CZY W PRAWIE WYKROCZEŃ ISTNIEJE WSPÓŁSPRAWSTWO?

Marek Kulik

doi:10.21697/zp.2022.22.4.01

Opublikowane: 2022-12-30

Tom 22 Nr 4 (2022)

CZY W PRAWIE WYKROCZEŃ ISTNIEJE WSPÓŁSPRAWSTWO?

Marek Kulik

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2022.22.4.01

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest kwestia, czy na gruncie prawa wykroczeń możliwe jest operowanie konstrukcją współsprawstwa. W doktrynie było to dość powszechnie przyjmowane, jednak bez szczegółowego uzasadnienia. Niekiedy wskazywano tylko na podobieństwo wykroczeń do przestępstw. W ostatnich latach pojawiło się kilka interesujących opracowań, w których możliwość ta jest kwestionowana. Słusznie zauważa się, że nie można opierać poszerzenia odpowiedzialności jednosprawcy na współsprawcę, który nie realizuje osobiście wszystkich ustawowych znamion na analogii, a do tego prowadzi uzasadnianie istnienia współsprawstwa na wnioskach wywodzonych z art. 18 § 1 k.k. Z uwagi na to, że przepisy kodeksu wykroczeń nie przewidują wprost współsprawstwa, to na tych, którzy uważają posługiwanie się tą konstrukcją na gruncie prawa wykroczeń za uzasadnione, ciąży obowiązek dowiedzenia słuszności ich stanowiska, zgodnie z zasadą ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat. Mimo że uregulowanie współsprawstwa w kodeksie karnym nie może być stosowane per analogiam na gruncie kodeksu wykroczeń, to z kodeksu karnego należy wywodzić argumenty przemawiające za przyjmowaniem istnienia współsprawstwa w prawie wykroczeń, ze sposobu określenia sprawstwa.

Słowa kluczowe:

współsprawstwo; wykroczenie.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kulik, M. (2022). CZY W PRAWIE WYKROCZEŃ ISTNIEJE WSPÓŁSPRAWSTWO?. Zeszyty Prawnicze, 22(4), 7–31. https://doi.org/10.21697/zp.2022.22.4.01

Cited by / Share

Bibliografia

Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1989. Berger A., Współsprawstwo. Uwagi do nieistniejącego w K.K. z 1932 r. przepisu, Lublin 1934.
Google Scholar

Bojarski M., [w:] M. Bojarski, W. Radecki, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2016.
Google Scholar

Bojarski T., Polskie prawo wykroczeń. Zarys wykładu, Warszawa 2012.
Google Scholar

Bojarski T., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2019.
Google Scholar

Buchała K., Przestępstwa w komunikacji drogowej, Warszawa 1961.
Google Scholar

Budyn-Kulik M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2016.
Google Scholar

Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1993.
Google Scholar

Daniluk P., [w:] Reforma prawa wykroczeń, II, red. P. Daniluk, Warszawa 2020.
Google Scholar

Dębski R., O teoretycznych podstawach regulacji współdziałania przestępnego w kodeksie karnym z 1997 r., «Studia Prawno-Ekonomiczne» 58.2/1998, s. 94-128.
Google Scholar

Engisch K., Der finale Handlungsbegriﬀ, [w:] Probleme der Strefrechtserneuerung: Festschrift für Eduard Kohlrausch zum 70. Geburtstage dargebracht, red. P. Bockelmann, G. Dahm, A. zu Dohna, Berlin 1944, s. 141-179.
Google Scholar

Glaser S., Polskie prawo karne w zarysie, Kraków 1933.
Google Scholar

Gostyński Z., Prawo wykroczeń w zarysie, Katowice 1987.
Google Scholar

Grzegorczyk T., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Grzegorczyk, Warszawa 2013.
Google Scholar

Gubiński A., Prawo wykroczeń, Warszawa 1989.
Google Scholar

Haslinger R., Die mitbestrafe Vortat, München 1963.
Google Scholar

Kardas P., Teoretyczne podstawy odpowiedzialności karnej za przestępcze współdziałanie, Kraków 2001.
Google Scholar

Kardas P., Podstawy odpowiedzialności za współdziałanie w popełnieniu wykroczenia. Kilka uwag o nieistniejących przepisach, [w:] W poszukiwaniu prawdy. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Janowi Widackiemu, II: Rozważania o prawie, historii i sprawiedliwości, red. K. Banasik, A. Kargol, A. Kubiak-Cyrul, M.J. Lubelski, E. Plebanek, A. Strzelec, Kraków 2018, s. 339-366.
Google Scholar

