ZAMACHY SAMOBÓJCZE WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY – POTRZEBA PILNEGO WPROWADZENIA STRATEGII PROFILAKTYKI SUICYDALNEJ O RANDZE PROGRAMU NARODOWEGO

Arkadiusz Paweł Szajna

doi:10.21697/zp.2021.21.1.09

Opublikowane: 2021-03-13

Tom 21 Nr 1 (2021)

ZAMACHY SAMOBÓJCZE WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY – POTRZEBA PILNEGO WPROWADZENIA STRATEGII PROFILAKTYKI SUICYDALNEJ O RANDZE PROGRAMU NARODOWEGO

Arkadiusz Paweł Szajna

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.1.09

Abstrakt

Przeprowadzona analiza aktualnych danych statystycznych opublikowanych przez Policję pozwala wysnuć stwierdzenie, że problem zamachów samobójczych dzieci i młodzieży w grupie wiekowej 0-18 nadal istnieje, a co najgorsze – eskaluje (730 zamachów samobójczych w 2017 r., 772 w 2018 r., 951 w 2019 r.).

Mając ten problem na uwadze, w niniejszym artykule zwrócono uwagę na czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia zamachów samobójczych, wskazując między innymi, że plany związane z popełnieniem samobójstwa u dzieci z zaburzeniami depresyjnymi rzadziej kończą się śmiercią niż u młodzieży. Ponadto zaznaczono, że w starszej grupie wiekowej pojawia się częściej negatywna ocena samego siebie, świata i przyszłości czy zachowania autodestrukcyjne. Natomiast w grupie adolescentów ryzyko podjęcia próby samobójczej jest bardzo wysokie.

Artykuł podnosi również kwestię konieczności przygotowania i wdrożenia Polskiej Strategii Zapobiegania Samobójstwom jako części Narodowego Programu Zdrowia. Przedstawiono postulaty uczestników I Kongresu Suicydalnego, które w dobie niepokojących danych statystycznych nadal są aktualne. Zaprezentowano również wybrane programy oraz kampanie, których nadrzędnym, ambitnym celem jest zapobieganie zamachom samobójczym.

Słowa kluczowe:

samobójstwo; dzieci; młodzież; profilaktyka.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szajna, A. P. (2021). ZAMACHY SAMOBÓJCZE WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY – POTRZEBA PILNEGO WPROWADZENIA STRATEGII PROFILAKTYKI SUICYDALNEJ O RANDZE PROGRAMU NARODOWEGO. Zeszyty Prawnicze, 21(1), 243–270. https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.1.09

Cited by / Share

Bibliografia

Bąbik A., Olejniczak D., Uwarunkowania i profilaktyka samobójstw wśród dzieci i młodzieży w Polsce, «Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka» 13.2/2004, s. 99-121.
Google Scholar

Bednarski L., Urbanek A., Śmierć samobójcza – perspektywa kryminologiczna i pedagogiczna, Kraków 2012.
Google Scholar

Birmaher B., Ryan N.D., Williamson D.E., Brent D.A., Kaufman J., Dahl R.E., Childhood and adolescent depression: a review of the past 10 years, «Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry»35.11/1996, s. 1427-1439. DOI: https://doi.org/10.1097/00004583-199611000-00011
Google Scholar

Birmaher B., Arbelaez C., Brent D., Course and outcome of child and adolescent major depressive disorder, «Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America» 11.3/2002, s. 619-637. DOI: https://doi.org/10.1016/S1056-4993(02)00011-1
Google Scholar

Bomba J., Modrzejewska R., Pilecki M., Depresyjny przebieg dorastania jako czynnik ryzyka powstawania zaburzeń psychicznych – piętnastoletnie badania prospektywne, «Psychiatria Polska» 1/2003, s. 57-69.
Google Scholar

Carson R.C., Mineka S., Butcher J.N., Psychologia zaburzeń, Gdańsk 2003.
Google Scholar

