Visitationum Monateriorum seu Praeposituram Canonicorum Lateranensium… – niewykorzystane źródło w badaniach historyków sztuki i nie tylko

Iwona Pietrzkiewicz

doi:10.21697/an.13472

Opublikowane: 22023-12-30 — zaktualizowane 2024-01-16

Wersje

Nr 7 (2023)

Visitationum Monateriorum seu Praeposituram Canonicorum Lateranensium… – niewykorzystane źródło w badaniach historyków sztuki i nie tylko

Iwona Pietrzkiewicz

Artifex Novus

Dział: Z badań podstawowych historii sztuki

https://doi.org/10.21697/an.13472

Abstrakt

Zakon kanoników regularnych laterańskich w Rzeczypospolitej zbudował kongregację, która była zarządzana przez hierarchiczną władzę zakonną. Narzędziem niezbędnym, służącym jej egzekwowaniu, tworzeniu sprawnego obiegu informacyjnego i komunikacyjnego, a docelowo budowaniu tożsamości wspólnoty były dokumenty administracyjne. Pozwalały one na rejestrację i weryfikację wieloaspektowych danych dotyczących funkcjonowania poszczególnych placówek. Jednym z najistotniejszych kościelnych źródeł historycznych są wizytacje zakonne. Akta wizytacji kościołów i klasztorów kanoników z lat 1782–1861, ze względu na czas i okoliczności powstania, zakres chronologiczny i terytorialny są dokumentem zasługującym na zainteresowanie historyków sztuki zajmujących się architekturą sakralną, malarstwem, rzeźbą, złotnictwem, szatami liturgicznymi itp. kościołów i klasztorów w Królestwie Polskim oraz Wielkim Księstwie Litewskim.

Słowa kluczowe:

źródła historyczne, Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Litewskie; kanonicy regularni laterańscy, historia sztuki

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pietrzkiewicz , I. (2024). Visitationum Monateriorum seu Praeposituram Canonicorum Lateranensium… – niewykorzystane źródło w badaniach historyków sztuki i nie tylko. Artifex Novus, (7), 310–321. https://doi.org/10.21697/an.13472 (Original work published 30 grudzień 2023)

Cited by / Share

Bibliografia

Archiwum klasztoru Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie, ABC 254; ABC [br. sygn.] (Liber Visitationum Conventuum 1692–1697); ABC [br. sygn.] (Listy 1616–1869); ABC [br. sygn.] (Reformationes Conventuum).
Google Scholar

Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka, LMAVB f. 43-20976.
Google Scholar

Lietuvos nacionalinė Martyno Mažvydo biblioteka, f. PR-1321.
Google Scholar

Lietuvos valstybės istorijos archyvas, LVIA f. 694, ap. 1, b. 3324.
Google Scholar

Российский государственный исторический архив, RGIA f. 822, ap. 12, b. 2945.
Google Scholar

Vilniaus universiteto biblioteka, VUB f. 4-34331(A-1771).
Google Scholar

Vilniaus Arkivyskupijos Kurija Archyvas, VAKA f. 1, ap. 5, b. 1; VAKA f. 1, ap. 5, b. 2; VAKA f. 1, ap. 5, b. 3; VAKA f. 1, ap. 5, b. 4; VAKA f. 1, ap. 5, b. 8f; VAKA f. 1, ap. 5, b. 11; VAKA 1, ap. 6, b. 2a.
Google Scholar

Genealogia Sacri et Apostolici Ordinis Canonicorum Regularium S. Augustini ex Congr. Lateranensi S. Salvatoris, contexta olim a Joanne de Nigra Valle, Ordinis Praemonstratensium [...], Cracoviae 1619.
Google Scholar

Regula beatissimi patris Aurelii Augustini Hipponensis episcopi de communi vita clericorum..., Cracoviae 1618.
Google Scholar

Śliwiński Feliks, Kazanie w dzień pogrzebu […] Franciszka na Darewie Hrabi Weryhy starosty Pokorszanskiego, […] w kościele apostołów Piotra i Pawła na Antokolu przy Wilnie miane, Wilno [po 1780].
Google Scholar

Żywot, sprawy i cudowne Boskie wstawienie pobożnego kapłana B. Stanisława Kazimirczyka, przy Krakowie na Kazimirzu u Bożego Ciała, Congregacyey Zbawicielowey. Kanonikow z Lateranu według Reguły Ś. Augustyna, [...] dopiro teraz polskim językiem napisany [...], Cracoviae 1617.
Google Scholar

