Implications of the Mechanism of Change for the Decision-making Process in Environmental Protection

Grzegorz Embros

doi:10.21697/seb.2022.15

Opublikowane: 2022-07-14

Tom 20 Nr 4 (2022)

Implikacje mechanizmu zmiany dla procesu decyzyjnego w ochronie środowiska

Grzegorz Embros

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/seb.2022.15

Abstrakt

Działania na rzecz ochrony środowiska wymagają wprowadzania określonych rozwiązań mających na celu ich usprawnienie czy zwiększenie ich efektywności. Dość oczywiste zdają się tu wdrożenia nowych rozwiązań technicznych. Rzadziej bywa dostrzegana potrzeba wypracowania określonych rozwiązań mających na celu doskonalenie procesu decyzyjnego. Stąd istotnego znaczenia nabiera właściwa identyfikacja mechanizmów mogących ograniczyć, istotnie zakłócać skuteczność tych działań lub wnosić określone skutki uboczne. W tym kontekście przywołane zostaną wybrane przypadki podlegające mechanizmom zmiany scharakteryzowanym przez Neila Postmana w książce Technopol. Pierwszy z nich będzie wprost odwołaniem do opisywanego przez tego autora procesu generowania zmian przez nowe rozwiązania techniczne. Drugi nawiązywać będzie do wybranych publikacji Ulricha Becka oraz Gernota Böhme poświęconych zjawiskom społecznym czy sytuacjom antropologicznym, które wpisują się w ten mechanizm. Istotnym zadaniem będzie więc ujawnienie analogii występującej pomiędzy dwoma charakteryzowanymi przypadkami. W szczególności zaś podjęta zostanie próba określenia wpływu wynikających stąd konsekwencji na kształt i przebieg procesu decyzyjnego, co stanowi cel opracowania. Jak się wydaje, preferencje i wybory pewnych rozwiązań wynikają z antropologicznego profilu decydenta, ale zwrotnie również powodują jego zmianę. Nie pozostaje to bez wpływu na sposób projektowania i konstruowania metodyki postępowania w zakresie ochrony środowiska.

Słowa kluczowe:

mechanizm zmiany, proces decyzyjny, ochrona środowiska, zarządzanie środowiskowe

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Embros, G. (2022). Implikacje mechanizmu zmiany dla procesu decyzyjnego w ochronie środowiska. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 20(4), 25–36. https://doi.org/10.21697/seb.2022.15

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Beck, Ulrich 2002. Społeczeństwo ryzyka: W drodze do innej nowoczesności. [Risk Society: Towards a New Modernity] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Birnbacher, Dieter. 1999. Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia. [Responsibility for Future Generations] Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Birnbacher, Dieter. 2009. „Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia – zakres i granice.” [Responsibility for Future Generations - Scope and Limits] Studia Ecologiae et Bioethicae 7(1): 96–105. https://doi.org/10.21697/seb.2009.7.1.05. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2009.7.1.05
Google Scholar

Böhme, Gernot. 1998. Antropologia filozoficzna: Ujęcie pragmatyczne. [Philosophical Anthropology: a Pragmatic Approach] Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Google Scholar

Brundtland, Gro Harlem. 1991. Nasza wspólna przyszłość: raport Światowej Komisji do Spraw Środowiska i Rozwoju. [Our Common Future: Report of the World Commission on Environment and Development] Warszawa: PWE.
Google Scholar

Dubos, Rene. 1986. Pochwała różnorodności. [A God Within] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Dzwonkowska, Dominika. 2019. Etyka cnót środowiskowych. [Ethics of Environmental Virtues] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Google Scholar

Embros, Grzegorz. 2010. “Koncepcja ekorozwoju w ujęciu Stefana Kozłowskiego.” [The Concept of Eco-development as Perceived by Stefan Kozłowski] Studia Ecologiae et Bioethicae 8(2): 79–92. https://doi.org/10.21697/seb.2010.8.2.06. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2010.8.2.06
Google Scholar

Embros, Grzegorz. 2020a. “Praxeological conditioning of the decision-making process in environmental protection.” Studia Ecologiae et Bioethicae 18(5): 203–16. https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.5.18. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.5.18
Google Scholar

