Niestworzona Natura Stwarzająca w systemie filozoficznym Jana Szkota Eriugeny

Adam Grzegorzyca

doi:10.21697/spch.2024.60.A.13

Opublikowane: 2024-12-31

Tom 60 Nr 2 (2024)

Niestworzona Natura Stwarzająca w systemie filozoficznym Jana Szkota Eriugeny

Adam Grzegorzyca

Studia Philosophiae Christianae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/spch.2024.60.A.13

Abstrakt

W systemie filozoficznym Jana Szkota Eriugeny Niestworzona Natura Stwarzająca to Bóg, który jest Stwórcą wszystkiego. Istota Bożej Natury jest transcendentna i niepoznawalna. Bóg objawia się ludzkiej naturze poprzez dzieło stworzenia i tekst biblijny. Analiza stworzenia pozwala wnioskować o Stwórcy, że istnieje, że żyje i że jest Mądrością. Te trzy wnioski wskazują, że jeden Bóg istnieje jako troistość, w której Ojciec jest Istotą Bożej Natury, Syn jest Mądrością, a Duch Święty jest życiem. Powyższe wnioskowanie potwierdza również egzegeza biblijna. Bóg zaprasza człowieka do poszukiwania prawdy. Ludzka natura jest odbiciem Niestworzonej Natury Stwarzającej, ponieważ człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boga, o czym świadczy nieśmiertelna dusza i co potwierdza biblijna egzegeza. Struktura ludzkiej duszy jest obrazem Boga i człowiek może na podstawie analizy własnej duszy dojść do przekonania, że Bóg istnieje, oraz że w swej Istocie jest niepoznawalny. Sam przez się istnieje tylko Bóg, a całość stworzenia istnieje tylko dlatego, że Bóg podtrzymuje wszystko w istnieniu. Nie istnieje wśród stworzenia intelekt zdolny poznać Boga, lecz mimo tego historia świata zgromadziła różne zapisy dotyczące Boga, które wynikają z potrzeb ludzkiej natury oraz z konieczności niemilczenia chrześcijaństwa o Stwórcy. Dla ludzkich potrzeb określa się Boga, wskazując na różne atrybuty i czynności. System filozoficzny Eriugeny wskazuje, że powierzenie słowu ludzkiemu tajemnic Boga jest wielkim wysiłkiem, lecz jest to praca pożyteczna, ponieważ może zbliżać ludzi do Boga, co w każdej epoce jest ważne i słuszne.

-----------------------------------------

Zgłoszono: 27/06/2023. Zrecenzowano: 20/02/2024. Zaakceptowano do publikacji: 10/06/2024.

Słowa kluczowe:

Jan Szkot Eriugena, Bóg, Natura, Istota, człowiek, stworzenie, egzegeza

Inne teksty tego samego autora

Adam Grzegorzyca, Koncepcja ludzkiej duszy i problem animacji w systemie filozoficznym Eriugeny , Studia Philosophiae Christianae: Tom 57 Nr 1 (2021)
Adam Grzegorzyca, Eriugeny koncepcja stworzenia wszystkiego z niczego w człowieku , Studia Philosophiae Christianae: Tom 55 Nr 1 (2019)
Adam Grzegorzyca, Eriugeny ontologiczna koncepcja rzeczywistości , Studia Philosophiae Christianae: Tom 52 Nr 2 (2016)
Adam Grzegorzyca, Koncepcja przebóstwienia w systemie Jana Szkota Eriugeny , Studia Philosophiae Christianae: Tom 55 Nr 4 (2019)
Adam Grzegorzyca, Koncepcja egzegezy biblijnej Jana Szkota Eriugeny , Studia Philosophiae Christianae: Tom 58 Nr 1 (2022)
Adam Grzegorzyca, Platońskie idee i Eriugeny przyczyny prymordialne w kontekście ich przyczynowości i poznawalności , Studia Philosophiae Christianae: Tom 53 Nr 4 (2017)