Autour du Concile de Trente, éd. Marie Viallon, Saint Etienne 2006.
Google Scholar

Bieniarzówna Janina, Kołczyński Marcin, w: Polski słownik biograficzny, t. 13, red. Władysław Konopczyński, Wrocław 1967–1958, s. 54.
Google Scholar

Czyż Anna Sylwia, Kościół świętych Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie, Wrocław 2008.
Google Scholar

Grajewski Czesław, Instrumenty i księgi muzyczne w dokumentach kanoników regularnych laterańskich (1781–1861), „Seminare”, t. 40, 2019, nr 1, s. 189–208.
Google Scholar

Gręźlikowski Janusz, Czym był dla Kościoła Sobór Trydencki (1545–1563)? (refleksje w 440-tą rocznicę od zakończenia obrad), „Prawo Kanoniczne. Kwartalnik prawno-historyczny”, t. 46, 2003, nr 3–4, s. 171–226.
Google Scholar

Hamryszczak Artur, Wizytacje kanoniczne jako źródło historyczne, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 105, 2016, s. 53–62.
Google Scholar

Kraszewski Józef Ignacy, Wilno. Od początków jego do roku 1750, t. 2, Wilno 1840.
Google Scholar

Łatak Kazimierz, Kongregacja krakowska kanoników regularnych laterańskich na przestrzeni dziejów, Kraków 2002.
Google Scholar

Łatak Kazimierz, Poczet rządców opactwa Bożego Ciała kanoników regularnych laterańskich w Krakowie, Kraków 2005.
Google Scholar

Mâle Emile, L’art religieux après le Concile de Trente. Etude sur l’iconographie de la fin du XVIe siècle, du XVIIe et du XVIIIe siècles. Italie, France, Espagne, Flandres, Paris 1932.
Google Scholar

Mączewska Katarzyna, Kościół p.w. Bożego Ciała i klasztor Kanoników Laterańskich, w: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. 2: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa nowogródzkiego, t. 3: Miasto Słonim, red. Maria Kałamajska-Saeed, Kraków 2013, s. 131–148.
Google Scholar

Pelc Janusz, Słowo i obraz na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.
Google Scholar

Pietrzkiewicz Iwona, Biblioteki kanoników regularnych laterańskich na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego, w: Przemijanie i trwanie. Kanonicy regularni w dawnej i współczesnej Polsce. Materiały z konferencji zorganizowanej z okazji 600-lecia fundacji Bożego Ciała w Krakowie, red. Kazimierz Łatak, Irena Makarczyk, Kraków 2008, s. 421–43.
Google Scholar

Pietrzkiewicz Iwona, Budowanie tradycji – okolicznościowe i ulotne druki w środowisku kanoników regularnych kongregacji laterańskiej i arrowezyjskiej, w: Druki ulotne i okolicznościowe – wartości i funkcje, red. Krzysztof Migoń, Marta Skalska-Zlat, Anna Żbikowska-Migoń, wspołpr. Elżbieta Herden, Wrocław 2006, s. 221–238.
Google Scholar

Pietrzkiewicz Iwona, Kronika Marcina Golińskiego jako źródło historyczne, w: Kraków – Lwów: książki, czasopisma, biblioteki, t. 7, red. Halina Kosętka, Kraków 2005, s. 21–35.
Google Scholar

Pietrzkiewicz Iwona, Księgozbiory konwentów i szkół kanoników regularnych laterańskich na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego, „Nasza Przeszłość”, t. 92, 1999, s. 485–497.
Google Scholar

Pietrzkiewicz Iwona, Kultura książki w zakonach męskich Wielkiego Księstwa Litewskiego XV-XVIII wieku, Kraków 2019.
Google Scholar

Piramidowicz Dorota, Kościół p.w. Bożego Ciała i klasztor Kanoników Regularnych Laterańskich w Krzemienicy, w: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. 2: Kościoły i klasztory rzymskokatolicki dawnego województwa nowogródzkiego, t. 2, red. Maria Kałamajska-Saeed, Kraków 2006, s. 25–67.
Google Scholar

Sobór Trydencki (1545–1563), w: Dokumenty soborów powszechnych. Tekst łaciński, polski, ukł. i oprac. Arkadiusz Baron, Henryk Pietras, t. 4, cz. 1, Kraków 2005, s. 183–867.
Google Scholar