Biedronki (Coleoptera: Coccinellidae) odłowione przy użyciu samołówek świetlnych w trzech kompleksach leśnych we wschodniej i centralnej Polsce

Przemysław Kamiński; Sebastian Tobiasz; Małgorzata Grochowska; Artur Baranowski; Jerzy Romanowski; Piotr Ceryngier

doi:10.21697/seb.2020.18.2.07

Opublikowane: 2020-06-30

Tom 18 Nr 2 (2020)

Biedronki (Coleoptera: Coccinellidae) odłowione przy użyciu samołówek świetlnych w trzech kompleksach leśnych we wschodniej i centralnej Polsce

Przemysław Kamiński

, Sebastian Tobiasz

, Małgorzata Grochowska

, Artur Baranowski

, Jerzy Romanowski

, Piotr Ceryngier

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.2.07

Abstrakt

Chrząszcze z rodziny biedronkowatych (Coccinellidae), jako ważny czynnik ograniczający liczebność stawonogów powodujących szkody w uprawach, są częstym obiektem badań entomologicznych. Do odłowów stosuje się różne metody, przy czym do rzadziej wykorzystywanych należy metoda przywabiania chrząszczy do światła. W niniejszych badaniach zastosowaliśmy tę metodę do odłowu biedronek w rezerwacie Jata k. Łukowa oraz w dwóch kompleksach leśnych położonych w granicach administracyjnych Warszawy: w rezerwacie Las Bielański i w Lesie Młocińskim. Nocne odłowy owadów do samołówek świetlnych prowadzono w latach 2018 i 2019 między marcem a listopadem, jednak biedronki wpadały do pułapek w okresie od kwietnia do września. Łącznie na trzech stanowiskach odłowiono 347 osobników Coccinellidae należących do 16 gatunków. Największe bogactwo gatunkowe (15 gatunków), a jednocześnie najmniejszą średnią liczebność biedronek (1,3 osobnika na próbę) odnotowano w Jacie. W Lesie Bielańskim stwierdzono 9 gatunków i średnio 4 osobniki na próbę, a w Lesie Młocińskim 4 gatunki i średnio 2,2 osobnika na próbę. Na wszystkich trzech stanowiskach gatunkiem dominującym była Calvia decemguttata (L.). Wysoki udział miały również Harmonia axyridis (Pallas) i Vibidia duodecimguttata (Poda). Większość odłowionych osobników biedronek (71%) należała do gatunków pozbawionych ubarwienia ostrzegawczego, co może pośrednio świadczyć o ich nocnym trybie życia.

Słowa kluczowe:

Coccinellidae, Calvia decemguttata, Harmonia axyridis, Vibidia duodecimguttata, aktywność nocna

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kamiński, P., Tobiasz, S., Grochowska, M., Baranowski, A., Romanowski, J., & Ceryngier, P. (2020). Biedronki (Coleoptera: Coccinellidae) odłowione przy użyciu samołówek świetlnych w trzech kompleksach leśnych we wschodniej i centralnej Polsce. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 18(2), 81–87. https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.2.07

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bielawski, Ryszard. 1959. „Chrząszcze – Coleoptera, Biedronki – Coccinellidae.” Klucze do Oznaczania Owadów Polski 19: 76.
Google Scholar

Bielawski, Ryszard. 1961. „Coccinellidae (Coleoptera) w zbiorowisku roślin zielnych i młodnika sosnowego w Warszawie na Bielanach.” Fragmenta Faunistica 8: 485–525. DOI: https://doi.org/10.3161/00159301FF1961.8.32.485
Google Scholar

Bodzon, Karolina, and Piotr Ceryngier. 2016. „Winter and early spring assemblages of ladybird beetles (Coleoptera: Coccinellidae) in two forest habitats in suburban area of Warsaw, central Poland.” Studia Ecologiae et Bioethicae 14 (3): 115–129. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2016.14.3.06
Google Scholar