Podobne artykuły

Stanisław Majdański, Wokół postaci i myśli Jana Franciszka Drewnowskiego – z moich wspomnień i refleksji , Studia Philosophiae Christianae: Tom 55 Nr 2 (2019)
Przemysław Zgórecki, Zapomnienie bycia jako zagrożenie bycia według Jean-Yves Lacoste’a , Studia Philosophiae Christianae: Tom 55 Nr 4 (2019)
Jan Sochoń, LIBERTY IN LIBERAL THOUGHT – PAST AND PRESENT , Studia Philosophiae Christianae: Tom 56 Nr S2 (2020)
Marek Łagosz, Spójność tezy o superweniencji z koncepcją pierwotności substancji duchowej oraz pozamaterialnego pochodzenia świadomości indywidualnej , Studia Philosophiae Christianae: Tom 60 Nr 2 (2024)
Janina Buczkowska, Jan Krokos, Anna Lemańska, Adam Świeżyński, Czy fizyka wskazuje na istnienie transcendencji? Dyskusja wokół książki "Fizyk w jaskini światów" , Studia Philosophiae Christianae: Tom 59 Nr 2 (2023)
Marek Lechniak, Stosowanie logiki w filozofii. O dyskusji między Stanisławem Kamińskim i Janem F. Drewnowskim , Studia Philosophiae Christianae: Tom 55 Nr 2 (2019)
Andrzej Kobyliński, Czym jest sakralny wymiar natury? Filozoficzna interpretacja twórczości Friedricha Hölderlina w dziełach Romano Guardiniego , Studia Philosophiae Christianae: Tom 56 Nr 1 (2020)
Karol Michalski, Antropologiczne podstawy logoterapii Viktora E. Frankla , Studia Philosophiae Christianae: Tom 59 Nr 2 (2023)
Marcin Sieńkowski, Zdroworozsądkowe a filozoficzne poznanie atrybutów Boga , Studia Philosophiae Christianae: Tom 57 Nr 1 (2021)

<< < 1 2 3 4 5 6

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Grzegorzyca, A. (2024). Niestworzona Natura Stwarzająca w systemie filozoficznym Jana Szkota Eriugeny. Studia Philosophiae Christianae, 60(2), 75–104. https://doi.org/10.21697/spch.2024.60.A.13

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ambroży. (1969). Hexaemereron. Wydawnictwo ATK.
Google Scholar

Augustyn. (1996). O Trójcy Świętej. Znak.
Google Scholar

Augustyn. (1999). O porządku. W Augustyn, Dialogi filozoficzne. Znak – FiR.
Google Scholar

Augustyn. (2002). Wyznania. Znak.
Google Scholar

Eriugena, Jan Szkot. (2000). Komentarz do Ewangelii Jana z Homilią do Prologu Ewangelii Jana. Wydawnictwo ANTYK.
Google Scholar

Eriugena, Jan Szkot. (2009). Periphyseon, Księga I. Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar

Eriugena, Jan Szkot. (2010). Periphyseon, Księga II. Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar

Eriugena, Johannes Scottus. (1996). Periphyseon, Liber primus. (Corpus Christianorum Continuatio Mediaevalis 161. Turnhout.
Google Scholar

Eriugena, Johannes Scottus. (1997). Periphyseon, Liber secundus. (Corpus Christianorum Continuatio Mediaevalis 162). Turnhout.
Google Scholar

Gersh, S. (1978). From Iamblichus to Eriugena. An Investigation of the Prehistory and Evolution of the Pseudo-Dionysian Tradition. Brill. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004621930
Google Scholar

Grzegorz z Nyssy. (2001). O tym, że nie można mówić, że jest trzech bogów do Ablabiusza. W Grzegorz z Nyssy, Drobne pisma trynitarne. WAM.
Google Scholar

Kijewska, A. (1994). Neoplatonizm Jana Szkota Eriugeny. Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Kijewska, A. (1999). Księga Pisma i Księga Natury. Heksameron Eriugeny i Teodoryka z Chartres. Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Kijewska, A. (2005). Myśli i ludzie. Eriugena. Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Kijewska, A. (2009). Wstęp. W Jan Szkot Eriugena, Periphyseon, Księga I. Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar

Kijewska, A. (2010). Wstęp. W Jan Szkot Eriugena, Periphyseon, Księga II. Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar

Otten, W. (1995). Nature and Scripture: Demise of a Medieval Analogy. Harvard Theological Review, 88(2), 257-284. DOI: https://doi.org/10.1017/S0017816000030339
Google Scholar

Platon. (1986). Timajos. PWN.
Google Scholar

Pseudo-Dionizy Areopagita. (2005a). Imiona boskie. W Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne. Znak.
Google Scholar

Pseudo-Dionizy Areopagita. (2005b). List 1. W Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne. Znak.
Google Scholar