The Problem of Animal Rights in Selected Works by Dorota Probucka

Joanna Glensk

doi:10.21697/seb.5817

Opublikowane: 2024-08-06

Tom 22 Nr 3 (2024)

Problem praw zwierząt w wybranych pracach Doroty Probuckiej

Joanna Glensk

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/seb.5817

Abstrakt

Niniejszy artykuł przedstawia koncepcję praw zwierząt z perspektywy polskiej filozofki i etyczki, Doroty Probuckiej. Jest on podzielony na trzy sekcje, które analizują rozwój i znaczenie praw zwierząt z punktu widzenia zarówno ich zwolenników, jak i przeciwników. Pierwsza część skupia się na historii i ewolucji praw zwierząt, odnosząc się do kluczowych momentów i myślicieli, którzy mieli wpływ na ich kształtowanie. Druga część wyjaśnia, czym są prawa zwierząt oraz dlaczego rozszerzenie podstawowych praw na co najmniej niektóre istoty nie-ludzkie jest ważne z moralnego i prawnego punktu widzenia. Trzecia część artykułu porównuje argumenty zwolenników i przeciwników przyznania zwierzętom podstawowych praw. Stanowiska filozofów przedstawione przez Probucką dowodzą, że istoty zdolne do cierpienia, niezależnie od ich zdolności intelektualnych, zasługują na moralne uwzględnienie. To stanowisko jest wspierane przez liczne argumenty z różnych dziedzin nauki, pokazujące stopień świadomości i złożoności emocjonalnej zwierząt. Argumenty te powinny przyczynić się do uznania praw zwierząt w kontekście moralnym i prawnym. Artykuł zwraca także uwagę na potrzebę reform prawnych, w tym wprowadzenie formalnych struktur prawnych, takich jak mianowanie Rzecznika Praw Zwierząt, który mógłby reprezentować zwierzęta na poziomie instytucjonalnym. W kontekście rosnącej świadomości bioetycznej i biocentrycznej, artykuł apeluje o przedefiniowanie naszego stosunku do zwierząt oraz wprowadzenie reform prawnych, które uczynią je pełnoprawnymi uczestnikami wspólnoty moralnej, co jest kluczowe dla przyszłości ludzi i zwierząt na naszej planecie.

Słowa kluczowe:

prawa zwierząt, antropocentryzm, hodowla przemysłowa, weganizm, wyzwolenie zwierząt, etyka zwierząt, rzecznik praw zwierząt, dobrostan zwierząt, prawo zapobiegające okrucie, prawo zapobiegające okrucieństwu

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Glensk, J. (2024). Problem praw zwierząt w wybranych pracach Doroty Probuckiej. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 22(3), 29–40. https://doi.org/10.21697/seb.5817

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bentham, Jeremy. 2000. An Introduction to the Principles of Morals and Legislation. Kitchener: Batoche Books.
Google Scholar

Carruthers, Peter. 1992. The Animal Issue: Moral Theory in Practice. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511597961
Google Scholar

Cohen, Carl, Tom Regan. 2001. The Animal Rights Debate. New York, London: Rowman & Littlefield.
Google Scholar

DeGrazia, David. 1996. Taking Animal Seriously: Mental Life and Moral Status. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139172967
Google Scholar

DeGrazia, David. 2006. “On the Question of Personhood beyond Homo Sapiens.” In In Defense of Animals, edited by Peter Singer, 40-53. Oxford: Blackwell Publishing Ltd.
Google Scholar

Dworkin, Ronald. 1984. “Rights as Trumps.” In Theories of Rights, edited by Jeremy Waldron, 162-167. London: Oxford University Press.
Google Scholar

Feinberg, Joel. 1972. Social Philosophy. Prentice Hall: Englewood Cliffs.
Google Scholar

Feinberg, Joel. 1974. Philosophy and Enviroment Crisis. Athens: University of Georgia Press.
Google Scholar

Francione, Gary. 1995. Animals, Property and the Law. Philadelphia: Temple University Press.
Google Scholar