Cieślikowska J., Szkolne zadania z zakresu promocji zdrowia a ogólno-pedagogiczne kompetencje nauczycieli do ich podejmowania, [w:] Środowisko, młodzież, zdrowie, red. J. Malinowski, A. Zandecki, Toruń 2007, s. 207-212.
Google Scholar

Gmitrowicz A., Wolanek U., Madej A., Makara-Studzińska M., Motywy podejmowania prób samobójczych przez młodzież w wieku 13-19 lat = Motives for suicide attempts by youth aged 13-19, «Journal of Education, Health and Sport» 5.6/2015, s. 51-64.
Google Scholar

Hołyst B., Suicydologia, Warszawa 2002.
Google Scholar

Hołyst B., Kryminologia, Warszawa 1999.
Google Scholar

Hołyst B., Samobójstwo – przypadek czy konieczność, Warszawa 1983.
Google Scholar

Kalinowska S., Nitsch K., Duda P., Trzesiowska-Drukała B., Samochowiec J., Depresja u dzieci i młodzieży – obraz kliniczny, etiologia, terapia, «Annales Academiae Medicae Stetinesis Rocznik Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie» 59.1/2013, s. 32-36.
Google Scholar

Kołodziejek M., Depresja u dzieci i młodzieży: podstawy teoretyczne, psychoterapia poznawczo-behawioralna, «Psychoterapia» 2.145/2008, s. 15-33. Kuberska-Przekwas K., Samobójstwa dzieci i młodzieży jako choroba społeczna, «Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne. Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej» 9/2014, s. 51-69.
Google Scholar

Lewinsohn P.M., Hops H., Robrts R.E., Seeley J.R., Andrews J.A., Adolescent psychopathology: I. Prevalence and incidence of depression and other DSM-III-R disorders in high school students, «Journal of Abnormal Psychology» 102.1/1993, s. 133-144. DOI: https://doi.org/10.1037/0021-843X.102.1.133
Google Scholar

Makara-Studzińska M., Wybrane zagadnienia z problematyki suicydologii, «Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska» 26(17)/2001, s. 219-230.
Google Scholar

Meyer R., Psychopatologia, Gdańsk 2003.
Google Scholar

Nowak-Kluczyński K., Dlaczego dzieci i młodzież popełniają samobójstwa?, «Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze» 5/2012, s. 44.
Google Scholar

Penkowska M., Dziecko po próbie samobójczej – wstępna analiza badań retrospektywnych przeprowadzonych w Klinice Psychiatrii Rozwojowej, Zaburzeń Psychotycznych i Wieku Podeszłego Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego im. prof. T. Bilikiewicza Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, «Zdrowie i Dobrostan» 3/2014, s. 109-116.
Google Scholar

Pospiszyl I., Patologie społeczne, Warszawa 2008.
Google Scholar

Pużyński S., Samobójstwa i zaburzenia psychiczne (zwłaszcza depresje), [w:] Psychiatria – podręcznik dla studentów medycyny, red. W.A. Bilikiewicz, W. Strzyżewski, Warszawa 1992, s. 216.
Google Scholar

Płużek Z., Samobójstwo, [w:] Encyklopedia psychologii, red. W. Szewczuk, Warszawa 1998, s. 783-787.
Google Scholar

Richardson L.P., Katzenellenbogen R., Childhood and adolescent depression: the role of primary care providers in diagnosis and treatment, «Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care» 35.1/2005, s. 6-24. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cppeds.2004.09.001
Google Scholar

Rzadkowska M., Zachowania samobójcze wśród dzieci i młodzieży – charakterystyka i profilaktyka, «Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały» 18.1/2016, s. 161-178.
Google Scholar

Skrzyński W., Zaburzenia psychiczne. Wybrane zagadnienia psychologii klinicznej, Warszawa 2004.
Google Scholar

Zwoliński A., Krzywdzone dzieci. Zagrożenia współczesnego dzieciństwa, Kraków 2012.
Google Scholar