SPRAWA POMOCY FINANSOWEJ Z FUNDUSZU KULTURY NARODOWEJ DLA PRZEBYWAJĄCEGO NA EMIGRACJI ADOLFA BERGERA W KORESPONDENCJI MIĘDZY OSKAREM HALECKIM A JANEM HULEWICZEM (1942-1944)

Renata Wiaderna-Kuśnierz

doi:10.21697/zp.2024.24.2.01

Opublikowane: 2024-07-05

Tom 24 Nr 2

SPRAWA POMOCY FINANSOWEJ Z FUNDUSZU KULTURY NARODOWEJ DLA PRZEBYWAJĄCEGO NA EMIGRACJI ADOLFA BERGERA W KORESPONDENCJI MIĘDZY OSKAREM HALECKIM A JANEM HULEWICZEM (1942-1944)

Renata Wiaderna-Kuśnierz

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2024.24.2.01

Abstrakt

W artykule przedstawiona została sprawa pomocy finansowej uzyskanej z Funduszu Kultury Narodowej, działającego przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego na Obczyźnie, o jaką starał się w pierwszych latach po przybyciu do Ameryki Adolf Berger, dyplomata i prawnik, specjalista w zakresie prawa rzymskiego, bizantynolog. W artykule przytoczono korespondencję z lat 1942-1944 między Oskarem Haleckim, dyrektorem Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku a J. Hulewiczem, ówczesnym kierownikiem Funduszu Kultury Narodowej, w której poruszono kwestię przyznania subwencji dla Adolfa Bergera. Okazją do przypomnienia nieznanych faktów z jego życia jest mijająca w ubiegłym roku 140-ta rocznica jego urodzin i 60-ta rocznica jego śmierci. Artykuł powstał na bazie niepublikowanych jak dotąd archiwaliów znalezionych Instytucie Polskim i Muzeum gen. Sikorskiego w Londynie, Polskim Instytucie Naukowym w Ameryce oraz Nowojorskiej Bibliotece Publicznej.

Słowa kluczowe:

Adolf Berger, prawo rzymskie, Fundusz Kultury Narodowej, emigracja, Oskar Halecki, Jan Hulewicz, Betty Drury, Rafał Taubenschlag, New School for Social Research, École Libre des Hautes Études, Emergency Committee in Aid of Displaced Foreign Scholars

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wiaderna-Kuśnierz, R. (2024). SPRAWA POMOCY FINANSOWEJ Z FUNDUSZU KULTURY NARODOWEJ DLA PRZEBYWAJĄCEGO NA EMIGRACJI ADOLFA BERGERA W KORESPONDENCJI MIĘDZY OSKAREM HALECKIM A JANEM HULEWICZEM (1942-1944). Zeszyty Prawnicze, 24(2), 5–21. https://doi.org/10.21697/zp.2024.24.2.01

Cited by / Share

Bibliografia

Berger A., Encyclopedic Dictionary of Roman Law, Transactions of the American Philosophical Society, volume 43, part 2, Philadelphia, 1953, późniejsze edycje i reprinty 1968, 1980, 1991, 2002, 2014, 2016, 2019, 2022.
Google Scholar

Buongiorno P., Collaboratori ebrei di Salvatore Riccobono, [w:] Ordinamento giuridico mondo universitario e scienza antichistica di fronte alla normativa razziale (1938-1945), (a cura di) A. Giallo, M.C. Perchinunno, M. Dionigi, P. Buongiorno, Palermo 2022, s. 159-195.
Google Scholar

Chmielewski W., Działalność Funduszu Kultury Narodowej na Obczyźnie w latach 1939-1947, «Przegląd Historyczno-Oświatowy» 3-4/2017, s. 24-43.
Google Scholar

Cisek J., Oskar Halecki. Historyk – Szermierz Wolności, Warszawa 2009.
Google Scholar

Czech-Jezierska B., Polscy romaniści w czasie II wojny światowej, «Studia z dziejów państwa i prawa polskiego» 21/2018, s. 383-401.
Google Scholar

Czech-Jezierska B., Wojenne peregrynacje profesora Rafała Taubenschlaga (1939-1947) [w:] Życie społeczno polityczne uchodźstwa polskiego w latach 1939-1991. Wybrane zagadnienia, red. M. Lewandowski, M. Hrypiak, Lublin 2021.
Google Scholar

