RELACJONOWANIE PRZEZ MEDIA PRZEBIEGU PROCESU KARNEGO – ZAGADNIENIA WYBRANE

Malwina Treder

doi:10.21697/zp.2025.25.1.07

Published: 2025-03-28

Vol. 25 No. 1 (2025)

Media reporting of criminal proceedings: selected issues

Malwina Treder

Zeszyty Prawnicze

Section: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.1.07

Abstract

The aim of this paper is to analyse the regulations related to the standards of reporting in the media of criminal proceedings and to answer the question of whether the legal framework in force in Poland respects the basic principles of the criminal process, such as presumption of innocence and the public nature of the proceedings, the need for the media to inform the public about cases of interest, and protection of the rights of all the parties to the proceedings. Year by year the media is providing more and more information on proceedings that attract public interest, which makes this paper an important study from the practical point of view. This paper considers the provisions of Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (the Criminal Code of Conduct Act of 6 June 1997) and of Ustawa z 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (the Press Law Act of 26 January 1984). First, it discusses the principle of presumption of innocence and the principle of open proceedings, with reference to the provisions of the Code of Criminal Procedure as well as to the Constitution of the Republic of Poland and acts of international law. Next, it gives a detailed discussion of Article 357 of the Code of Criminal Procedure, which prescribes the rules for the attendance of media representatives in proceedings, taking into account the amendment of 5 August 2016. This amendment has made it easier for journalists to report on individual proceedings, especially ones that generate a considerable amount of social interest. It has also had a beneficial eﬀect on the implementation of the principle of open proceedings. The next part of the paper discusses Article 13 of the Press Law, which prohibits the publication of opinions on the outcome of the proceedings before the court of first instance issues its verdict, and the public dissemination of photographs and other visual representations and personal data of defendants, witnesses and victims. The paper closes with my conclusions regarding these provisions.

Keywords:

Polish criminal procedure, Polish press law, the media, journalists, the ethics of journalism

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Treder, M. (2025). Media reporting of criminal proceedings: selected issues. Zeszyty Prawnicze, 25(1), 135–160. https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.1.07

Cited by / Share

References

Augustyniak A., Komentarz do art. 13, [w:] Prawo prasowe. Komentarz3, red. B. Kosmus, G. Kuczyński, Warszawa 2018, «Legalis», teza V.D.5.
Google Scholar

Brzozowska-Pasieka M., Komentarz do art. 13, [w:] M. Olszyński, J. Pasieka, M. Brzozowska-Pasieka, Prawo prasowe. Komentarz praktyczny, Warszawa 2018, «Lex», teza 1.
Google Scholar

Brzozowski S., Rejestracja rozprawy głównej przez przedstawicieli środków masowego przekazu (art. 357 k.p.k.), «Palestra» 3/2018, s. 52-61.
Google Scholar

Brzozowski S., Zezwolenie na utrwalenie obrazu i dźwięku z przebiegu rozprawy głównej przez przedstawicieli środków masowego przekazu, «Kwartalnik Sądowy Apelacji Gdańskiej» 3/2017, s. 79-101.
Google Scholar

Drajewicz D., Postępowanie karne przed sądem I instancji w świetle ustaw nowelizujących z 11.3.2016 r. i 10.6.2016 r., «Monitor Prawniczy» 2/2017, s. 67-78.
Google Scholar

Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 42, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz2, red. P. Tuleja, Warszawa 2023, «Lex», teza 1.
Google Scholar

Golik C., Pozaprocesowe skutki przedstawienia zarzutu popełnienia przestępstwa, «Prokuratura i Prawo» 6-7/2019, s. 81-137.
Google Scholar

Grubalska A., Sprzeciwienie się prokuratora a sprzeciw w procesie karnym, «Przegląd Sądowy» 4/2020, s. 47-59.
Google Scholar

Jarzęcka-Siwik E., Ograniczenie dostępu do informacji publicznej o przebiegu postępowania karnego, «Prokuratura i Prawo» 3/2005, s. 74-95.
Google Scholar

Jasiński W., Komentarz do art. 357 [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz,
Google Scholar

red. J. Skorupka, Warszawa 2023, «Legalis», teza nr III.3.
Google Scholar

Kakareko K., Sobczak J., Ramy prawne działalności sprawozdawców sądowych w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, «Studia Medioznawcze» 4/2020, s. 767-807. DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2020.4.321
Google Scholar

Kicior B., Po co nam media – po co my mediom? Funkcje i oddziaływanie mediów masowych w społeczeństwie, «Konteksty Społeczne» 6.11/2018, s. 55-63.
Google Scholar

Kolendowska-Matejczuk M., Publikowanie w mediach danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze pod kontrolą sądu. Zmiany w prawie prasowym, «Palestra» 5-6/2012, s. 93-100.
Google Scholar