Embros, Grzegorz. 2020b. “Anthropological Perspective on the Decision-Making Process in Environmental Protection.” Studia Ecologiae et Bioethicae 18(4): 5-16. https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.4.01. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.4.01
Google Scholar

Embros, Grzegorz. 2021. “Decision-making Process in the Systemic Strategy for Environmental Protection.” Problemy Ekorozwoju 16(1): 91–101. DOI: https://doi.org/10.35784/pe.2021.1.10
Google Scholar

Filek, Jacek. 2003. Filozofia odpowiedzialności XX wieku. [The Philosophy of Responsibility of the XX Century] Kraków: Znak.
Google Scholar

Hull, Zbigniew. 1995. “Filozofia i przyrodoznawstwo w kształtowaniu myślenia ekologicznego.” [Philosophy and Natural Science in Shaping Ecological Thinking] In Człowiek i środowisko. Humanistyka i ekologia: Prace I Olsztyńskiego Sympozjum Ekologicznego, Olsztyn 5-6 maja 1994 roku, edited by Jan Dębowski, 19–29. Olsztyn: Wydawnictwo WSP.
Google Scholar

Jonas, Hans. 1996. Zasada odpowiedzialności: etyka dla cywilizacji technologicznej. [Imperative of Responsibility: In Search of an Ethics for the Technological Age] Kraków: Platan.
Google Scholar

Klein, Naomi 2016. To zmienia wszystko: Kapitalizm kontra klimat. [This Changes Everything: Capitalism vs. the Climate] Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
Google Scholar

Klein, Naomi. 2008. Doktryna szoku: Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne. [The shock doctrine : the rise of disaster capitalism] Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
Google Scholar

Łepko, Zbigniew, and Ryszard Sadowski. 2020. “Paradoksalne konsekwencje nowożytnego projektu panowania człowieka nad przyrodą.” [Paradoxical Consequences of the Modern Project of Human Rule Over Nature] In Paradoksy ekologiczne: Odpady miarą sukcesu i porażki cywilizowanej ludzkości, edited by Ryszard Sadowski and Agata Kosieradzka-Federczyk, 5-17. Warszawa: KSAP.
Google Scholar

Łepko, Zbigniew. 2018. “W sprawie środowiskowej ochrony człowieczeństwa człowieka.” [On Environmental Protection of Man's Humanity] Seminare 39(1): 69–80. DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2018.1.06
Google Scholar

Marczak, Łukasz. 2021. Zasada zrównoważonego rozwoju: Perspektywa społeczno-etyczna. [The Principle of Sustainable Development: a Socio-Ethical Perspective] Kraków: Wydaw. Naukowe UPJPII. DOI: https://doi.org/10.15633/9788374389204
Google Scholar

Piontek, Franciszek. 2007. “Teoria rozwoju a personalistyczna koncepcja teorii ekonomicznej.” [Development Theory and the Personalistic Concept of Economic Theory] In Zarządzanie rozwojem: Aspekty społeczne, ekonomiczne i ekologiczne, edited by Barbara Piontek and Franciszek Piontek, 57–62. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar

Postman, Neil. 2004. Technopol: Triumf techniki nad kulturą. [Technopoly The Surrender of Culture to Technology] Warszawa: Muza.
Google Scholar

Rosół, Piotr. 2017. Hans Jonas. O etycznej odpowiedzialności nauki i techniki. [Hans Jonas. About the Ethical Responsibility of Science and Technology] Kraków: Universitas.
Google Scholar

Scruton, Roger. 2017. Zielona filozofia: Jak poważnie myśleć o naszej planecie. [Green Philosophy: How To Think Seriously About The Planet] Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar

Toffler, Alvin. 1974. Szok przyszłości. [Future shock] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Toffler, Alvin. 1997. Trzecia fala. [The Third Wave] Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Wojtyła Karol. 2011. Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. [The Acting Person and Other Anthropological Studies] Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL. DOI: https://doi.org/10.22240/sent23.02.156
Google Scholar