• Zarejestruj
  • Zaloguj
    •   English   Język Polski
    Opublikowane: 2023-09-22
    Tom 21 Nr 3 (2023)

    Pedagogika lasu wobec problemu polskiej monokultury edukacyjnej: projekcyjne badania pilotażowe

    Michał Paluch
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dział: Artykuły naukowe
    https://doi.org/10.21697/seb.2023.29

    Abstrakt

    Rozwój tematyki związanej z ideą zrównoważonego rozwoju, ekologii i kryzysu klimatycznego coraz częściej wspierany jest przez polskich pedagogów, psychologów i terapeutów. Równolegle rozwijają się w Polsce przedszkola leśne i oddolne inicjatywy oparte na metodyce edukacji na wolnym powietrzu. Na docenienie zasługuje przy tym wieloletni dorobek praktyków – najczęściej pracowników Lasów Państwowych, dla których edukacja leśna społeczeństwa od początku lat 90 XX wieku stanowi jeden z priorytetów (Wierzbicka i Czołnik 2022). W 2021 roku zainicjowano w Polsce pedagogikę lasu jako interdyscyplinarny obszar problemowy, aspirujący do subdyscypliny naukowej (Paluch i Klimski 2022). Pierwsze kontakty leśników i pedagogów poskutkowały postawieniem pytania: czy las może stać się faktycznym „medium pedagogicznym” (Rykowski 2022), rozumianym jako środowisko wychowawcze? Widoczny stał się problem podobieństwa monokultury lasu (lasów gospodarczych dominujących w Polsce) do monokultury edukacyjnej systemu szkolnego i akademickiego (klasowo-lekcyjnego). Każda monokultura powstaje na skutek zapotrzebowania na produkcję względnie jednakowych obiektów – z jednej strony mogą to być drzewa „na deski” ale z drugiej młodzi ludzie poddawani systemowemu procesowi „alokacji siły roboczej” (Parsons 1969), służącemu rozwojowi postaw konsumenckich. W obydwu przypadkach chodzi o szybkość produkcji, sztucznie wywołaną konkurencję, uniemożliwienie pełni dojrzałości, replikowanie jednoznacznego i jednowymiarowego obrazu świata. Symboliczną ilustracją ostatniego zjawiska są wyniki przeprowadzonego badania jakościowego, o charakterze pilotażowym, w którym poproszono dwie grupy studentów kończących kurs z pedagogiki lasu, o zaprojektowanie przedszkola leśnego. Jak się okazało, badani najczęściej rysowali uporządkowane elementy infrastruktury miejskiego placu zabaw: huśtawki, zjeżdżalnie i piaskownice, w bliskości z dominującym na rysunku budynkiem osiedlowego przedszkola. Co szczególnie przejmujące, w analizowanych rysunkach las stanowił jedynie symboliczne tło.

    Słowa kluczowe:

    pedagogika lasu, plac zabaw, nieplac zabaw, przedszkola leśne, monokultura edukacyjna, monokultura lasu, idea zrównoważonego rozwoju, edukacja ekologiczna

    Pobierz pliki

    Zasady cytowania

    Paluch, M. (2023). Pedagogika lasu wobec problemu polskiej monokultury edukacyjnej: projekcyjne badania pilotażowe . Studia Ecologiae Et Bioethicae, 21(3), 31–44. https://doi.org/10.21697/seb.2023.29

    Cited by / Share

    Licencja


    Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.