An attempt to set limits on human interference in the environment

Michał Latawiec

doi:10.21697/seb.2020.18.5.07

Opublikowane: 2020-12-31

Tom 18 Nr 5 (2020)

Rozpoznawanie granic ingerencji człowieka w środowisko przyrodnicze

Michał Latawiec

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dział: Humanistyczne Podstawy Ochrony Środowiska

https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.5.07

Abstrakt

W niniejszym artykule autor omawia problem takiego przekraczania granic ingerencji człowieka w środowisko naturalne, które oddziałuje zarówno na naturę, jak i człowieka. Ustalenie granic ingerencji człowieka w naturę (i w siebie samego) jest zależne od rodzaju tych granic. Z tego względu autor prezentuje kwestie roli i wzrostu ingerencji człowieka w naturę, próbę usprawiedliwienia współczesnych ingerencji i związane z tym dylematy. Dla potrzeb tej analizy zostaje zdefiniowana linia graniczna ingerencji w naturę. W części końcowej wskazane są przykłady rozszerzania dopuszczalnych ograniczeń.

Słowa kluczowe:

środowisko, ingerencja człowieka, granica

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Latawiec, M. (2020). Rozpoznawanie granic ingerencji człowieka w środowisko przyrodnicze. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 18(5), 87–96. https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.5.07

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Borucki, Tomasz. 2005. Niedźwiedzia przysługa. Dostęp 05.10.2015. http://pracownia.org.pl/dzikie-zycie-numery-archiwalne,2136,article,2703.
Google Scholar

Broniewski, Witold. 1995. „Człowiek a przyroda.” Człowiek i przyroda 2: 61-79.
Google Scholar

Bryś, Henryk, i Piotr Gołuch. 2011. „Pustynia Błędowska dawniej i dziś – interpretacja wieloczasowych zdjęć lotniczych i obrazów satelitarnych.” Acta Scientiarum Polonorum Geodesia et Descriptio Terrarum 2: 5-16.
Google Scholar

Bugajak, Grzegorz, Jarosław Kukowski, Anna Latawiec, Anna Lemańska, Danuta Ługowska, i Adam Świeżyński. 2009. Tajemnice natury. Zarys filozofii przyrody. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar

Dorst, Jean. 1971. Zanim zginie przyroda. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Emberger, Louis. 1960. "Les relations Homme-Nature.” Actes de la Société Helvétique des Sciences Naturelles. Partie scientifique et administrative 140: 31-43.
Google Scholar

Engels, Fryderyk. 1953. „Rola pracy w procesie uczłowieczenia małpy.” W Dialektyka przyrody, red. Fryderyk Engels, 172-187. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar

FAO. 2013. FAO Statistical Yearbook 2013. Rome: World Food and Agriculture.
Google Scholar

Fishlock, Victoria. 2014. Keeping elephants wild: choosing not to intervene in the natural cycle of life. Accessed October 5, 2015. http://www.ifaw.org/united--states/news/keeping-elephants-wild-choosing-not-intervene--natural-cycle-life.
Google Scholar

Goldschmidt, Tijs, Frans Witte, and Jan Wanink. 1993. “Cascading Effects of the Introduced Nile Perch on the Detritivorous/Phytoplanktivorous Species in the Sublittoral Areas of Lake Victoria.” Conservation Biology 7(3): 686-700. DOI: https://doi.org/10.1046/j.1523-1739.1993.07030686.x
Google Scholar

Hałaczek, Bernard, i Mieczysław Lubański. 1988. „Filozoficzne aspekty ekologii.” Chrześcijanin a Współczesność 5: 43.
Google Scholar

Hedrick, Philip W., Rolf O. Peterson, Leah M. Vucetich, Jennifer Rae Adams, and John Andrew Vucetich. 2014. “Genetic rescue in Isle Royale wolves: genetic analysis and the collapse of the population.” Conservation Genetics 15(5): 1111-1121. DOI: https://doi.org/10.1007/s10592-014-0604-1
Google Scholar

Heller, Michał, Mieczysław Lubański, i Szczepan Ślaga. 1992. Zagadnienia Filozoficzne Współczesnej Nauki. Wstęp do filozofii przyrody, Warszawa: Wydawnictwo ATK.
Google Scholar

ISSG (Invasive Species Specialist Group). “The Global Invasive Species Database.” Accessed October 5, 2015. http://www.issg.org/ database/species/ecology.asp?si=89.
Google Scholar

John Paul II. 1999. “Address at Meeting with Rectors of Academic Institutions.” (Nicolaus Copernicus University in Torun, 7 June 1999). Accessed October 29, 2020. http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/speeches/1999/june/documents/hf_jp-ii_spe_19990607_torun.html.
Google Scholar

Jaroń, Józef. 1998. „Typologia ekofilozofów i postaw Homo sapiens wobec przyrody.” W Humanistyka, przyrodoznawstwo, technika w obliczu kryzysu biosfery, red. Jan Dębowski, 77-85. Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
Google Scholar

Jarosz, Stefan. 1957. „Ochrona zasobów leśnych w Karpatach.” W Ochrona Zasobów przyrody podstawą gospodarki narodowej. Referaty i uchwały zwyczajnej sesji Państwowej Rady ochrony Przyrody odbytej w Warszawie w dniach 15 i 16 XI 1956 r., red. Państwowa Rada Ochrony Przyrody, 80-88. Warszawa: Liga Ochrony Przyrody.
Google Scholar

Kozłowski, Stefan. 1993. Rio. Szczyt Ziemi. Początek ery ekologicznej. Łódź: Akapit Press.
Google Scholar

Leńkowa, Antonina. 1961. Oskalpowana Ziemia. Kraków: Polska Akademia Nauk.
Google Scholar

Mirek, Zbigniew. 2010. „Granice ingerencji człowieka w przyrodę obszarów chronionych.” Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. Prof. Władysława Szafera 20: 11-20.
Google Scholar

Pawlikowski, Jan G. 1938. „Kultura a natura.” W O lice Ziemi. Wybór pism, red. Jan G. Pawlikowski, 3-53. Warszawa: Państwowa Rada Ochrony Przyrody.
Google Scholar

Pociask-Karteczka, Joanna. 2010. „Czy istnieją granice ingerencji człowieka w środowisko przyrodnicze?” W Nauka a zarządzanie obszarem Tatr i ich otoczeniem. Człowiek i środowisko, red. Zbigniew Krzan, 11-19. Zakopane: TPN.
Google Scholar

Pringle, Robert M. 2005. “The Origins of the Nile Perch in Lake Victoria.” BioScience 55: 780-787. DOI: https://doi.org/10.1641/0006-3568(2005)055[0780:TOOTNP]2.0.CO;2
Google Scholar

Słownik języka polskiego. 2013. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Ślipko, Tadeusz. 1999. „Ekologiczna doktryna kościoła.” W Rozdroża ekologii, red. Tadeusz Ślipko, i Andrzej Zwoliński, 9-181. Kraków: WAM.
Google Scholar

Zabierowski, Kazimierz. 1978. „Ekonomiczne uwarunkowania w ochronie przyrody.” W Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego, red. Włodzimierz Michajłow, i Kazimierz Zabierowski, 21-50. Warszawa-Kraków: PWN.
Google Scholar

Zaffos, Joshua. 2014. A New Challenge for Wilderness: To Intervene or Not to Intervene? Accessed October 5, 2015. http://www.earthisland.org/journal/index.php/elist/eListRead/a_new_challenge_for_wil-derness_intervene_or_not/.
Google Scholar