Koniec metafizyki. I co dalej?

Piotr Karpiński

doi:10.21697/spch.2025.61.A.04

Opublikowane: 2025-06-30

Tom 61 Nr 1 (2025)

Koniec metafizyki. I co dalej?

Piotr Karpiński

Studia Philosophiae Christianae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/spch.2025.61.A.04

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie dyskusji Jean-Luca Mariona z Heideggerowską ideą „końca metafizyki”. Francuski fenomenolog docenia odkrycia Martina Heideggera, zwłaszcza związane z niedostrzeżeniem bycia i tzw. różnicy ontologicznej, jednocześnie dostrzegając u niemieckiego filozofa niewystarczające przemyślenie formuły „es gibt – cela donne”. Marion podziela Heideggerowskie rozumienie „końca metafizyki” i potrzebę jej przezwyciężenia, różniąc się przy tym co do kształtu filozofii „po metafizyce”. O ile dla Heideggera miało nią być myślenie bycia, o tyle Marion w donacji dostrzega źródłową i ekstremalną fenomenalność, która warunkuje nawet bycie. Pojawia się jednakże obawa, czy tak absolutne potraktowanie donacji nie wprowadza z powrotem metafizyki, a może nawet teologii do filozofii. Ta wątpliwość zostanie rozważona w artykule.

----------------------------------------

Zgłoszono: 15/02/2025. Zrecenzowano: 22/05/2025. Zaakceptowano do publikacji: 2/06/2025.

Słowa kluczowe:

donacja, fenomenologia, Jean-Luc Marion, Martin Heidegger, metafizyka

Podobne artykuły

1 2 3 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Karpiński, P. (2025). Koniec metafizyki. I co dalej?. Studia Philosophiae Christianae, 61(1), 71–93. https://doi.org/10.21697/spch.2025.61.A.04

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adorno, T.W. (1986). Dialektyka negatywna. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Capelle, P. (2001). Philosophie et théologie dans la pensée de Martin Heidegger. Cerf.
Google Scholar

Grondin, J. (1987). Le tournant dans la penseé de Martin Heidegger. Presses Universitaires de France.
Google Scholar

Heidegger, M. (1976a). Gesaumtausgabe. Band 9. Vittorio Klostermann.
Google Scholar

Heidegger, M. (1976b). Koniec filozofii i zadanie myślenia. Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja, 4-5, 9-26.
Google Scholar

Heidegger, M. (1977). Budować, mieszkać myśleć. Eseje wybrane. Czytelnik.
Google Scholar

Heidegger, M. (1989). Kant a problem metafizyki. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Heidegger, M. (1999). Nietzsche. Tom 2. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Heidegger, M. (2007). Odczyty i rozprawy. Wydawnictwo Aletheia.
Google Scholar

Heidegger, M. (2010a). Bycie i czas. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Heidegger, M. (2010b). Identyczność i różnica. Wydawnictwo Aletheia.
Google Scholar

Husserl, E. (2009). Medytacje kartezjańskie. Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

König, E. (2013). Filozofia pierwsza Arystotelesa jako uniwersalna nauka o archai. Filo-Sofija, 22(3), 295-311.
Google Scholar

Lorenc, W. (1992). Heidegger, Lévinas, Derrida – trzy krytyki filozofii Zachodu. Sztuka i Filozofia, 5, 71-99.
Google Scholar

Marion, J.-L. (1984). Avant-propos. W J.-L. Marion, G. Planty-Bonjour (red.), Phénoménologie et métaphysique (7-14). Presses Universitaires de France. DOI: https://doi.org/10.3917/puf.mario.1984.01.0007
Google Scholar

Marion, J.-L. (1986). La fin de la fin de la métaphysique. Laval théologique et philosophique, 42(1), 23-33. DOI: https://doi.org/10.7202/400214ar
Google Scholar

Marion, J.-L. (2001). De surcroît. Presses Universitaires de France.
Google Scholar

Marion, J.-L. (2002). Un moment franҫais de la phénoménologie. Rue Descartes, 35(1), 9-13. DOI: https://doi.org/10.3917/rdes.035.0009
Google Scholar

Marion, J.-L. (2006). La „fin de la métaphysique” comme possiblité. W M. Caron (red.), Heidegger (11-38). Cerf.
Google Scholar

Marion, J.-L. (2007). Będąc danym. Esej z fenomenologii donacji. Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Marion, J.-L. (2016). Reprise du donné. Presses Universitaires de France. DOI: https://doi.org/10.3917/puf.mario.2016.03
Google Scholar

Marion, J.-L. (2018). Wiara i rozum. Fenomenologia, 16, 11-23.
Google Scholar

Marion, J.-L. (2023). La métaphysique et après. Bernard Grasset.
Google Scholar

Nancy, J.-L. (2021), La fin de la philosophie et la tâche de la pensée. Philosophy World Democracy, https://www.philosophy-world-democracy.org/other-beginning/la-fin-de-la-philosophie. (dostęp: 12/02/2025).
Google Scholar

Torzewski, A. (2022). O idei końca historii w myśli postmetafizycznej. Roczniki Filozoficzne, 70(3), 231-249. https://doi.org/10.18290/rf22703.10. DOI: https://doi.org/10.18290/rf22703.10
Google Scholar