CZYN POPEŁNIONY W „AFEKCIE” WEDŁUG KONCEPCJI ARYSTOTELESA

Przemysław Kubiak

doi:10.21697/zp.2022.22.2.06

Opublikowane: 2022-08-20

Tom 22 Nr 2 (2022)

CZYN POPEŁNIONY W „AFEKCIE” WEDŁUG KONCEPCJI ARYSTOTELESA

Przemysław Kubiak

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2022.22.2.06

Abstrakt

Dzieła filozofczne stanowią jedno z ważnych źródeł poznania praw antyku. Pośród nich Etyki Arystotelesa zasługują na szczególne wyróżnienie. Bogactwo i dojrzałość jego myśli inspirować mogą do reﬂeksji nad obowiązującym systemem prawa. Filozof poświęca znaczną część swoich rozważań rozróżnieniu działań zależnych i niezależnych od woli człowieka. Na ich tle czyni kilka ważnych uwag na temat oceny moralnej czynów popełnionych pod wpływem emocji, które odnieść można do ich oceny prawnej. W jego reﬂeksjach wybrzmiewają też reminiscencje szerokiego wachlarza współczesnych instytucji prawa karnego: od zagadnień związanych z pojęciem czynu, rodzajem i stopniem winy sprawcy oraz przymusem i brakiem świadomości, po bardziej wysublimowane kwestie, jak niepoczytalność, zawinienie na przedpolu czynu czy właśnie czyny popełnione w „afekcie”.

Słowa kluczowe:

rzymskie prawo karne; przestępstwo w afekcie; odpowiedzialność karna; wina; umyślność/nieumyślność.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kubiak, P. (2022). CZYN POPEŁNIONY W „AFEKCIE” WEDŁUG KONCEPCJI ARYSTOTELESA. Zeszyty Prawnicze, 22(2), 89–120. https://doi.org/10.21697/zp.2022.22.2.06

Cited by / Share

Bibliografia

Barczak-Oplustil A., Zasada koincydencji winy i czynu w Kodeksie karnym, Kraków 2016.
Google Scholar

Campos A.S., Responsibility and Justice in Aristotle’s Non-Voluntary and Mixed Actions, «Journal of Ancient Philosophy» 7.2/2013, s. 100-121. DOI: https://doi.org/10.11606/issn.1981-9471.v7i2p100-121
Google Scholar

Carron P.E., Aristotle on Blaming Animals: Taking the Hardline Approach on Voluntary Action in the Nicomachean Ethics III.1–5, «Epoché: A Journal for the History of Philosophy» 23.2/2019, s. 381-397. DOI: https://doi.org/10.5840/epoche2019131129
Google Scholar

Flannery K.L., Action and Character According to Aristotle. The Logic of the Moral Life, Washington 2013. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt4cg8k2
Google Scholar

Hamburger M., Morals and Law: The Growth of Aristotle’s Legal Theory, New Haven 1951.
Google Scholar

Harris W.V., Restraining Rage. The Ideology of Anger Control in Classical Antiquity, Cambridge 2004.
Google Scholar

Harrison A.R.W., Aristotle’s Nicomachean Ethics, Book V and the Law of Athens, «The Journal of Hellenic Studies» 77.1/1957, s. 42-47. DOI: https://doi.org/10.2307/628632
Google Scholar

Huigens K., Virtue and Criminal Negligence, «Buﬀalo Criminal Law Review» 431.1/1998, s. 431-458. DOI: https://doi.org/10.1525/nclr.1998.1.2.431
Google Scholar

Kenny A., Aristotle’s Theory of the Will, Oxford 1979.
Google Scholar

Klimchuk D., Aristotle on Necessity and Voluntariness, «History of Philosophy quarterly» 19.1//2002, s. 1-19.
Google Scholar

Konstan D., Aristotle on anger and the emotions: the strategies of status, [w:] Ancient Anger. Perspectives from Homer to Galen, red. S. Braund, G.W. Most, Cambridge 2003, s. 99-120. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511482120.005
Google Scholar

Koszkało M., Rozwój pojęcia woli w pogańskiej flozofi starożytnej – Sokrates, Platon, Arystoteles, «Roczniki Filozofczne» 63.2/2015, s. 157-186. DOI: https://doi.org/10.18290/rf.2015.63.2-11
Google Scholar

Kubiak P., Czyn Patroklosa a rzymskie prawo karne – czyli o przestępstwach popełnionych w afekcie w antycznym Rzymie, «Studia Prawnicze KUL» 57.1/2014, s. 61-83.
Google Scholar

Kubiak P., Czynny żal jako okoliczność łagodząca odpowiedzialność sprawcy w świetle pism jurystów oraz retorów, «Studia Prawnoustrojowe» 27/2015, s. 11-26.
Google Scholar

Kubiak P., Pijackie wybryki w mowach Lizjasza i Demostenesa, czyli stan nietrzeźwości w świetle ateńskiej myśli prawnej, [w:] ‘Cui bono’? Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Annie Pikulskiej-Radomskiej, red. D. Skrzywanek-Jaworska, Ł. Korporowicz, Łódź 2020, s. 259-273.
Google Scholar

Kubiak P., Stan nietrzeźwości jako „afekt” w rzymskim prawie karnym?, «Zeszyty Prawnicze» 15.1/2015, s. 33-52. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2015.15.1.02
Google Scholar

Lee H.D.P., The Legal Background of Two Passages in the Nichomachean Ethics, «The Classical quarterly» 31.3-4/1937, s. 129-140. DOI: https://doi.org/10.1017/S0009838800020528
Google Scholar

Meyer S.S., Aristotle on the Voluntary, [w:] The Blackwell Guide to Aristotle’s Nicomachean Ethics, red. R. Kraut, Blackwell 2006, s. 137-157. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470776513.ch6
Google Scholar

Müller J., Aristotle on Actions from Lack of Control, «Philosophers’ Imprint» 15.8/2015, s. 1-35.
Google Scholar

Pepe L., Osservazioni su phonos akousios e phonos dikaios nell’Atene del V e IV secolo a.C., «Dike» 11/2008, s. 139-165.
Google Scholar

Price A.W., Acrasia and self-control, [w:] The Blackwell Guide to Aristotle’s Nicomachean Ethics, red. R. Kraut, Blackwell 2006, s. 234-254. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470776513.ch11
Google Scholar

Romańczuk-Grącka M., Pojęcie i funkcje przymusu psychicznego w prawie karnym, Warszawa 2020.
Google Scholar

Shalgi M., Aristotle’s Concept of Responsibility and its Reﬂection in Roman Jurisprudence, «Israeli Law Review» 6.1/2016, s. 39-64. DOI: https://doi.org/10.1017/S0021223700002831
Google Scholar

Smolak M., O sprawcy działania i odpowiedzialnym działaniu u Arystotelesa, «Analiza i Egzystencja» 38/2017, s. 67-88. DOI: https://doi.org/10.18276/aie.2017.38-04
Google Scholar

Zaibert L.A., Intentionality, Voluntariness, and Culpability: A Historical-Philosophical Analysis, «Buﬀalo Criminal Law Review» 459.1/1998, s. 459-500. DOI: https://doi.org/10.1525/nclr.1998.1.2.459
Google Scholar