STATUS PRAWNY KRYPTOWALUT I OPODATKOWANIE DOCHODÓW UZYSKIWANYCH Z TYTUŁU OBROTU NIMI

Edyta Jóźwiak

doi:10.21697/zp.2025.25.2.08

Opublikowane: 2025-06-30

Tom 25 Nr 2 (2025)

STATUS PRAWNY KRYPTOWALUT I OPODATKOWANIE DOCHODÓW UZYSKIWANYCH Z TYTUŁU OBROTU NIMI

Edyta Jóźwiak

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.2.08

Abstrakt

Pojęcie kryptowaluty jest znane już od końca XX w.; ówczesny rynek potrzebował rewolucji i kryptowaluta miała się stać narzędziem do dokonania tego. Po raz pierwszy została scharakteryzowana przez Wei Dai’a jako pieniądz opierający się na kryptografii, kontrolującej tworzenie oraz dokonywanie transakcji w danej walucie. W takim znaczeniu kryptografa miała w pewien sposób zastąpić centralnych emitentów pieniędzy. Kontynuacją tej myśli stała się pierwsza kryptowaluta bitcoin, „wykopana” w 2009 r., a następnie wiele innych opierających się na tym samym kodzie źródłowym. Obecnie w wielu miejscach można płacić za pomocą kryptowalut, pojawiły się również bankomaty, w których można wpłacać i wypłacać bitcoiny. Co więcej, niektóre państwa uznały bitcoin za walutę swojego kraju. Z punktu widzenia obrotu nimi istotne znaczenie ma status prawny kryptowaluty oraz zasady opodatkowania. W polskim porządku prawnym, na skutek nowelizacji ustawy, od 1 stycznia 2019 r. sposób opodatkowania kryptowalut uległ radykalnej zmianie, głównie ze względu na zmianę ustawy o podatku dochodowym od osób fzycznych. Jednakże zmiana przepisów nie zmieniła podejścia organów podatkowych, co w przeważającej większości wymusiło konieczność podjęcia tematu przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny.

Słowa kluczowe:

organy podatkowe, opodatkowanie kryptowalut, instrument finansowy, prawo majątkowe, waluta, pieniądz elektroniczny, kapitał pieniężny

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Jóźwiak, E. (2025). STATUS PRAWNY KRYPTOWALUT I OPODATKOWANIE DOCHODÓW UZYSKIWANYCH Z TYTUŁU OBROTU NIMI. Zeszyty Prawnicze, 25(2), 177–197. https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.2.08

Cited by / Share

Bibliografia

Alqudah M., Ferruz L., Martín E., Qudah H., Hamdan F., The Sustainability of Investing in Cryptocurrencies: A Bibliometric Analysis of Research Trends, «International Journal of Financial Studies» 11.3/2023, s. 1-25. DOI: https://doi.org/10.3390/ijfs11030093
Google Scholar

Esponosa G., Cruz Hidalgo E., Garcia B.M., Mato C.S., Money or crypto-gold? Problematics and possible worlds for cryptocurrencies, «International Economics» 76.3/2023, s. 429-452.
Google Scholar

Fang H., Chien-Ping Ch., Yen-Hsien L., Xiaohan Y., The Eﬀect of COVID-19 on Herding Behavior in Eastern European Stock Markets, «Frontiers in Public Health» 9/2021. DOI: https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.695931
Google Scholar

FATF, Report. Virtual Currencies: Key Definitions and Potential AML/CFT Risk, June 2014, https://bit.ly/3ETTDqE.
Google Scholar

Friedman M., Old Wine in New Bottles, «The Economic Journal» 101(404)/1999, s. 33-40. DOI: https://doi.org/10.2307/2233834
Google Scholar

Gniewek E., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
Google Scholar

Gwiżdż K., Opodatkowanie obrotu kryptowalutami opartymi na modelu Proof of Stake, «Przegląd Politologiczny» 8/2023, s. 38-43.
Google Scholar

Khan A.G., Abdul G., Amjad H.Z., Hussain M., Riaz U., Security of cryptocurrency using hardware wallet and QR code. Paper presented at the 2019, [w:] International Conference on Innovative Computing (ICIC), Lahore, Pakistan, November 1-2/2019. DOI: https://doi.org/10.1109/ICIC48496.2019.8966739
Google Scholar