Kasicki G., Wiśniewski A., Kodeks wykroczeń z komentarzem, Warszawa 2002.
Google Scholar

Konieczniak P., Czyn jako podstawa odpowiedzialności w prawie karnym, Kraków 2002.
Google Scholar

Kotowski W., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
Google Scholar

Kulik M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2009.
Google Scholar

Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2002.
Google Scholar

Liszewska A., Współdziałanie przestępne w polskim prawie karnym. Analiza dogmatyczna, Łódź 2004.
Google Scholar

Maihofer W., Der Handlungsbegriﬀ im Verbrechenssystem, Tübingen 1953.
Google Scholar

Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1938.
Google Scholar

Makowski W., Kodeks karny, Warszawa 1932.
Google Scholar

Małecki M., Karalność współdziałania w popełnieniu wykroczenia, «Przegląd Sądowy» 7-8/2018, s. 63-77.
Google Scholar

Marek A., Prawo karne, Warszawa 2005.
Google Scholar

Marek A., Komentarz do kodeksu karnego, Warszawa 2005.
Google Scholar

Marek A., Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), Warszawa 2008.
Google Scholar

Mącior W., Czyn ludzki i jego znaczenie w prawie karnym. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1990.
Google Scholar

Mezger E., Die Handlung im Strafrecht, [w:] Festschrift für Teodor Rittler zu seinem achzigsten Geburtstag, red. S. Hohenleitner, L. Lindner, F. Nowakowski, Aalen 1957, s. 119-124.
Google Scholar

Mezger E., Vom Sinn der strafaren Handlung, «Juristenzeitung» 74.2/1952, s. 673-676.
Google Scholar

Niezgoda Z., Prawo wykroczeń, Przemyśl 2004.
Google Scholar

Peiper L., Komentarz do kodeksu karnego, Kraków 1933.
Google Scholar

Rejman G., Prawo karne materialne. Część pierwsza – ogólna, Warszawa 1961.
Google Scholar

Romkowski A., Normatywne i pozanormatywne podstawy odpowiedzialności za współsprawstwo wykroczenia, «Przegląd Prawno-Ekonomiczny» 44.1/2018, s. 239-264.
Google Scholar

Romkowski A., O karalności współsprawstwa wykroczenia (uwagi na marginesie tekstu Mikołaja Małeckiego), «Przegląd Sądowy» 11-12/2019, s. 152-167.
Google Scholar

Sitarz O., Materialne prawo wykroczeń, Warszawa 2015.
Google Scholar

Siwek K., O zawartości normatywnej przepisów art. 18 § 1-3 k.k., «Ius Novum» 15.3/2021, s. 85-106.
Google Scholar

Śliwiński S., Polskie prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 1946.
Google Scholar

Świda W., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa-Wrocław 1961.
Google Scholar

Tyszkiewicz L., Współdziałanie przestępne i główne pojęcia z nim związane w polskim prawie karnym, Poznań 1964.
Google Scholar

Wąsek A., Współsprawstwo w polskim prawie karnym, Warszawa 1977.
Google Scholar

Wąsek A., [w:] O. Górniok, S. Hoc, M. Kalitowski, S.M. Przyjemski, Z. Sienkiewicz, J. Szumski, L. Tyszkiewicz, A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz, I, Gdańsk 2005.
Google Scholar

Welzel H., Naturalismus und Wertphilosophie im Strafrecht, Mannheim-Berlin-Leipzig 1935.
Google Scholar

Welzel H., Kausalität und Handlung, «Zeitschrift für die Gesammte Strafrechtswissenschaft» 63.1/1951, s. 703-720. DOI: https://doi.org/10.1515/zstw.1951.63.1.47
Google Scholar

Welzel H., Das deutsches Strafrecht, Berlin 1956.
Google Scholar

Wojciechowski J., Kodeks wykroczeń. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2005.
Google Scholar

Wolter W., Zarys systemu prawa karnego, Kraków 1933.
Google Scholar

Zębik A., Czyn a przestępstwo ciągłe, Łódź 1971.
Google Scholar

Zieliński M. , Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki, Warszawa 2012.
Google Scholar