Opublikowane: 2025-09-30

UNIJNE RAMY PRZYJĘĆ OBYWATELI PAŃSTW TRZECICH I BEZPAŃSTWOWCÓW Z PERSPEKTYWY ZASADY PODZIAŁU OBCIĄŻEŃ I ODPOWIEDZIALNOŚCI W MIĘDZYNARODOWEJ OCHRONIE UCHODŹCÓW

Elżbieta Hanna Morawska
Zeszyty Prawnicze
Dział: Artykuły
https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.3.03

Abstrakt

W ciągu ostatniej dekady państwa członkowskie UE stanęły w obliczu kilku poważnych kryzysów. Jednym z nich był kryzys migracyjny i uchodźczy. Był to największy kryzys humanitarny w Europie od zakończenia II wojny światowej, a jego skutki są odczuwalne do dziś. Ujawnił on również wiele niedociągnięć w globalnym systemie międzynarodowej ochrony uchodźców. Jednym z nich jest brak skutecznego mechanizmu podziału obciążeń i odpowiedzialności za uchodźców między państwami. Państwa członkowskie UE pozostają w tyle pod względem liczby miejsc przesiedleńczych oferowanych uchodźcom. Chociaż WESA zawiera katalog praw proceduralnych i materialnych przysługujących osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową, przesiedlenia odbywały się w próżni prawnej ze względu na ich w dużej mierze uznaniowy i dobrowolny charakter. Sytuację tę zmienić ma rozporządzenie UE ustanawiającego unijne ramy przesiedleń i przyjmowania uchodźców w sytuacjach nadzwyczajnych. Jest to jeden z instrumentów prawnych Paktu o migracji i azylu z 2024 r. Celem artykułu jest ustalenie czy przyjęte rozporządzenie uwzględniło mechanizm sprawiedliwego podziału obciążeń i odpowiedzialności za uchodźców między państwami, a zwłaszcza odciążenia w tym względzie państw najbiedniejszych i najbardziej obciążonych. Artykuł stawia więc pytanie czy przyjęte rozporządzenie wpisuje się w humanitarny charakter przesiedleń czy raczej utrzymując tradycyjną dobrowolność i uznaniowość państw członkowskich w tym obszarze realizuje pragmatyczne podejście ukierunkowane na kontrolę granic zewnętrznych i wzmocnienie „twierdzy Europa”.

Słowa kluczowe:

uchodźcy, przesiedlenia, unijne ramy przyjęć, zasada podziału obciążeń i odpowiedzialności, UNHCR

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Morawska, E. H. (2025). UNIJNE RAMY PRZYJĘĆ OBYWATELI PAŃSTW TRZECICH I BEZPAŃSTWOWCÓW Z PERSPEKTYWY ZASADY PODZIAŁU OBCIĄŻEŃ I ODPOWIEDZIALNOŚCI W MIĘDZYNARODOWEJ OCHRONIE UCHODŹCÓW. Zeszyty Prawnicze, 25(3), 81–112. https://doi.org/10.21697/zp.2025.25.3.03

Cited by / Share


Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.