KARA ZESŁANIA NA PRZYMUSOWE PRACE W KOPALNI (‘DAMNATIO AD METALLA’) W PRAWIE RZYMSKIM

Przemysław Kubiak

doi:10.21697/zp.2023.23.4.02

Opublikowane: 2023-12-27

Tom 23 Nr 4 (2023)

KARA ZESŁANIA NA PRZYMUSOWE PRACE W KOPALNI (‘DAMNATIO AD METALLA’) W PRAWIE RZYMSKIM

Przemysław Kubiak

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2023.23.4.02

Abstrakt

Kara zesłania na przymusową pracę do kopalni (damnatio ad metalla) stanowiła jedną z podstawowych sankcji karnych wymierzanych osobom z niższych warstw społecznych oraz niewolnikom przez cały okres trwania cesarstwa rzymskiego. Analiza źródeł prawnych ukazuje, że była ona wymierzana w przypadku przestępstw średnio ciężkich na równi z zesłaniem do szkół gladiatorskich, z którym to dzieliła wiele cech wspólnych, w tym przede wszystkim popadnięcie w niewolę skazanego. Była to kara najbliższa karze śmierci ze względu na warunki panujące w kopalniach, gdzie osadzeni cierpieli najróżniejsze dolegliwości i dodatkowe tortury podczas wykonywania nieludzkiej pracy. Istniały również łagodniejsze stopnie tej kary, które nie powodowały zmiany statusu na niewolny, w szczególności gdy orzekano je jedynie na pewien okres. O jej powszechnym stosowaniu decydowały nie tylko czynniki ekonomiczne czy społeczne, lecz także ideologiczne, związane z założeniami prowadzonej polityki karnej oraz pojmowaniem sprawiedliwości przez ówczesnych Rzymian.

Słowa kluczowe:

poena metalli;, zesłanie na przymusowe prace w kopalni;, rzymskie prawo karne;, kara w starożytnym Rzymie.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kubiak, P. (2023). KARA ZESŁANIA NA PRZYMUSOWE PRACE W KOPALNI (‘DAMNATIO AD METALLA’) W PRAWIE RZYMSKIM. Zeszyty Prawnicze, 23(4), 51–68. https://doi.org/10.21697/zp.2023.23.4.02

Cited by / Share

Bibliografia

Beggio T., Note in tema di condanna ad tempus nelle ‘damnationes ad metalla’, «Annali del seminario giuridico della università di palermo» 60/2017, s. 17-42.
Google Scholar

Cherchi A., Riﬂessioni sulla condizione giuridica delle ‘metallariae’ nel tardo impero. A proposito di C. 11.7(6).7, «Annali del seminario giuridico della università di palermo» 59/2016, s. 209-239.
Google Scholar

Davies J.G., Condemnation to the Mines: A Neglected Chapter in the History of the Persecutions, «Historical Journal» 6/1958, s. 99-107.
Google Scholar

Dębiński A., Jońca M., Leraczyk I., Łuka A., Pliniusz Młodszy. Korespondencja z cesarzem Trajanem. Komentarz, Lublin 2017.
Google Scholar

Dore S., La ‘damnatio ad metalla’ degli antichi cristiani: miniere o cave di pietra?, «Archeo Arte» 1/2010, s. 77-84.
Google Scholar

Gustafson M., Condemnation to the Mines in Later Roman Empire, «The Harvard Teological Review» 87.4/1994, s. 421-433.
Google Scholar

Jońca M., Przestępstwo znieważenia grobu w rzymskim prawie karnym, Lublin 2013.
Google Scholar

Jońca M., Rzymskie prawo karne. Instytucje, Lublin 2021.
Google Scholar

Jońca M., Leksykon rzymskiego prawa karnego. Podstawowe pojęcia, Warszawa 2021.
Google Scholar

Kubiak P., ‘Damnatio ad bestias’ i inne kary wykonywane na arenie w antycznym Rzymie, Łódź 2014.
Google Scholar

Millar F., Condemnation to Hard Labour in the Roman Empire, from the Julio-Claudians to Constantine, «Papers of the British School at Rome» 52/1984, s. 124-147.
Google Scholar

Mommsen T., Römisches Strafrecht, Gottingen 1999.
Google Scholar

Rillinger R., ‘Humiliores-honestiores’. Zu einer sozialen Dichotomie im Strafrecht der römischen Kaiserzeit, München 1988.
Google Scholar

Salerno F., ‘Ad metalla’: aspetti giuridici del lavoro in miniera, Napoli 2003.
Google Scholar