Pascha Chrystusa, natchnione pisma, hermeneutyka eucharystyczna, liturgia a historia zbawienia, aktualizacja słowa Bożego, liturgia słowa

Inne teksty tego samego autora

Sławomir Zatwardnicki, An Incarnational Analogy That Is Hard to Escape From: A Polemic with James Prothro , Collectanea Theologica: Tom 91 Nr 2 (2021)
Sławomir Zatwardnicki, The Eucharistic Presence and Making Christ Present in the Word of God: A Study Inspired by the Views of Robert Sokolowski , Collectanea Theologica: Tom 91 Nr 5 (2021): Fasciculus specialis
Sławomir Zatwardnicki, The Rule of Faith, the Scripture and Tradition: A Voice in the Discussion on the Doctrine of the Holy Scripture , Collectanea Theologica: Tom 93 Nr 3 (2023)
Sławomir Zatwardnicki, Obecność eucharystyczna a uobecnienie Chrystusa w słowie Bożym. Studium inspirowane poglądami Roberta Sokolowskiego , Collectanea Theologica: Tom 91 Nr 3 (2021)
Sławomir Zatwardnicki, What Place Does Scripture Have in Thomas Aquinas’s Reasoning? , Collectanea Theologica: Tom 94 Nr 1 (2024)
Sławomir Zatwardnicki, Objawienie – uświęcenie – natchnienie. Johna Webstera doktryna Pisma Świętego z perspektywy katolickiej , Collectanea Theologica: Tom 92 Nr 3 (2022)
Sławomir Zatwardnicki, Katafatyczność i apofatyczność słowa Bożego w świetle misterium Wcielenia , Collectanea Theologica: Tom 92 Nr 4 (2022)
Sławomir Zatwardnicki, Teologiczno-systematyczne uzasadnienie sukcesji apostolskiej przez luterańskiego teologa Roberta Jensona , Collectanea Theologica: Tom 94 Nr 4 (2024)

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Zatwardnicki, S. (2022). The “Just Once” and “Once for Ever” of the Word of God. Collectanea Theologica, 92(1), 89–112. https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.1.04

Cited by / Share

Bibliografia

Balthasar, H.U. von, W pełni wiary (ed. W. Löser; trans. J. Fenrychowa; Kraków: Znak 1991).
Google Scholar

Benedict XVI, Apostolic Exhortation Sacramentum caritatis (2007).
Google Scholar

Benedict XVI, Apostolic Exhortation Verbum Domini (2010) (= VD).
Google Scholar

Bouyer, L., Syn Przedwieczny (trans. W. Dzieża – P. Rak; Kraków: Wydawnictwo M 2000).
Google Scholar

Catechism of the Catholic Church (1992) (= CCC).
Google Scholar

Chodkowski, F.K., “Ty jesteś Chrystus Syn Boga żywego.” Zarys chrystologii Josepha Ratzingera (Poznań: UAM 2007).
Google Scholar

Góźdź, K., “Czas a wieczność według Josepha Ratzinger/Benedykta XVI,” Studia nauk teologicznych 12 (2017) 155–171.
Google Scholar

Hahn, S., Letter and Spirit. From Written Text to Living Word in the Liturgy (New York, NY: Doubleday 2005).
Google Scholar

Hahn, S., Przymierze i Komunia. Teologia biblijna papieża Benedykta XVI (trans. D. Krupińska; Kraków: Esprit 2021).
Google Scholar

Hahn, S.W., Covenant and Communion. The Biblical Theology of Pope Benedict XVI (Grand Rapids, MI: Brazos Press 2009).
Google Scholar

Krąpiec, M.A., “Analogia,” http://www.ptta.pl/pef/pdf/a/analogia.pdf (access 25.02.2021).
Google Scholar

Lubac, de H., Słowo Boga w historii człowieka. Objawienie Boże (trans. B. Czarnomska; Żywa wiara 7; Kraków: Wydawnictwo M – Znak 1997).
Google Scholar