Koper R., Jawność rozprawy głównej w procesie karnym w świetle nowelizacji kodeksu postępowania karnego z 2016 roku, «Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny» 2/2018, s. 75-87. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2018.80.2.6
Google Scholar

Koper R., Zakres obowiązywania zakazu prasowej publikacji danych osobowych
Google Scholar

i wizerunku a proces karny (cz. II), «Palestra» 9-10/2005, s. 44-57.
Google Scholar

Kosmaty P., Sprawozdawczość sądowa w świetle prawa prasowego, «Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały» 1.20/2017, s. 71-93.
Google Scholar

Kulesza C., Komentarz do art. 357, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz3, red. K. Dudka, Warszawa 2023, «Lex», teza nr 7.
Google Scholar

Kwarciana K., Jawność postępowania karnego z perspektywy bezpieczeństwa prawnego w świetle nowelizacji art. 357 k.p.k. z dnia 10 czerwca 2016 roku, «Roczniki Nauk Prawnych» 2/2017, s. 61-75. DOI: https://doi.org/10.18290/rnp.2017.27.2-4
Google Scholar

Lis W., Komentarz do art. 13, [w:] W. Lis, P. Wiśniewski, Z. Husak, Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2012, «Legalis», teza VII.1.
Google Scholar

Łoszewska-Ołowska M., Komentarz do art. 13, [w:] Prawo prasowe. Komentarz, red. M. Zaremba, Warszawa 2018, «Lex», tezy I.1, I.2.
Google Scholar

Morgała D., Ujawnienie danych osobowych i wizerunku sprawcy przestępstwa, «Prokuratura i Prawo» 3/2013, s. 78-95.
Google Scholar

Morgała D., Zezwolenie na ujawnienie wizerunku osoby, przeciwko której toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, «Przegląd Sądowy» 2/2014, s. 106-119.
Google Scholar

Rajkowska M., Ochrona wizerunku i nazwiska osoby skarżonej w polskim prawie prasowym, «Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego» 3/2019, s. 204-210.
Google Scholar

Siostrzonek-Sergie A., Udział przedstawicieli mediów w jawnej rozprawie a prawo do prywatności pokrzywdzonego, «Palestra» 11/2017, s. 56-66.
Google Scholar

Skorupka J., Komentarz do art. 5, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz6, red. J. Skorupka, Warszawa 2023, «Legalis», teza nr I.A.1.
Google Scholar

Skorupka J., Komentarz do art. 355, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz6, red. J. Skorupka, Warszawa 2023, «Legalis», teza nr I.2.
Google Scholar

Smardz E., Zasada domniemania niewinności a dziennikarska sprawozdawczość sądowa, «Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych» 1/2021, s. 33-45.
Google Scholar

Sowała M., Osoba podejrzana w polskim procesie karnym, czyli gdy niepewność jest gorsza od najgorszej prawdy. Analiza zagadnienia w świetle dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1919 oraz w ujęciu wiktymologicznym, «Studia Prawnoustrojowe» 50/2020, s. 413-426. DOI: https://doi.org/10.31648/sp.6055
Google Scholar

Sowała M., Udział mediów w rozprawie w procesie karnym jako wyraz społecznej kontroli wymiaru sprawiedliwości, «Palestra» 1/2024, s. 72-89.
Google Scholar

Stefański R.A., Zabłocki S., Komentarz do art. 357, [w:] Kodeks postępowania karnego, t. III, Komentarz do art. 297-424, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2021, «Lex», teza nr 6.
Google Scholar

Świecki D., Komentarz do art. 357, [w:] B. Augustyniak, K. Eichstaedt, M. Kurowski, D. Świecki, Kodeks postępowania karnego, t. I, Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, Warszawa 2023, «Lex», teza nr 11.
Google Scholar

Tomkiewicz M., Udział przedstawiciela społecznego w procesie karnym, «Prokuratura i Prawo» 7-8/2012, s. 107-121.
Google Scholar

Warecka K., Strasburg: losowy wybór dziennikarzy wpuszczonych na salę rozpraw
Google Scholar

nie ogranicza wolności wypowiedzi. Axel Springer AG przeciwko Niemcom – decyzja ETPC z dnia 13 marca 2012 r., skarga nr 44585/10, «Lex/el.» 2014.
Google Scholar

Ważny A., Komentarz do art. 357, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2023, teza nr II.1.
Google Scholar

Wiktorzak K., System ochrony świadka w polskim procesie karnym, s. 26, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/7653/1/K_Wiktorzak_System_ochrony_swiadka_w_polskim_procesie_karnym.pdf
Google Scholar

Zimna M., Publiczność rozprawy w postępowaniu karnym a jej ograniczenia w związku z ogłoszeniem stanu epidemii, «Ius Novum» 2/2021, s. 95-112.
Google Scholar