Burakowski, Bolesław, Maciej Mroczkowski, i Janina Stefańska. 1986. „Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 2.” Katalog Fauny Polski 23: 13.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, Jerzy Romanowski, Justyna Szymańska, Maja Galanciak, Marta Bardzińska, and Mateusz Romanowski. 2013. „Population of the invasive harlequin ladybird Harmonia axyridis (Coleoptera: Coccinellidae) from Pelješac Peninsula, southern Croatia.” Studia Ecologiae et Bioethicae 11 (4): 79–91. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2013.11.4.06
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, and Jean-François Godeau. 2013. „Predominance of Vibidia duodecimguttata (Poda, 1761) in the assemblages of ladybird beetles (Coleoptera: Coccinellidae) overwintering in floodplain forests.” Baltic Journal of Coleopterology 13: 41–50.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, Anna Krzysztofiak, i Jerzy Romanowski. 2016. „Nowe dane o biedronkowatych (Coleoptera: Coccinellidae) Wigierskiego Parku Narodowego.” Kulon 21: 69–74.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, Helen E. Roy, and Remy L. Poland. 2012. „Natural enemies of ladybird beetles”. In Ecology and Behaviour of the Ladybird Beetles (Coccinellidae), edited by Ivo Hodek, Helmut F. van Emden, and Alois Honĕk, 375–443. Chichester: Blackwell Publ. DOI: https://doi.org/10.1002/9781118223208.ch8
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, i Jerzy Romanowski. 2019. „Chrząszcze z rodziny biedronkowatych (Coleoptera: Coccinellidae) Mazurskiego Parku Krajobrazowego i okolic.” W Mazurski Park Krajobrazowy – różnorodność biologiczna i kulturowa, red. Krzysztof Wittbrodt, i Tomasz Janecki, 72–80. Krutyń: Mazurski Park Krajobrazowy.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, Jerzy Romanowski, i Matusz Romanowski. 2016a. „Biedronkowate (Coleoptera: Coccinellidae) Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.” Wiadomości Entomologiczne 35: 41–58.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, Jerzy Romanowski, i Mateusz Romanowski. 2016b. „Biedronkowate (Coleoptera: Coccinellidae) Parku Skaryszewskiego w Warszawie.” W Park Skaryszewski w Warszawie – przyroda i użytkowanie, red. Jerzy Romanowski, 177–186. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr, Jerzy Romanowski, Karolina Bodzon, Marta Piotrowska, i Dominika Sitarska. 2017. „Zgrupowania biedronkowatych (Coleoptera: Coccinellidae) tarasu zalewowego Wisły w Warszawie.” Kulon 22: 117–123.
Google Scholar

Ceryngier, Piotr. 2011. „Historia, dzień dzisiejszy i przyszłość badań entomofaunistycznych w Puszczy Kampinoskiej i Lesie Bielańskim.” W Wisła jako warsztat badawczy biologów, red. Piotr Matyjasiak i Jerzy Romanowski, 41–70, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar

Chojnacki, Jan, i Anna Kozłowska. 2013. „Główne typy roślinności.” W Przyroda Bielan warszawskich, red. Maciej Luniak, 99–115, Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN.
Google Scholar

Chojnacki, Jan, Maciej Luniak, i Stanisław Miścicki. 2013. „Las Bielański.” W Przyroda Bielan warszawskich, red. Maciej Luniak, 211–221. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN.
Google Scholar

Florek, Karolina, Joanna Tragarz, and Piotr Ceryngier. 2011. „Species composition and diets of ladybird beetles (Coleoptera: Coccinellidae) associated with black alder (Alnus glutinosa (L.) Gaertner) in a marshy forest.” Aphids and Other Hemipterous Insects 17: 165–174.
Google Scholar

Hodek, Ivo, and Edward W. Evans. 2012. „Food relationships.” In Ecology and Behaviour of the Ladybird Beetles (Coccinellidae), edited by Ivo Hodek, Helmut F. van Emden, Alois Honĕk, 141–274. Chichester: Blackwell Publ. DOI: https://doi.org/10.1002/9781118223208.ch5
Google Scholar

Honěk, Alois. 1977. „Annual variation in the complex of aphid predators: investigation by light trap.” Acta Entomologica Bohemoslovaca 74: 345–348.
Google Scholar

Honěk, Alois. 2012. „Distribution and habitats.” In Ecology and Behaviour of the Ladybird Beetles (Coccinellidae), edited by Ivo Hodek, Helmut F. van Emden, Alois Honĕk, 110–140. Chichester: Blackwell Publ. DOI: https://doi.org/10.1002/9781118223208.ch4
Google Scholar

