‘STATUTORY INSTRUMENT’ ORAZ ROZPORZĄDZENIE – AKTY WYKONAWCZE W POLSKIM I BRYTYJSKIM PORZĄDKU PRAWNYM W UJĘCIU PORÓWNAWCZYM

Marta Gontarz-Dobrowolska

doi:10.21697/zp.2025.25.3.06

Opublikowane: 2025-09-30

Tom 25 Nr 3 (2025)

‘STATUTORY INSTRUMENT’ ORAZ ROZPORZĄDZENIE – AKTY WYKONAWCZE W POLSKIM I BRYTYJSKIM PORZĄDKU PRAWNYM W UJĘCIU PORÓWNAWCZYM

Marta Gontarz-Dobrowolska

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.3.06

Abstrakt

Artykuł podejmuje problematykę aktów wykonawczych wydawanych przez rząd na tle porównawczym w Rzeczypospolitej Polskiej i Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. W artykule przedstawiono przyjęte rozwiązania w zakresie miejsca aktów wykonawczych w hierarchii źródeł prawa, jak również ich rodzaje i kompetencje do ich stanowienia. Rozważania artykułu skupiają się na statutory instruments oraz rozporządzeniach także w celu analizy pozycji ustrojowej rządów i posiadanego wpływu na stanowienie prawa w obu państwach. Publikacja zwraca uwagę na dostrzeżoną w doktrynie problematykę zbyt wąskiego przyznania kompetencji co do stanowienia prawa na rzecz Rady Ministrów w Konstytucji RP z 1997 r., prezentując rozwiązania przyjęte w brytyjskim porządku prawnym, które mogą posłużyć jako punkt odniesienia w poszukiwaniu odmiennego sposobu regulacji.

Słowa kluczowe:

prawo konstytucyjne porównawcze, prawo brytyjskie, akt wykonawczy, władza wykonawcza, legislacja

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Gontarz-Dobrowolska, M. (2025). ‘STATUTORY INSTRUMENT’ ORAZ ROZPORZĄDZENIE – AKTY WYKONAWCZE W POLSKIM I BRYTYJSKIM PORZĄDKU PRAWNYM W UJĘCIU PORÓWNAWCZYM. Zeszyty Prawnicze, 25(3), 151–169. https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.3.06

Cited by / Share

Bibliografia

Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2017.
Google Scholar

Barber N.W., Young A.L., The Rise of Prospective Henry VIII Clauses and their Implications for Sovereignty, «Public Law» 1/2003, s. 112-124.
Google Scholar

Berek M., Rada Ministrów jako organ inicjujący postępowanie ustawodawcze, Warszawa 2017.
Google Scholar

Bień-Kacała A., Tarnowska A., Rozporządzenia z mocą ustawy – modele, teoria i praktyka w polskim systemie parlamentarno-gabinetowym w latach 1921-1926 oraz po 1989 r., «Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa» 14.4/2021, s. 539–556.
Google Scholar

Biskup P., Prawno-polityczna ewolucja brytyjskiej doktryny suwerenności, Warszawa 2007.
Google Scholar

Bradley A.W., Ewing K.O., Constitutional and Administrative Law, Harlow-New York 2007.
Google Scholar

Budnik A., Prawodawstwo delegowane w Anglii na przykładzie reguł postępowania przed trybunałami administracyjnymi, [w:] Racjonalny ustawodawca. Racjonalna administracja. Pamięci Profesora Eugeniusza Smoktunowicza, red. D.R. Kijowski, A. Miruć, A. Budnik, Białystok 2016, s. 275-286.
Google Scholar

Ciurak P., Głowacka A., Analiza statystyczna liczby ustaw i rozporządzeń wchodzących w życie w latach 1992-2018 w kontekście zachowania odpowiedniej vacatio legis, «Studia Prawnicze» 1(223)/2021, s. 7-24.
Google Scholar

Dudek D., Konstytucja RP, II: Komentarz do art. 87-243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016, «Legalis».
Google Scholar

Garlicki L., Hebdzyńska B., Szafarz R., Szepietowska B., Źródła prawa w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1997.
Google Scholar

Horne A., Drewry G., Parliament and the law, Oxford 2018.
Google Scholar

Kruk M., Idea stabilności i efektywności rządów w Konstytucji RP z 1997 r., [w:] Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, red. W. Czapliński, Warszawa 2006, s. 407-426.
Google Scholar

Maitland F.W., The Constitutional History of England, Cambridge 1919.
Google Scholar

Michalak A., Postępowanie ustawodawcze w parlamencie Zjednoczonego Królestwa w zakresie rządowych projektów ustaw publicznych, Warszawa 2013.
Google Scholar

Mikuli P., Zasada podziału władz a ustrój brytyjski, Warszawa 2006.
Google Scholar

Mreńca E., Procedura przygotowywania rządowych projektów ustaw w trzeciej Rzeczypospolitej, Warszawa 2016.
Google Scholar

Pach M., Prawotwórcze kompetencje władzy wykonawczej w zakresie prawa powszechnie obowiązującego w Konstytucji RP z 1997 r. – stan obecny i postulaty de lege ferenda, «Białostockie Studia Prawnicze» 20/2016, s. 167-181.
Google Scholar

Patyra S., Akty o mocy ustawy w polskim porządku konstytucyjnym. Tradycja a współczesność, «Przegląd Prawa Konstytucyjnego» 2(18)/2014, s. 251-273.
Google Scholar

Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Białystok 2005.
Google Scholar

Przygoda M., Klauzula Henryka VIII jako szczególny rodzaj delegacji ustawowej w brytyjskiej teorii i praktyce ustrojowej XX i XXI wieku, [w:] Konstytucjonalizm – doktryny – partie polityczne. Księga dedykowana Profesorowi Andrzejowi Ziębie, red. R. Kłosowicz, B. Kosowska-Gąstoł, G.M. Kowalski, T. Wieciech, Kraków 2016, s. 599-610.
Google Scholar

Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2008.
Google Scholar

Sarnecki P., Ustawy ustrojowe Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Warszawa 2010.
Google Scholar

Składowski K., Rozporządzenie z mocą ustawy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku. Uwagi krytyczne, [w:] Aktualne problemy polskiego i litewskiego prawa konstytucyjnego, red. D. Górecki, Łódź 2015, s. 81-94.
Google Scholar

Skrzydło W., Problem doskonalenia legislacji w Polsce, [w:] Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, red. W. Czapliński, Warszawa 2006, s. 793-801.
Google Scholar

Skwara B., Rozporządzenie jako akt wykonawczy do ustawy w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2010, «Lex»
Google Scholar