Dawstwo narządów w świetle polskiej ustawy transplantacyjnej

Piotr Ochotny

doi:10.21697/seb.2019.17.3.05

Published: 2019-09-30

Vol. 17 No. 3 (2019)

Organ donation in polish transplantation regulations

Piotr Ochotny

Studia Ecologiae et Bioethicae

Section: Articles

https://doi.org/10.21697/seb.2019.17.3.05

Abstract

The key problem for the modern transplantation practice is the decrease of the number of donors in view of constantly rising demand for tissues and organs. This article is an attempt to respond to the question about whether and to what extent Transplant Act on Cells, Tissues and Organ Retrieval and Transplantation of 1st July 2005 counteracts the decrease of the number of transplants. The author takes the view that Polish transplantation regulations create a favourable environment for organ donation. First of all, article 5 states that transplantation of organs for a therapeutic reason is possible when the deceased person distinctly hadn’t disagreed for such an action. If there are no clear objections against transplantation, and the deceased person does not carry a note of which could suggest otherwise, the physician can legally assume that the person had agreed for an organ sampling (from a presumed consent). Second, Polish law allows organ donation from a living unrelated donors if particular personal reasons justify it. Three, Polish transplantation regulations accept also donation from anonymous donors of bone marrow and other regenerating cells or tissues. Finally, the law admits transplantation of cells, tissues and organs coming from animals to people for healing purposes. That does not actually mean that the existing law is ideal. It must be stressed, however, that the main reason of the decrease of the number of transplants in Poland is the disastrously insufficient state of social consciousness caused by the insufficient public education and lack of educational strategy.

Keywords:

transplantology, donation, deceased donor, living donor, donation anonymous, xenotransplantation

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Ochotny, P. (2019). Organ donation in polish transplantation regulations. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 17(3), 45–52. https://doi.org/10.21697/seb.2019.17.3.05

Cited by / Share

References

Biesaga T., 2006, Wobec zgody domniemanej i zawłaszczania zwłok do transplantacji, Medycyna Praktyczna Ginekologia i Położnictwo, vol. 2, 9-13.
Google Scholar

Cierpka L., Caban A., 2015, Biotechnologiczne i medyczne podstawy ksenotransplantacji, w: Durlik M., Cierpka L. (red.), Transplantologia kliniczna. Zasady ogólne, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań, 345-355.
Google Scholar

Durlik M., Cierpka L., 2015, Przedmowa, w: Durlik M., Cierpka L. (red.), Transplantologia kliniczna. Zasady ogólne, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań, 15.
Google Scholar

Fikus M., 1999, Zwierzęta transgeniczne, w: Chyrowicz B. (red.), Klonowanie człowieka. Fantazje –zagrożenia – nadużycia, TN KUL, Lublin, 93-106.
Google Scholar

Haberko J., 2011, „Szczególne względy osobiste” a przeszczep od żywego dawcy, Państwo i Prawo, vol. 7-8, 44-53.
Google Scholar

Jankowski Z., Milecka A., Raszeja S., 2009, Prawne podstawy przeszczepiania narządów, w: Rutkowski B., Kaliciński P., Śledziński Z., Wujtewicz M., Milecka A., Wytyczne dotyczące zasad zgłaszania, kwalifikacji i przygotowania zmarłych dawców do pobrania narządów, Via Medica, Gdańsk, 12-23.
Google Scholar

Kubicki L., 2000, Prawo medyczne – próba ustalenia zakresu, Prawo i Medycyna, vol. 5, 19-26.
Google Scholar

Leszczyński L., Maroń G., 2013, Pojęcie i treść zasad prawa i generalnych klauzul odsyłających. Uwagi porównawcze, Annales UMCS. Sectio G., vol. 60, nr 1, 81-91.
Google Scholar

Nowacka M., 1998, Etyczno-prawne kwestie otwarte w polskim Kodeksie Etyki Lekarskiej, Idea: Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, vol. 10, 147-157.
Google Scholar

Ochmański J., 2011, Regulacje prawne a wyzwania współczesnej medycyny transplantacyjnej. Problematyka poszerzenia kręgu dawców organów nieregenerujących się, w: Such J., Wiśniewski J. (red.), Z filozoficznych, etycznych i prawnych zagadnień transplantacji, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 81-100.
Google Scholar

Poltransplant. Statystyka 2017, http://www.poltransplant.org.pl/statystyka_2017.html, dostęp: 25.06.2018.
Google Scholar

Radwański Z., Zieliński M., 2001, Uwagi de lege ferenda o klauzulach generalnych w prawie prywatnym, Przegląd Legislacyjny, vol. 2, 11-16.
Google Scholar

Raniszewska-Wyrwa A., 2010, Transplantologia eksperymentalna. Ksenotransplantacje – nadzieja czy zagrożenie, Humanistyka i Przyrodoznawstwo, vol. 16, 277-289. DOI: https://doi.org/10.31648/hip.892
Google Scholar

Schweitzer A., 1974, Życie, PAX, Warszawa.
Google Scholar

Singer P., 1998, O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, PIW, Warszawa.
Google Scholar

Smorąg Z., Słomski R., 2005, Ksenotransplantacja – możliwości i ograniczenia, Nauka, vol. 4, 133-148.
Google Scholar

Tokarczyk R., 2000, Zarys regulacji transplantacji organów ludzkich, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, vol. 62, z. 1, 15-31.
Google Scholar

Żaba C., Świderski P., Żaba Z., Grześkowiak M., 2009, Prawno-medyczne aspekty pobierania narządów ze zwłok, Nowiny Lekarskie, vol. 78, z. 2, 159-164.
Google Scholar

Żelichowski M., 2009, Aspekty prawne transplantacji, Medycyna Praktyczna, vol. 1, 145-147.
Google Scholar

Akty prawne:
Google Scholar

Kodeks Etyki Lekarskiej, tekst jednolity z 2 stycznia 2004 r., zawierający zmiany uchwalone w dniu 20 września 2003 r. przez Nadzwyczajny VII Krajowy Zjazd Lekarzy.
Google Scholar

Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U.2005.169.1411).
Google Scholar

Ustawa z dnia 26 października 1995 r. o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U.1995.138.682).
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.2005.226.1943).
Google Scholar

Wytyczne Zespołu Prawnego Krajowej Rady Transplantacyjnej dla Komisji Etycznej w zakresie interpretacji klauzuli „szczególnych względów osobistych” przy pobraniu narządów od żywych dawców niespokrewnionych, 2013, Poltransplant. Biuletyn Informacyjny, 21, 107.
Google Scholar