Koch, Robert L., and William D. Hutchison. 2003. „Phenology and blacklight trapping of the multicolored Asian lady beetle (Coleoptera: Coccinellidae) in a Minnesota agricultural landscape.” Journal of Entomological Science 38: 477–480. DOI: https://doi.org/10.18474/0749-8004-38.3.477
Google Scholar

Kozon, Ewelina, Piotr Ceryngier, i Jerzy Romanowski. 2016. „Zimowanie biedronkowatych (Coleoptera: Coccinellidae) w strefie podmiejskiej Warszawy.” Wiadomości Entomologiczne 35: 82–90.
Google Scholar

Nalepa, Christine A. 2013. „Coccinellidae captured in blacklight traps: Seasonal and diel pattern of the dominant species Harmonia axyridis (Coleoptera: Coccinellidae).” European Journal of Entomology 110: 593–597. DOI: https://doi.org/10.14411/eje.2013.080
Google Scholar

Nedvĕd, Oldřich. 2015. Brouci čeledi slunéčkovití (Coccinellidae) střední Evropy / Ladybird beetles (Coccinellidae) of Central Europe. Praha: Academia.
Google Scholar

Obrycki, John J., and Timothy J. Kring. 1998. „Predaceous Coccinellidae in biological control.” Annual Review of Entomology 43: 295–321. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.ento.43.1.295
Google Scholar

Romanowski, Jerzy, Marcin Ptaszyński, i Piotr Ceryngier. 2019. „Biedronkowate (Coleoptera: Coccinellidae) Cmentarza Północnego w Warszawie.” Przegląd Przyrodniczy 30(1): 59–65.
Google Scholar

Ruta, Rafał, Paweł Jałoszyński, Szymon Konwerski, Tomasz Majewski, i Tomasz Barłożek. 2009. „Biedronkowate (Coleoptera: Coccinellidae) Polski. Część 1. Nowe dane faunistyczne.” Wiadomości Entomologiczne 28: 91–112.
Google Scholar

Samways, Michael J., Melodie A. McGeoch, and Tim R. New. 2010. Insect Conservation: A Handbook of Approaches and Methods. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Stanicka, Małgorzata. 2010. „Rozwój sieci rezerwatów przyrody na Lubelszczyźnie.” Annales Universitatis Mariae Curie–Skłodowska, Sectio B 65: 117–136.
Google Scholar

Stebnicka, Zdzisława. 1972. „Coccinellidae (Coleoptera) okolic Krakowa.” Acta Zoologica Cracoviensia 17: 1–36.
Google Scholar

Szawaryn, Karol, Piotr Ceryngier, and Jerzy Romanowski. 2018. „New data on the distribution of ladybird beetles (Coleoptera: Coccinellidae) in the eastern part of the Baltic Coast region in Poland.” Fragmenta Faunistica 61: 39–53. DOI: https://doi.org/10.3161/00159301FF2018.61.1.039
Google Scholar

van Wielink, Paul S. 2017a. „Harmonia axyridis (Coleoptera: Coccinellidae): 13 jaar gevolgd met lichtvangsten in De Kaaistoep, Noord-Brabant.” Entomologische Berichten 77: 97–105.
Google Scholar

van Wielink, Paul S. 2017b. „Negentien jaar lichtvangsten van lieveheersbeestjes in De Kaaistoep (Coleoptera: Coccinellidae).” Entomologische Berichten 77: 127–139.
Google Scholar

Przemysław Kamiński

https://orcid.org/0000-0003-1265-4266

Afiliacja:

Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska

Sebastian Tobiasz

https://orcid.org/0000-0002-6703-4868

Afiliacja:

Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska

Małgorzata Grochowska

https://orcid.org/0000-0001-7516-9896

Afiliacja:

Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska

Artur Baranowski

https://orcid.org/0000-0003-1543-8251

Afiliacja:

Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska

Jerzy Romanowski

https://orcid.org/0000-0003-1050-6403

Afiliacja:

Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska

Piotr Ceryngier

p.ceryngier@uksw.edu.pl
https://orcid.org/0000-0003-1085-9751

Afiliacja:

Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska