Threats and the active protection of birds in a riverbed: postulates for the strategy of the preservation of the middle Vistula River avifauna

Dariusz Bukaciński; Monika Bukacińska; Arkadiusz Buczyński

doi:10.21697/seb.2018.16.4.01

Published: 2018-12-31

Vol. 16 No. 4 (2018)

Threats and the active protection of birds in a riverbed: postulates for the strategy of the preservation of the middle Vistula River avifauna

Dariusz Bukaciński

, Monika Bukacińska

, Arkadiusz Buczyński

Studia Ecologiae et Bioethicae

Section: Articles

https://doi.org/10.21697/seb.2018.16.4.01

Abstract

Over the past 34 years, threats to Charadriiform birds inhabiting islands in the Vistula riverbed, mainly gulls, terns and plovers, have changed considerably. While in 1985-1994 the main risks for their breeding were found to be flood waters, predation by the hooded crow Corvus corone cornix and the Eurasian magpie Pica pica, as well as, locally, uncontrolled livestock grazing, in 2005-2014 they were primarily predation pressure from the American mink Neovision vision and the red fox Vulpes vulpes and massive outbreaks of black flies Simuliidae. These threats led to a reproductive outcome of nearly zero and increased the mortality of adults in their breeding areas. As a result, there was a sharp decline in numbers of the majority of gull, tern and plover species nesting there. In 2015-2018, apart from mammalian predation, key threats included the pressure of feral cats and dogs and the growing presence of people on the islands. In a situation that may lead to the extinction of first the mew gull, Larus canus, and later other species of birds, in 2005-2006, we began the active protection of endangered species on the middle Vistula River islands. This effort included (a) reducing the number of American minks and red foxes, (b) neutralising the presence of predators and livestock at the nesting sites with electric fences and the use of incubators and dummy eggs and (c) restoration of the nesting habitat, as well as, in the case of mew gulls, (d) increasing the genetic diversity within colonies. The most important demand is the conducting of the active protective measures in a comprehensive way and continuously for at least five years (until 2023), optimally throughout the decade (2019--2028). In addition, it will be also necessary to carry out wildlife monitoring in this area. The other important task for the coming years will be to oppose plans for extensive engineering in the middle section of the river, which will irreversibly destroy this unique ecosystem.

Keywords:

middle Vistula River, gulls and terns, active protection

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Bukaciński, D., Bukacińska, M., & Buczyński, A. (2018). Threats and the active protection of birds in a riverbed: postulates for the strategy of the preservation of the middle Vistula River avifauna. Studia Ecologiae Et Bioethicae, 16(4), 5–23. https://doi.org/10.21697/seb.2018.16.4.01

Cited by / Share

References

Angiel J., Bukaciński D., 2015, Oblicza Wisły. Przewodnik warszawski dla tropicieli przyrody, wyd. STOP, Warszawa.
Google Scholar

Antczak J., 2007, Rybitwa białoczelna Sternula albifrons, in: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (eds), „Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004”, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, 244-245.
Google Scholar

Buczyński A., 2000, Straty jaj w koloniach mewy pospolitej (Larus canus) na Wiśle – znaczenie trzeciego jaja w lęgu, Praca magisterska, Zakład Ekologii UW, Warszawa.
Google Scholar

Bukacińska M., Bukaciński D., 2004a, Larus ridibundus (L., 1766) – śmieszka, in: Gromadzki M. (ed.), „Ptaki (część II). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny”, Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa, T.7, 160-165.
Google Scholar

Bukacińska M., Bukaciński D., 2004b, Larus canus (L., 1758) – mewa pospolita, in: Gromadzki M. (ed.), „Ptaki (część II). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny”, Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa, T. 7, 166-170.
Google Scholar

Bukacińska M., Bukaciński D., 2004c, Sterna hirundo (L., 1758) – rybitwa rzeczna, in: Gromadzki M. (ed), „Ptaki (część II). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny”, Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa, T. 7, 186-191.
Google Scholar

Bukaciński D. Keller M., Buczyński A., Bukacińska M., 2017, Awifauna lęgowa koryta środkowej Wisły w roku 2009: zmiany liczebności i rozmieszczenia w ciągu ostatnich 36 lat, in: Keller M., Kot H., Dombrowski A., Rowiński P., Chmielewski S., Bukaciński D. (eds) „Ptaki środkowej Wisły”, Wyd. M-ŚTO, Pionki, 31-97.
Google Scholar

Bukaciński D., 2010, Dolina Środkowej Wisły, in: Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. (eds), „Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce”, Wyd. OTOP, Marki, 297-299.
Google Scholar

Bukaciński D., 2015, Strategia czynnej ochrony zagrożonej awifauny wysp środkowej Wisły: podręcznik najlepszych praktyk, Wyd. OTOP, Marki.
Google Scholar

Bukaciński D., Betleja J., Zieliński P., 2007, Śmieszka Larus ridibundus, in: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (eds), „Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004”, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, 228-229.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 1994, Czynniki wpływające na zmiany liczebności i rozmieszczenie mew, rybitw i sieweczek na Wiśle środkowej, Notatki ornitologiczne, 35, 7997.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 1995, The factors limiting breeding success in the Blackheaded Gull (Larus ridibundus) in different habitat types on the middle course of the Vistula River, Poland, Archive fur Hydrobiologie, 101, Large Rivers, 9, 221-228. DOI: https://doi.org/10.1127/lr/9/1996/221
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 1997, Masowy pojaw meszek Simulidae przyczyną strat w lęgach w koloniach mewy pospolitej Larus canus na środkowej Wiśle, Notatki ornitologiczne, 38, 167-168.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 1998, Production of erythristic eggs by the Black-headed Gull in Poland, Wilson Bulletin, 109, 177-182.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2000, The impact of mass outbreaks of black flies (Simuliidae) on the parental behaviour and breeding output of colonial common gulls (Larus canus), Annales Zoologici Fennici, 37, 43-49.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2001, Zagrożenia ptaków gniazdujących na Wiśle środkowej, in: Kot H., Dombrowski A. (eds.), „Ochrona Fauny Niziny Mazowieckiej”, MTOF, Siedlce, 117-128.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2003, Larus canus Common Gull, in: Parkin D. (ed.), “Birds of Western Palearctic, Update 5”, Oxford Univ. Press, Oxford.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2007a, Mewa pospolita Larus canus, in: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (eds), „Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004”, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, 230-231.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2007b, Rybitwa rzeczna Sterna hirundo, in: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (eds), „Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004”, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, 242-243.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2008, Threatened bird species of the middle Vistula River islands: status, necessity for protection and proposed activities, in: Uchmański J. (ed), “Theoretical and applied aspects of modern ecology”, Wyd. UKSW, Warszawa, 219-239.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2015a, Kluczowe gatunki ptaków siewkowych na środkowej Wiśle: biologia, ekologia, ochrona i występowanie, Monografie, Wyd. STOP, Warszawa.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2015b, Rybitwa rzeczna Sterna hirundo, in: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (eds), „Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny”, Wyd. GIOŚ, Warszawa, 299-306.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., 2015c, Mewa siwa Larus canus, in: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (eds), „Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny”, Wyd. GIOŚ, Warszawa, 286-292.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., Buczyński A., 2011, Awifauna wodno-błotna środkowej Wisły w okresie lęgowym: wpływ działalności człowieka na rozmieszczenie, liczebność i bogactwo gatunkowe, Studia Ecologiae et Bioethicae, 9, 67-86. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2011.9.2.04
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., Buczyński A., 2012, Co zagraża ptakom środkowej Wisły: diagnoza, skutki i czynne działania ochronne, in: Pająkowski J. (ed), „Ochrona przyrody i dziedzictwa kulturowego Doliny Dolnej Wisły”, T. 1., Wyd. Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, Towarzystwo Przyjaciół Dolnej Wisły, Świecie, 77-78.
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., Buczyński A., 2013, The impact of hydrotechnical facilities on island avifauna: a case study of the middle Vistula River, Studia Ecologiae et Bioethicae, 11, 93-109. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2013.11.4.07
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., Lubjuhn T., 2000, Adoption of chicks and the level of relatedness in common gull, Larus canus colonies: DNA fingerprinting analyses, Animal Behaviour, 59, 289-299. DOI: https://doi.org/10.1006/anbe.1999.1298
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., Mastalerz E., 2015a, Presja człowieka na przyrodę środkowej Wisły: liczba i rozmieszczenie ludzi oraz formy ich aktywności na rzece w okresie rozrodu ptaków. Studia Ecologiae et Bioethicae 13, 143-177. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2015.13.4.07
Google Scholar

Bukaciński D., Bukacińska M., Zieliński P., 2015b, Śmieszka Chroicocephalus ridibundus, in: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (eds), „Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny”, Wyd. GIOŚ, Warszawa, 266-274.
Google Scholar

Bukaciński D., Cygan J., Keller M., Piotrowska M., Wojciak J., 1994a, Liczebność i rozmieszczenie ptaków wodnych gniazdujących na Wiśle Środkowej zmiany w latach 197393, Notatki ornitologiczne 35, 547.
Google Scholar

Bukaciński D., Rutkowska A., Bukacińska M., 1994b, The effect of nesting Blackbacked Gulls (Larus ridibundus) on the soil and vegetation of a Vistula River island, Poland, Annales Botanici Fennici, 31, 233243.
Google Scholar

Chylarecki P., 2007, Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula, in: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (eds), „Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004”, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, 192-193.
Google Scholar

Chylarecki P., 2015a, Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula, in: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (eds), „Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny”, Wyd. GIOŚ, Warszawa, 230-234.
Google Scholar

Chylarecki P., 2015b, Rybitwa białoczelna Sternula albifrons, in: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (eds), „Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny”, Wyd. GIOŚ, Warszawa, 307-311.
Google Scholar

Chylarecki P., Bukaciński D., Dombrowski A., Nowicki W., 1995, Awifauna, in: Gacka-Grzesikiewicz E. (ed.), „Korytarz ekologiczny doliny Wisły. Stan - funkcjonowanie – zagrożenia”, Wyd. IUCN Poland, Warszawa, 79-124.
Google Scholar

