„Edukacja wysokiej jakości” – analiza założeń koncepcyjnych i warunki implementacji modelu w polskim systemie edukacji w odniesieniu  do uczniów niewidomych i słabowidzących

Marzena Dycht

doi:10.21697/fp.2021.1.06

Published: 2021-10-27

Vol. 11 No. 1 (2021)

“High-quality education” - analysis of the conceptual assumptions and the conditions for implementing the model in the Polish education system in relation to blind and visually impaired students

Marzena Dycht

Pedagogical Forum

Section: Articles and essays

https://doi.org/10.21697/fp.2021.1.06

Abstract

The article presents the characteristics of the new model of "High-quality education" proposed by the Ministry of Education and Science as part of the work on the model of education of students with special educational needs, in the context of the currently implemented model of "Inclusive education" of students with disabilities. An analysis of the general assumptions was carried out and the conditions for the implementation of the „High-quality education” model in the Polish educational realities were defined in relation to the requirements of educating students with visual impairments. The analysis covers conceptual (change of paradigm), terms (change of terminology), systemic (change within systemic support instruments for kindergartens and schools), organizational (change in the conditions of adapting education and support), financial (change in financing educational tasks) and social (change in awareness of social environment).

Keywords:

high-quality education, inclusive education, student with visual disabilities

Most read articles by the same author(s)

Marzena Dycht, Contemporary challenges of pre-school and school pedagogy in the field of education including blind and visually impaired children , Pedagogical Forum: Vol. 8 No. 2 (2018)
Marzena Dycht, Rehabilitation and education of people with visual impairments in times of development of new technologies and sciences , Pedagogical Forum: Vol. 6 No. 1 (2016)
Marzena Dycht, Mity i stereotypy dotyczące osób z niepełnosprawnością wzroku , Pedagogical Forum: Vol. 6 No. 1 (2016)
Jadwiga Kuczyńska-Kwapisz, Marzena Dycht, Mother Elizabeth – Róża Czacka’s Education of the Visually Impaired: Theory and Practice , Pedagogical Forum: Vol. 9 No. 1 (2019)
Marzena Dycht, Pedagogical Inspirations of Henryk Ruszczyc in Theory and Practice of Education of Blind People , Pedagogical Forum: Vol. 9 No. 1 (2019)
Marzena Dycht, Emilia Śmiechowska-Petrovskij, Jadwiga Kuczyńska-Kwapisz (1952–2022) , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 1 (2022): 100-lecie pedagogiki specjalnej
Marzena Dycht, Emilia Śmiechowska-Petrovskij, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 1 (2022): 100-lecie pedagogiki specjalnej
Marzena Dycht, The value of professor Sękowska’s achievements (1924–1997) for special education , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 1 (2022): 100-lecie pedagogiki specjalnej

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Dycht, M. (2021). “High-quality education” - analysis of the conceptual assumptions and the conditions for implementing the model in the Polish education system in relation to blind and visually impaired students. Pedagogical Forum, 11(1), 89–114. https://doi.org/10.21697/fp.2021.1.06

Cited by / Share

References

Ainscow M. (2000). Robić właściwe rzeczy. Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły. W: Integracja dzieci o specjalnych potrzebach. Wybrane zagadnienia etyczne. G. Fairbairn, S. Fairbairn (red.). Warszawa: CMPP-P.
Google Scholar

Babiarz M. Z., Rutkowski M. (2015). Inkluzja w edukacji – przestrzeń w różnorodności. W: Edukacja inkluzyjna. Teoria–system–metoda, cz. 1. S.
Google Scholar

Sobczak, L. Pytka, T. Zacharuk (red.). Siedlce: UPH.
Google Scholar

Chodkowska M. (2010). Edukacja integracyjna wobec kontrowersji społeczeństwa segregacyjnego. W: Edukacyjne i rehabilitacyjne konteksty rozwoju osób z niepełnosprawnością w różnych okresach ich życia. Z. Palak, A. Bujnowska, A. Pawlak (red.). Lublin: UMCS.
Google Scholar

Czarnocka M., Działania poradni psychologiczno-pedagogicznych w zakresie edukacji włączającej. Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach ogólnodostępnych (2018). Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji. Dostępny na: file:///C:/Users/USER/AppData/Local/Temp/organizacja-procesu-wspierania-uczniow.pdf (otwarty: 11.07.2020).
Google Scholar

Deci E., Ryan R. (2011). A Self-Determination Theory Perspective on Social, Institutional, Cultural, and Economic Supports for Autonomy and Their Importance for Well-Being. „Human Autonomy in Cross-Cultural Context”, s. 45–64.
Google Scholar

Domagała-Zyśk E., Knopik T., Oszwa U. (2017). Diagnoza i wspomaganie rozwoju społeczno-emocjonalnego uczniów w wieku 9–13 lat. Podręcznik dla wychowawców i nauczycieli. Warszawa: ORE.
Google Scholar

