PAPIRUSOWE ŚWIADECTWA DOPROWADZANIA WODY PRZEZ CUDZY TEREN W EGIPCIE PTOLEMEJSKO-RZYMSKIM

Aneta Skalec

doi:10.21697/zp.2018.18.3.01

Opublikowane: 2018-11-16

Tom 18 Nr 3 (2018)

PAPIRUSOWE ŚWIADECTWA DOPROWADZANIA WODY PRZEZ CUDZY TEREN W EGIPCIE PTOLEMEJSKO-RZYMSKIM

Aneta Skalec

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.3.01

Abstrakt

Doprowadzanie wody przez cudzy teren jest konieczne wszędzie tam, gdzie dostęp do niej nie jest jednakowy dla wszystkich. W Egipcie, w którym prawie cała ziemia nawadniana była dzięki corocznemu wylewowi Nilu, woda z którego rozprowadzana była za pośrednictwem rozbudowanego systemu irygacyjnego, składającego się z basenów zalewowych, był to jednak problem marginalny. Dlatego też znajdujemy tylko nieliczne papirusowe poświadczenia tego zjawiska w Egipcie ptolemejsko-rzymskim, które są przedmiotem niniejszego artykułu. Wyraźnie wskazują one, że potrzeba doprowadzania wody przez cudzy teren ograniczona była do gruntów wymagających całorocznego nawadniania, co wyraźnie poświadczone jest w odniesieniu do winnic. Nawadniane były one za pośrednictwem zbiorników i różnego rodzaju urządzeń hydraulicznych, nieznajdujących się na każdej z działek, co rodziło potrzebę doprowadzania wody z nich przez obce grunty. Wskazuje to jasno, jak uregulowania prawne z zakresu prawa wody były ściśle związane ze specyfką hydrologiczną danego terenu.

Słowa kluczowe:

irygacja, winnice, całoroczne nawadnianie, doprowadzanie wody przez cudzy teren, papirusy.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Skalec, A. (2018). PAPIRUSOWE ŚWIADECTWA DOPROWADZANIA WODY PRZEZ CUDZY TEREN W EGIPCIE PTOLEMEJSKO-RZYMSKIM. Zeszyty Prawnicze, 18(3), 5–24. https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.3.01

Cited by / Share

Bibliografia

Bannon C.J., Gardens and Neighbors Private Water Rights in Roman Italy, Ann Arbor 2009.
Google Scholar

Barois J., Irrigation in Egypt, Washington 1889.
Google Scholar

Bonneau D., La coutume en matière d’irrigation dans l’Égypte ancienne, [w:] Recueils de la Société Jean Bodin pour l’Histoire comparative des Institutions LI, La coutume – custom, Bruxelles 1990, s. 53-60.
Google Scholar

Bonneau D., La crue du Nil, divinité égyptienne, à travers mille ans d’histoire (332 av -641 ap J -C ), d’après les auteurs grecs et latins et les documents des époques ptolémaïque, romaine et byzantine, Paris 1964.
Google Scholar

Bonneau D., Le régime administratif de l’eau du Nil dans l’Égypte grecque, romaine et byzantine, Leiden 1993.
Google Scholar

Bonneau D., Les servitudes de l’eau dans la documentation papyrologique, [w:] Sodalitas Scritti in onore di Antonio Guarino V, Napoli 1984, s. 2274-2285.
Google Scholar

Bonneau D., Le souverain d’Égypte, juge de l’usage de l’eau, [w:] L’homme et l’eau en Méditerranée et au Proche Orient II Aménagements hydrauliques, état et législation [Séminaire de recherche 1980-1981], red. F. Métral, J. Métral, Lyon 1982, s. 69-80.
Google Scholar

Bonneau D., Usage et usages de l’eau dans l’Égypte ptolémaïque et romaine, [w:] Les problèmes institutionnels de l’eau en Égypte ancienne et dans l’Antiquité méditerranéenne, red. B. Menu, Cairo 1994, s. 47-71.
Google Scholar

Butzer K.W., Early Hydraulic Civilization in Egypt: A Study in Cultural Ecology, Chicago 1976.
Google Scholar

Capogrossi Colognesi L., Ricerche sulla struttura delle servitù d’acqua in diritto romano, Milano 1966.
Google Scholar

Cook R.J., Landscapes of Irrigation in the Ptolemaic and Roman Fayum: Interdisciplinary Archaeological Survey and Excavation Near Kom Aushim (ancient Karanis), Egypt, Ann Arbor 2011.
Google Scholar

Erdkamp P., Verboven K., Zuiderhoek A., Ownership and Exploitation of Land and Natural Resources in the Roman World, Oxford 2015.
Google Scholar

Eyre C.J., The water regime for orchards and plantations in Pharaonic Egypt, «Journal of Egyptian Archaeology» 80/1994, s. 57-80.
Google Scholar

Forbes R.J., Studies in Ancient Technology II. Irrigation and Drainage, Power [Water- and Windmills], Land Transport and Road Building The Coming of Camel3, Leiden 1993.
Google Scholar

Girard M.P.S., Observations sur la vallée d’Égypte et sur l’exhaussement séculaire du sol qui la recouvre, [w:] Description de l’Égypte XX, Paris 1824, s. 33-160.
Google Scholar

Klingenberg E., Platons νόμοι γεωργικοί [nomoi georgikoi] und das positive griechische Recht, Berlin 1976.
Google Scholar

Manning J.G., Land and Power in Ptolemaic Egypt The Structure of Land Tenure, Cambridge 2003.
Google Scholar

Ménassa L., Laferrière P., La Sâqia: technique et vocabulaire de la roue à eau égyptienne, Cairo 1975.
Google Scholar

Rathbone D.W., Mêchanai (waterwheels) in the Roman Fayyum, [w:] New Archaeological and Papyrological Researches on the Fayyum Proceedings of the International Meeting of Egyptology and Papyrology Lecce, June 8th- 10th 2005(= Papyrologica Lupiensia 14 (2005), red. M. Capasso, P. Davoli, Galatina 2007, s. 251-262.
Google Scholar

Ruffing K., Weinbau im römischen Ägypten, Sankt Katharinen 1999. Thompson D.J., New and old in the Ptolemaic Fayum, [w:] Agriculture in Egypt: From Pharaonic to Modern Times, red. A.K. Bowman, E. Rogan, Oxford 1999, s. 123-138.
Google Scholar

Torrent A., El origen de la ‘servitus aquaeductus’ a la luz de la tabula Contrebiensis, [w:] Studi in onore di Arnaldo Biscardi, II, Milano 1982, s. 261-279.
Google Scholar

Verhoogt A.M.F.W., Menches, Komogrammateus of Kerkeosiris. The Doings and Dealings of a Village Scribe in the Late Ptolemaic Period (120-110 B C ) (Pap. Lugd. Bat. XXIX), Leiden 1998.
Google Scholar

Wallace S.L., Taxation in Egypt from Augustus to Diocletian, Princeton 1938.
Google Scholar

Willcocks W., Craig J.I., Egyptian Irrigation3, I, London 1913.
Google Scholar

Wolff H.J., Der Rechtshistoriker und die Privatrechtsdogmatik, [w:] Festschrif für Fritz von Hippel zum 70 Geburtstag, red. J. Esser, H. Thieme, Tübingen 1967, s. 687-710.
Google Scholar