Chylarecki P., Chodkiewicz T., Neubauer G., Sikora A., Meissner W., Woźniak B., Wylęgała B., Ławicki Ł., Marchowski D., Betleja J., Bzoma S., Cenian Z., Gorski A., Korniluk M., Moczarska J., Ochocińska D., Rubacha S., Wieloch M., Zielińska M., Zieliński P., Kuczyński L., 2018, Trendy liczebności ptaków w Polsce, Wyd. GIOŚ, Warszawa.
Google Scholar

Dailymail.co.uk Alpaki jak psy pasterskie: bronią owiec przed drapieżnikami, https://tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-pogoda/ciekawostki,49/alpaki-jak-psy-pasterskie-bronia-owiec-przed-drapieznikami,83073,1,0.html, dostęp: 10.04.2018.
Google Scholar

Drzyzga M., 2015, Wpływ czynnej ochrony na efekty lęgów u mew i rybitw, Praca magisterska, Ochrona Środowiska, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Frantham R., Ballou J. D., Briscoe D. A., 2010, Introduction to Conservation Genetics, 2nd Edition, Cambridge University Press, Cambridge.
Google Scholar

Grabowska M., 2017, Ekologia rozrodu rybitwy rzecznej Sterna hirundo na wyspach wiślanych w latach 2016-2017, Praca magisterska, Ochrona Środowiska, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Haig S. M., Ballou J. D., Derrickson S.R., 1990, Management options for preserving genetic diversity: reintroduction of Guam Rails to wild, Conservation Biology, 4, 290-300. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1523-1739.1990.tb00291.x
Google Scholar

Jaszewski B., 2016, Biologia i ekologia rozrodu mewy śmieszki na terenie środkowej Wisły, Praca magisterska, Ochrona Środowiska, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Keller M., Bukaciński D., Piotrowska M., Wojciak J., 1999, Ocena stanu awifauny lęgowej doliny Wisły na odcinku od ujścia Pilicy do ujścia Sanu, Raport dla Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Google Scholar

Keller M., Chylarecki P., Nowicki W., 1998, Przyrodnicze podstawy opracowania optymalnej koncepcji zagospodarowania obszaru doliny Wisły na odcinku od ujścia Pilicy do ujścia Narwi. Inwentaryzacja awifauny lęgowej w 1998 r., Raport dla Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Google Scholar

Kot H., Dombrowski A., Bukaciński D., 2017, Zagrożenia dla ptaków środkowej Wisły oraz ich siedlisk, in: Keller M., Kot H., Dombrowski A., Rowiński P., Chmielewski S., Bukaciński D. (eds), „Ptaki środkowej Wisły”, Wyd. M-ŚTO, Pionki, 683-689.
Google Scholar

Nowak S., Mysłajek R. W., 2006, Poradnik ochrony zwierząt hodowlanych przed wilkami, Wyd. Stowarzyszenie dla Natury WILK, Twardorzeczka.
Google Scholar

Nowak S., Mysłajek R. W., Okarma H., Śmietana W., 2005, Analiza dotychczasowych rodzajów i rozmiaru szkód wyrządzanych przez wilki oraz stosowanie metod rozwiązywania sytuacji konfliktowych, Wyd. IOP, Kraków.
Google Scholar

Pikulska A., 2017, Wpływ drapieżnictwa wybranych ssaków na wyspowe populacje mewy siwej i śmieszki na odcinku środkowej Wisły, Praca magisterska, Ochrona Środowiska, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Rożycki A. Ł., 2014, Fenologia rozrodu i produkcja jaj mew: uwarunkowania i konsekwencje w warunkach środkowej Wisły, Rozprawa doktorska, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok.
Google Scholar

Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (eds), 2007, Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Google Scholar

Spottiswoode C., Moller A. P., 2004, Genetic similarity and hatching success in birds, Proceedings of Royal Society London B, 271, 267-272. DOI: https://doi.org/10.1098/rspb.2003.2605
Google Scholar

Sruoga A., Butkauskas D., Prakas P., Paulauskas A., 2006, Evaluation of the genetic structure of the breeding Common Tern (Sterna hirundo) population by means of microsatellite markers, Biologija, 1, 47-32.
Google Scholar

Śmietana W., 2000, Zabezpieczanie zwierząt gospodarczych przed atakami wilków przy użyciu ogrodzeń elektrycznych, Wyd. IOP, Kraków.
Google Scholar

Westmeier, R. L., 1991, Successful exchange of praire-chicken eggs between nests in two remnant populations, Wilson Bulletin, 103, 717-720.
Google Scholar

Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. (eds), 2010, Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce, Wyd. OTOP, Marki.
Google Scholar

Zalewski A., Brzeziński M., 2014, Norka amerykańska. Biologia gatunku inwazyjnego, Wyd. Instytutu Biologii Ssaków PAN, Białowieża.
Google Scholar

Zielińska M., Zieliński P., Bukaciński D., Bukacińska M., 2015, Mewa czarnogłowa Larus melanocephalus, in: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (eds), „Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny”, Wyd. GIOŚ, Warszawa, 279-285.
Google Scholar