GODNOŚĆ ZWIERZĄT – W KIERUNKU KULTURY OCHRONY I ETYKI ŻYCIA

Samanta Kowalska

doi:10.21697/zp.2024.24.3.05

Opublikowane: 2024-09-25

Tom 24 Nr 3 (2024)

GODNOŚĆ ZWIERZĄT – W KIERUNKU KULTURY OCHRONY I ETYKI ŻYCIA

Samanta Kowalska

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2024.24.3.05

Abstrakt

Zanieczyszczenie środowiska na skalę globalną, w szybkim tempie zwiększająca się degradacja ekosystemów i bioróżnorodności skłaniają do poszukiwania skuteczniejszych mechanizmów ochrony. W rozważaniach zostanie przedstawiona nowatorska koncepcja godności zwierząt wprowadzona na gruncie prawa szwajcarskiego. W celu omówienia norm wywodzących się z odmiennych uwarunkowań ustrojowo-prawnych posłużono się metodą komparatystyczną, która dopełnia analizę o charakterze dogmatycznym. W rozważaniach wykazano, że zwierzęta odznaczają się wartością, która łączy zarówno wymiar ontologiczny, jak i aksjologiczny istnienia. Na gruncie prawa szwajcarskiego koncepcja godności zwierząt znajduje zastosowanie do bioinżynierii i badań genetycznych. Ze względu na uniwersalną wymowę w niniejszym artykule postuluje się szerszy sposób pojmowania koncepcji godności zwierząt, wykraczającej poza badania laboratoryjne.

Słowa kluczowe:

prawo ochrony środowiska, godność stworzenia, godność zwierząt, prawo szwajcarskie, etyka ochrony

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kowalska, S. (2024). GODNOŚĆ ZWIERZĄT – W KIERUNKU KULTURY OCHRONY I ETYKI ŻYCIA. Zeszyty Prawnicze, 24(3), 91–109. https://doi.org/10.21697/zp.2024.24.3.05

Cited by / Share

Bibliografia

Adler J.H., Free and Green: A New Approach to Environmental Protection, «Harvard Journal of Law & Public Policy» 24.2/2001, s. 653-694.
Google Scholar

Almond R.E.A., Grooten M., Petersen T., red., Living Planet Report 2020.
Google Scholar

Bending the Curve of Biodiversity Loss, Gland 2020, s. 10-73.
Google Scholar

Almond R.E.A., Grooten M., Bignoli J., red., Living Planet Report 2022. Building a Nature – Positive Society, Gland 2022.
Google Scholar

Bolliger G., Legal Protection of Animal Dignity in Switzerland: Status Quo and Future Perspectives, «Animal Law Review» 22.2/2016, s. 311-395.
Google Scholar

BRATSPIES R.M., Glowing in the Dark: How America’s First Transgenic Animal Escaped Regulation, «Minnesota Journal of Law, Science & Technology» 6.2/2005, s. 457-504.
Google Scholar

Broswimmer F.J., Ecocide. A Short History of the Mass Extinction of Species, London-Sterling 2002.
Google Scholar

Burchett K., Anthropocentrism and Nature. An Attempt at Reconciliation, «Teoria. Rivista di filosofia fondata da Vittorio Sainati» 2/2014, s. 119-137.
Google Scholar

Dignity of the Animal. Explanatory Notes on the ‘Weighing of Interests’, Federal Food Safety and Veterinary Ofce FSVO, Bern 2017.
Google Scholar

Donev D., Ecocentrism or the Attempt to Leave Antropocentricity, [w:] Te Bioethics of the „Crazy Ape”, red. O. Kelemen, G. Tari, Budapest 2019, s. 177-186.
Google Scholar

Extreme Genetic Engineering. An Introduction to Synthetic Biology, Val David 2007.
Google Scholar

Friedli K., Binder H., The Dignity of Kangal Fish in the Context of the SwissAnimal Protection Act, «Animals» 10.4/2020, s. 1-10.
Google Scholar

Ganowicz-Bączyk A., Narodziny i rozwój etyki środowiskowej, «Studia Ecologiae et Bioethicae» 13.4/2015, s. 39-63.
Google Scholar

Gerritsen V., Evaluation Process for Animal Experiment Applications in Switzerland, «ALTEX Proceedings» 4.1/2015, s. 37-40.
Google Scholar

Goldman A.D., Landwebber L.F., What is a Genome?, «PLOS Genetics» 12.7/2016, s. 1-7.
Google Scholar

Gray J., Whyte I., Curry P., Ecocentrism: What it Means and what it Implies, «The Ecological Citizen» 1.2/2018, s. 130-131.
Google Scholar

Grubba L.S., Pellenz M., Biocentris, Sustainability and Alterity Ethics, «Revista Brasileira De Direito Animal» 16.2/2021, s. 53-63.
Google Scholar

Helios J., Jedlecka W., Zwierzęta jako ofiary przemocy domowej, «Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego» 63/2020, s. 27-43.
Google Scholar

Karaś D., Bezkarni. Przestępstwa przeciwko zwierzętom. Raport z monitoringu wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania, Kraków-Wrocław 2022.
Google Scholar

Kowalska S., Koncepcja godności roślin w ochronie środowiska i bezpieczeństwie ekologicznym, «Studia Prawnoustrojowe» 55/2022, s. 117-129.
Google Scholar

Krajewski P., Bioetyka i prawo europejskie, «Studia Prawnoustrojowe» 6/2006, s. 215-219.
Google Scholar

Kuszlewicz K., Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2021.
Google Scholar

Minteer B.A., Is it Right to Reverse Extinction?, «Nature» 509/2014.
Google Scholar

Paredes M.B., Sulen M.E., An Overview of Synthetic Biology, «Bionatura» 5.1/2020, s. 1088-1092.
Google Scholar

Pietrzykowski T., Problem podmiotowości prawnej zwierząt z perspektywy filozofii prawa, «Przegląd Filozofczny» 2.94/2015, s. 247-259.
Google Scholar

Przybecki Z., Pawełkowicz M.E., Wóycicki R., Sekwencjonowanie genomów i rozwój biotechnologii, «Biotechnologia» 4.91/2010, s. 9-23.
Google Scholar

Report Federal Ethics Committee on Non-Human Biotechnology, Synthetic Biology. Ethical Considerations, Berne 2010.
Google Scholar

Richter D., Die Würde der Kreatur. Rechtsvergleichende Betrachtungen, «Zeitschrift für ausländisches öﬀentliches Recht und Völkerrecht» 67/2007, s. 319-349.
Google Scholar

Swiss Ethics Committee on Non Human Gene Technology and Swiss Committee on Animal Experiments, The Dignity of Animals, Berne 2001.
Google Scholar

Toomey J., Constitutionalizing Nature’s Law: Dignity and the Regulation of Biotechnology in Switzerland, «Journal of Law and Biosciences» 7.1/2020, s. 1-33.
Google Scholar

Venter J.C., Glass J.I., Hutchison III C.A., Vashee S., Synthetic Chromosomes, Genomes, Viruses, and Cells, «Cells» 185.15/2022, s. 2708-2724.
Google Scholar

Wohlleben P., Duchowe życie zwierząt, Kraków 2022.
Google Scholar

Wohlleben P., Nieznane więzi natury, Kraków 2022.
Google Scholar

Żukowski K., Perspektywy zastosowania badań genomicznych w hodowli zwierząt, «Wiadomości Zootechniczne» 4/2011, s. 103-108.
Google Scholar