O’Collins, G., Inspiration. Towards a Christian Interpretation of Biblical Inspiration (Oxford: Oxford University Press 2018). DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198824183.001.0001
Google Scholar

O’Collins, G., Revelation. Towards a Christian Interpretation of God’s Self-revelation in Jesus Christ (Oxford: Oxford University Press 2016).
Google Scholar

Pontifical Biblical Commission, The Interpretation of the Bible in the Church (1993).
Google Scholar

Pontifical Biblical Commission, The Jewish People and Their Sacred Scriptures in the Christian Bible (2001).
Google Scholar

Ratzinger, J., Behold the Pierced One: An Approach to a Spiritual Christology (trans. G. Harrison; San Francisco, CA: Ignatius Press 1986).
Google Scholar

Ratzinger, J., Duch liturgii (trans. E. Pieciul; Poznań: Klub Książki Katolickiej 2002).
Google Scholar

Ratzinger, J., Jezus z Nazaretu. Dzieciństwo (trans. W. Szymona; Kraków: Znak 2012).
Google Scholar

Ratzinger, J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii (trans. W. Szymona; Opera omnia 6/2; Lublin: Wydawnictwo KUL 2015).
Google Scholar

Ratzinger, J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – Przekaz – Interpretacja (trans. W. Szymona; Opera omnia 7/1; Lublin: Wydawnictwo KUL 2016).
Google Scholar

Ratzinger, J., Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego (trans. W. Szymona; Opera omnia 11; Lublin: Wydawnictwo KUL 2012).
Google Scholar

Ratzinger, J., Theology of the Liturgy. The Sacramental Foundation of Christian Existence (ed. M.J. Miller; trans. J. Saward – K. Baker – H. Taylor et al.; Collected Works 2; San Francisco, CA: Ignatius Press 2014).
Google Scholar

Ratzinger, J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach (trans. J. Merecki; Opera omnia 9/1; Lublin: Wydawnictwo KUL 2018).
Google Scholar

Ratzinger, J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach (trans. J. Merecki; Opera omnia 9/2; Lublin: Wydawnictwo KUL 2018).
Google Scholar

Ratzinger, J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo (trans. Z. Włodkowa; Kraków: Znak 2012).
Google Scholar

Second Vatican Council, Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium (1963).
Google Scholar

Second Vatican Council, Dogmatic Constitution on Divine Revelation Dei Verbum (1965) (= DV).
Google Scholar

Štrukelj, A., Teologia i świętość (Lublin: Polihymnia 2010).
Google Scholar

Świerzawski, W., “Hermeneutyka w liturgii,” Ruch Biblijny i Liturgiczny 24/2–3 (1971) 131–147. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3176. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3176
Google Scholar

Wainwright, G., “Sacramental Time,” Studia liturgica 14/2–4 (1982) 135–146. DOI: https://doi.org/10.1177%2F0039320782014002-411. DOI: https://doi.org/10.1177/0039320782014002-411
Google Scholar

Work, T., Living and Active. Scripture in the Economy of Salvation (Grand Rapids, MI: Eerdmans 2002).
Google Scholar

Worthen, J., “The Theology of Time Regained. Eucharist, Eschatology and Resurrection,” New Blackfriars 80/945 (1999) 512–524. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-2005.1999.tb01706.x. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-2005.1999.tb01706.x
Google Scholar

Sławomir Zatwardnicki

zatwardnicki@gmail.com
https://orcid.org/0000-0001-7597-6604

Afiliacja:

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, Polska Polska

Biogram

Sławomir Zatwardnicki (dr) – doktor teologii, adiunkt na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu. Sekretarz redakcji „Wrocławskiego Przeglądu Teologicznego”. Wykładowca, publicysta, autor wielu artykułów oraz osiemnastu książek. Członek Towarzystwa Teologów Dogmatyków w Polsce oraz Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych w Polsce. Zaangażowany w działalność ewangelizacyjno-formacyjną, odpowiedzialny za jedną z filii Szkoły Życia Chrześcijańskiego i Ewangelizacji Świętej Maryi z Nazaretu Matki Kościoła.