Klinger B., Szczepański J., Blockchain – historia, cechy i główne obszary zastosowań, «Człowiek w Cyperprzestrzeni» 1/2017, s. 11-27.
Google Scholar

Kudła J., Bitcoin i inne kryptowaluty (wirtualne mierniki wartości) jako przedmiot
Google Scholar

procesu i egzekucji, «Polski Proces Cywilny» 3/2018, s. 16-26.
Google Scholar

Laszaczak B., Kryptowaluty: historia, mity i podstawowe aspekty prawne, «Prokuratura i Prawo» 10/2024, s. 5-27.
Google Scholar

Lipton A., Treccani A., Blockchain and Distributed Ledgers, «Mathematics, Technology, and Economics», Singapore 2021. DOI: https://doi.org/10.1142/11857
Google Scholar

Lis-Markiewicz P., Nowak S., Bitcoin – przyszłość inwestowania, Warszawa 2015.
Google Scholar

Małecki P., Mazurkiewicz M., Komentarz do art. 7b, [w:] P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz, I, Art. 1-14a, Warszawa 2022.
Google Scholar

Mariański M., Problematyka kwalifikacji prawnej wirtualnej waluty we Francji, «PiP» 10/2015, s. 92-100.
Google Scholar

Maslak G.D., Senel G., Bank Consolidation and Systemic Risk: M&A During the 2008 Financial Crisis, «Journal of Financial Services Research» 63.2/2023. DOI: https://doi.org/10.1007/s10693-022-00380-5
Google Scholar

Mucha-Kujawa J., W kierunku pieniądza cyfrowego jako powszechnego środka płatności, «Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego» 1/2024, s. 31-37. DOI: https://doi.org/10.33226/0137-5490.2024.1.5
Google Scholar

Mosiek A., Jak inwestować w kryptowaluty w 2023 roku. Poradnik dla początkujących, https://businessinsider.com.pl/kryptowaluty/jak-inwestowac-w-kryptowaluty.
Google Scholar

Nakamoto S., Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System, 2009, https://www.ussc.gov/sites/default/fles/pdf/training/annual-national-training-seminar/2018/Emerging_Tech_Bitcoin_Crypto.pdf.
Google Scholar

Opitek P., Przeciwdziałanie praniu pieniędzy z wykorzystaniem walut wirtualnych w świetle krajowych i międzynarodowych regulacji AML, «Prokuratura i Prawo» 12/2020, s. 41-70.
Google Scholar

Ozdamar M., Ahmet S., Levent A., Retail vs institutional investor attention in the cryptocurrency market, «Journal of International Financial Markets, Institutions and Money» 81/2022. DOI: https://doi.org/10.1016/j.intfin.2022.101674
Google Scholar

Piętka J., Prawne aspekty prowadzenia działalności gospodarczej na rynku walut wirtualnych w Polsce, «Przegląd Prawa i Administracji» 1/2021, s. 95-110.
Google Scholar

Popper N., Digital Gold: Te Untold Story of Bitcoin, London 2015.
Google Scholar

Smales L.A., Investor attention in cryptocurrency markets, «International Review of Financial Analysis» 79/2022, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S105752192100288X. DOI: https://doi.org/10.1016/j.irfa.2021.101972
Google Scholar

Szczerbowski J., Lex cryptographia, Warszawa 2018.
Google Scholar

Teichmann M., Johannes F.M., Falker M.Ch., Cryptocurrencies and financial crime: Solutions from Liechtenstein, «Journal of Money Laundering Control» 23/2020, s. 775-788. DOI: https://doi.org/10.1108/JMLC-05-2020-0060
Google Scholar

Wnęk M., Bitcoin a środek płatniczy, «Przegląd Prawa Handlowego» 12/2022, s. 43-50.
Google Scholar

Wnęk M., Kryptowaluty a rejestr działalności w zakresie walut wirtualnych, «Przegląd Prawa Handlowego» 6/2023, s. 32-40.
Google Scholar

Wnęk, M., Natura prawna kryptowaluty, 2023, «Legalis».
Google Scholar

Zacharzewski K., Bitcoin jako przedmiot stosunków prawa prywatnego, «Monitor Podatkowy» 21/2014, s. 1132-1139.
Google Scholar