Frey, Raymond G. 1980. Interests and Rights. The Case Against Animals. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Garner, Bryan A. 1999. Black’s Law Dictionary. 7th ed. St. Paul: West Group.
Google Scholar

Low, Philip. 2012. “The Cambridge Declaration on Consciousness.” Proceedings of the Francis Crick Memorial Conference. Churchill College, Cambridge University.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2014a. Filozoficzne podstawy idei praw zwierząt [Philosophical Foundations of the Idea of Animal Rights]. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2014b. “Sama odmowa spożywania mięsa nie uczyni naszego sumienia czystym [Simply refusing to eat meat will not make our conscience clear]”. Dariusz Gzyra's interview with Dorota Probudzka by Gzyra Dariusz. Accessed May 28, 2024. https://krytykapolityczna.pl/kraj/probucka-sama-odmowa-spozywania-miesa-nie-uczyni-naszego-sumienia-czystym/.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2015. Prawa zwierząt [Animal Rights]. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2017. “Spór o prawa zwierząt [Dispute over animal rights].” Presented at the conference “Człowiek i inne gatunki – łódzkie spotkania ekozoficzne.” Institute of Ethnology and Cultural Anthropology, University of Łódź, Łódź. Accessed March 18, 2024. https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=jD417Jrx0DY.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2019. “Edukacja etyczna młodzieży w XXI wieku [Ethical education of young people in the 21st century].” Presented at the conference “Edukacja XXI wieku. Strategie zarządzania i kierunki rozwoju.” Institute of Philosophy and Sociology at the University of the National Education Commission, Kraków. Accessed May 30, 2024. https://youtu.be/5p_2nmfIArM?si=i-FIOk-DbOsYPK_7.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2020a. “Etyczne potępienie myślistwa [Ethical condemnation of hunting].” In Etyczne potępienie myślistwa [Ethical condemnation of hunting], edited by Dorota Probucka, 205-224. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2020b. “Myślistwo hobbystyczne, czyli zabawa w bezkarne mordowanie [Hobby hunting: a game of unpunished killing].” In Etyczne potępienie myślistwa [Ethical condemnation of hunting], edited by Dorota Probucka, 19-29. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar

Probucka, Dorota. 2022. “Rozważania o etyce i ekologii, czyli gdzie podziała się kraina miodu? [Reflections on Ethics and Ecology, or Where Has the Land of Honey Gone?].” In Etyka i ekologia [Ethics and Ecology], edited by Dorota Probucka, 139-148. Poznań: Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM.
Google Scholar

Regan, Tom. 1983. The Case for Animal Rights. Berkeley: University of California Press.
Google Scholar

Regan, Tom. 2001. Defending Animal Rights. Urbana-Chicago: University of Illinois Press.
Google Scholar

Rowlands, Mark. 1998. Animal Rights. A Philosophical Defence. New York: Palgrave Mac Millan. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-26780-4
Google Scholar

Ryder, Richard D. 1975. Victims of Science. The Use of Animals in Research. London: Davis-Poynter.
Google Scholar

Ryder, Richard D. 1989. Animal Revolution: Changing Attitudes Toward Speciesism. Oxford: Basil Blackwell.
Google Scholar

Ryder, Richard D. 2017. Speciesism, Painism and Happiness a Morality for the Twenty-first Century. Luton: Andrews UK Limited.
Google Scholar

Salt, Henry. 1894. Animal Rights Considered in Relation to Social Progress. London: Macmillan & Co.
Google Scholar

Scruton, Roger. 2000. Animal Rights and Wrongs. London: Demos. DOI: https://doi.org/10.1017/S1752756200006244
Google Scholar

Singer, Peter. 1978. “The Parable of the Fox and the Unliberated Animal.” Ethics 88(2): 119-125. DOI: https://doi.org/10.1086/292062
Google Scholar

Singer, Peter. 1993. Practical Ethic. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Singer, Peter.2002. Animal Liberation. New York: Ecco Press.
Google Scholar