Dycht M. (2017). Edukacja i wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i rozwojowymi w placówkach oświatowych w Polsce. W: Dzieci z trudnościami rozwojowymi w młodszym wieku szkolnym. Indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne w procesie wspierania dzieci. E.
Google Scholar

Śmiechowska-Petrovskij (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Google Scholar

Dycht M. (2020). Rehabilitacja wzroku a specyfika potrzeb rehabilitacyjnych i edukacyjnych osób słabowidzących w różnym wieku. W: Kluczowe zagadnienia tyflopedagogiki i nauk pokrewnych. J. Kuczyńska-Kwapisz, M. Dycht, E. Śmiechowska-Petrovskij (red.). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”.
Google Scholar

Edukacja dla wszystkich – ramy rozwiązań legislacyjno-organizacyjnych na rzecz wysokiej jakości kształcenia włączającego dla wszystkich osób uczących się (2020). Warszawa: MEN.
Google Scholar

Firkowska-Mankiewicz A. (2012). Edukacja włączająca zadaniem na dziś polskiej szkoły. Warszawa: APS.
Google Scholar

Jak organizować edukację uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? (2010). Warszawa: MEN. Dostępny na: http://www.oke.krakow.pl/inf/filedata/files/Jak%20organizowa%E6%20edukacj%EA.pdf (otwarty: 17.07.2020).
Google Scholar

Kuczyńska-Kwapisz J. (2020). Special rehabilitation and education needs for learners with visual impairments in the inclusive education. W: Existence a koexistence ve filosofické, Speciálněpedagogické a psychologické reflexi. Inkluzivní škola. N. Pelcová, L. Květoňová et al. (red.).. Praha: Univerzita Karlova – Pedagogická fakulta.
Google Scholar

Opracowanie zestawu wskaźników – dla obszaru edukacji włączającej w Europie (2009). M. Kyriazopoulou, H. Weber (red.). Odense, Denmark: European Agency for Development in Special Needs Education. Dostępny na: https://www.european-agency.org/Polski/publications (otwarty: 17.07.2020).
Google Scholar

Lechta V. (2010). Pedagogika inkluzyjna. W: Pedagogika. T. 4: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji. B. Śliwerski (red.). Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Neroj E., Knopik T. (2019). Edukacja wysokiej jakości dla wszystkich uczniów – założenia nowych rozwiązań. Materiał do dyskusji na posiedzeniu Zespołu Pedagogiki Specjalnej PAN, Warszawa: PAN.
Google Scholar

Organizacja wsparcia dla edukacji włączającej. Raport podsumowujący (2014). Odense, Dania: Europejska Agencja ds. Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej.
Google Scholar

Piotrowicz R. (2017). Zrozumieć niepełnosprawność: wspomaganie w uczeniu – wskazówki dla rodziców, nauczycieli i terapeutów. W: Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w teorii i praktyce. A. Elszkowska, A. Golon, K. Raabe, F. Krawczyk i in. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Google Scholar

Polska 2030. Wyzwania rozwojowe (2009). M. Boni (red.). Warszawa: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
Google Scholar

Rafał-Łuniewska J. (2017). Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – pytania i odpowiedzi, W: Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w teorii i praktyce. A. Elszkowska, A. Golon, K. Raabe, F. Krawczyk i in.Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 12 grudnia 2019 roku w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2020 (Dz.U. z 2019 roku, poz. 2446).
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 24 sierpnia 2017 roku w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1635).
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 7 września 2017 roku w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1743).
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1578).
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1591).
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 24 lipca 2015 roku W sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1113).
Google Scholar

Rubacha K. (2003). Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin. W: Pedagogika. T. 1. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Scott, T., Bucalos, A., Liaupsin, C., Nelson, C., Jolivette, K., DeShea, L. (2004). Using functional behavior assessment in general education settings: Making a case for effectiveness and efficiency. „Behavioral Disorders”, nr 29 (2), s. 189–201.
Google Scholar

Sekułowicz M. (2017). Rola edukacji włączającej w podnoszeniu jakości edukacji wszystkich uczniów. (Wojewódzka konferencja „Wsparcie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i upowszechnianie edukacji włączającej”, Świdnica, 4 grudnia 2017 roku). Dostępny na: https://www.kuratorium.wroclaw.pl/wp-content/uploads/2017/12/rola-edukacji-wlaczajacej-w-podnoszeniu-jakosci-edukacji-wszystkich.pdf (otwarty: 21.05.2020).
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 roku, poz. 59), art. 127 ust 5; art. 10 ust. 1 pkt 2.
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 października 2017 roku o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r., poz. 2203).
Google Scholar

Wczesne wspomaganie dziecka z deficytami. Raport NIK (2018). Nr ewidencyjny: 25/2018/P/18/071/LKI.
Google Scholar