Duggan S., Drurry B., The Rescue of Science and Learning, the story of the Emergency Committee in Aid of Displaced Foreign Scholars, New York 1948.
Google Scholar

Frydde M.M., Adolf Berger 1882-1962, «The Polish Review» 7.3/1962, s. 3-15.
Google Scholar

Fundusz Kultury Narodowej (1928-1937). Zarys działalności, Warszawa 1937.
Google Scholar

Głowacka-Sobiech E., Chmyra-Rutkowska I., Kwestia edukacji i praw kobiet w tekstach Jana Hulewicza, «Roczniki Pedagogiczne» 4(50).1/2022, s. 41-56.
Google Scholar

Gromada T.V., Oskar Halecki, pierwszy dyrektor Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce, historyk i działacz polityczny, «Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności» (1999/2000), s. 222–229.
Google Scholar

Informator Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Londyn 1945.
Google Scholar

Jońca M., Przyjazny cudzoziemiec: ucieczka i długa droga Adolfa Bergera do Stanów Zjednoczonych (1938–1942), «Zeszyty Prawnicze» 11.1/2011, s. 117–136.
Google Scholar

Ordinamento giuridico mondo universitario e scienza antichistica di fronte alla normativa razziale (1938-1945), (a cura di) A. Giallo, M.C. Perchinunno, M. Dionigi, P. Buongiorno, Palermo 2022.
Google Scholar

Quid leges sine moribus? Studia nad prawem rzymskim dedykowane profesorowi Markowi Kuryłowiczowi w 65 rocznicę urodzin i 40 lecie pracy naukowej, red. K. Amielańczyk, Lublin 2009.
Google Scholar

Stobiecki R., Klio za Wielką Wodą. Polscy historycy w Stanach Zjednoczonych po 1945 r., Warszawa 2017.
Google Scholar

Szczygielski K., Adolf Berger: lwowianin w Nowym Jorku (1942-1962), [w:] Życie społeczno-polityczne uchodźstwa polskiego w latach 1939-1991. Wybrane zagadnienia, red. M. Lewandowski, M. Hrypiak, Lublin 2021, 45-63.
Google Scholar

Szczygielski K., Adolf Berger – życiorys naukowy, [w:] Ad laudem magistri nostri. Mistrzowie. Dzieła polskiej romanistyki, red. E. Gajda, Toruń 2018, s. 221-261.
Google Scholar

Wiaderna-Kuśnierz R., Prawo rzymskie i romaniści na łamach lwowskiego “Przeglądu Prawa i Administracji” (1876-1939), [w:] Quid leges sine moribus? Studia nad prawem rzymskim dedykowane profesorowi Markowi Kuryłowiczowi w 65 rocznicę urodzin i 40 lecie pracy naukowej, red. K. Amielańczyk, Lublin 2009, s. 221-239.
Google Scholar

Wiaderna-Kuśnierz R., Prawo rzymskie na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w okresie międzywojennym (1918-1939), Toruń 2015.
Google Scholar

Wiaderna-Kuśnierz R, Profesor Rafał Taubenschlag na emigracji (1939-1947) [w:] Polska myśl prawnicza w XIX i XX wieku, red. P. Majer , M. Seroka, K. Wojciechowski, Olsztyn 2012, s. 229-244.
Google Scholar

Życie społeczno-polityczne uchodźstwa polskiego w latach 1939-1991, red. M. Lewandowski, M. Hrypiak, Lublin 2021.
Google Scholar

Archiwum Emigracji Biblioteka Główna UMK Toruń.
Google Scholar

The Polish Institute and Sikorski Museum, London, Wielka Brytania, zespół: KOL. 539 Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie.
Google Scholar

New York Public Library (USA), Manuscripts and Archives Division, Collection: Emergency Committee, Box 2 Berger Adolf.
Google Scholar

Polish Institute of Arts and Sciences of America, zespół 17 Polish Institute of Arts and Sciences of America (Nowy Jork, USA), sygn. 291 Corespondence – Polish Consulate in Los Angeles.
Google Scholar

https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/215407/edition/220308/content
Google Scholar