Ekologiczna wymowa dialektyki oświecenia

Zbigniew Łepko

doi:10.21697/seb.2010.8.2.09

Opublikowane: 2010-12-31

Tom 8 Nr 2 (2010)

Ekologiczna wymowa dialektyki oświecenia

Zbigniew Łepko

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/seb.2010.8.2.09

Abstrakt

The title of this paper relates directly to the celebrated work of Max Horkheimer and Theodor W. Adorno: Dialektik der Aufklärung. Philosophische Fragmente. It shows as dialectical because of the ideas associated with engaging the rational mastery of the world from the degeneration of the practical ideas in increasingly sophisticated forms of man's dominion over man. Ecological interpretation of such understanding of the dialectic of Enlightenment gives it a modern expression in the sense that it points to one of the most pressing contemporary problems, born of the mythical inspiration functioning of enlightened reason, and today, in the name of being a man claiming to be his task to demythologize reality. Broadly speaking, in the name of human freedom the idea is to overcome the enlightenment tradition of freedom or its’ degeneration in more subtle forms of practical denial. This study follows this line of reasoning and expresses the conviction that today appears to illustrate the dialectic of enlightenment in environmental and bioethical issues.

Słowa kluczowe:

dialektyka oświecenia, człowiek, ekologia, bioetyka, środowisko

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Łepko, Z. (2010). Ekologiczna wymowa dialektyki oświecenia. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 8(2), 121–135. https://doi.org/10.21697/seb.2010.8.2.09

Cited by / Share

Bibliografia

Ajdukiewicz K., 1955, Franciszek Bacon z Werulamu, w: F. Bacon, Novum Organum, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. VII-XCIV.
Google Scholar

Anders G., 1956, Die Antiquirtheit des Menschen. Uber die Seele im Zeitalter der zweiten industriellen Revolution, Verlag C. H. Beck, München. DOI: https://doi.org/10.17104/9783406704208
Google Scholar

Anders G., 1980, Uber die Zerstorung des Lebens im Zeitalter der dritten industriellen Revolution, Verlag C. H. Beck, München. DOI: https://doi.org/10.17104/9783406704215
Google Scholar

Bacon F., 1955, Novum Organum, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Bacon F., 1954, Nowa Atlantyda, Wydawnictwo Pax, Warszawa.
Google Scholar

Eibl-Eibesfeldt I., 1991, Der Mensch – das riskierte Wesen. Zur Naturgeschichte menschlicher Unvernunft, Piper Verlag, München-Zürich, 253.
Google Scholar

Farrington B., 1964, The Philosophy of Francis Bacon. An Essay on its development Francis Bacon, from 1603 to 1609 with new translatioms of fundamental texts, Liverpool UP, Liverpool.
Google Scholar

Gehlen A., 2007, Die Seele im technischen Zeitalter. Sozialpsychologische Probleme in der industriellen Gesellschaft, RoteReihe Klostermann, Vittorio Klostermann, Frankfurt am Main.
Google Scholar

Gehlen A., 1986, Moral Und Hypermoral, Aula Verlag, Wiesbaden.
Google Scholar

Gloy K., 1995, Das Verstandnis der Natur. Erster Band. Die Geschichte des wissenschaftlichen Denkens, Verlag C. H. Beck, München.
Google Scholar

Hałaczek B., 1994, Aksjologiczna koncepcja nauki podłożem postulatu etyki uniwersalnej, w: J. Sekuła (red.), Czy możliwa jest etyka uniwersalna? Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, WSP, Siedlce, 129-140.
Google Scholar

Hałaczek B., 1994, Co ekologię z bioetyką łączy, Studia Philosophiae Christianae, tom XXX nr 2, 135-151.
Google Scholar

Höffe O., 1993, Moral als Preis der Moderne. Ein Versuch uber Wissenschaft, Technik und Umwelt, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main, 49-72.
Google Scholar

Horkheimer M., Adorno Th. W., 2010, Dialektik der Aufklarung. Philosophische Fragmente, Social Studies Association, New York 1944. Wyd. polskie: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar

Hösle V., 1991, Philosophie der okologischen Krise. Moskauer Vortrage, Verlag C. H. Beck, München.
Google Scholar

Jonas H., 1979, Das Prinzip Verantwortung: Versuch einer Ethik fur die technologische Zivilisation, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main .
Google Scholar

Liebig von J., 1863, Ueber Francis Bacon von Verulam und die Methode der Naturforschung, Cotta Verlag, München.
Google Scholar

Lorenz K., 1983, Der Abbau des Menschlichen, R. Piper & Co., München-Zürich.
Google Scholar

Lorenz K., 1984, Die acht Todsunden der zivilisierten Menschheit, R. Piper & Co.Verlag, München-Zürich.
Google Scholar

Łepko Z., 2003, Antropologia kryzysu ekologicznego w świetle współczesnej literatury niemieckiej, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Łepko Z., 1998, Spór o testament F. Bacona, Studia Philosophiae Christianae, tom XXXIV, nr 2, 53-74.
Google Scholar

Otto U., 1977, Technik und Herrschaft. Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main.
Google Scholar

Popper K., 1997, Nieustanne poszukiwania. Autobiografia intelektualna, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Półtawski A., 1986, O sytuacji epistemologicznej wartości moralnych, Studia Philosophiae Christianae, tom 22 nr 2, 175-195.
Google Scholar

Schäfer L., 1993, Das Bacon-Projekt. Von der Erkenntnis, Nutzung und Schonung der Natur, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main.
Google Scholar

Schäfer L., 1987, Selbstbestimmung und Naturverhaltnis des Menschen, w: O. Schwemmer (red.), Uber Natur. Philosophische Beitrage zum Naturverstandnis, Vittorio Klostermann, Frankfurt am Main, 15-36.
Google Scholar

Schmitt C., 1963, Der Begriff des Politischen, Verlag Duncker & Humblot, Berlin.
Google Scholar

Siemek M. J., 2010, Rozum między światłem i cieniem oświecenia, w: M. Horkheimer, Th. Adorno, Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, 253-266.
Google Scholar