REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE WYKORZYSTYWANIA KOMÓREK MACIERZYSTYCH ORAZ HYBRYD CYTOPLAZMATYCZNYCH W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH

Maria Szczepaniec; Maria Grotowska; Łukasz Rosiak; Aleksandra Miśkiewicz; Damian Szwedziak

doi:10.21697/zp.2019.19.3.02

Opublikowane: 2019-10-09

Tom 19 Nr 3 (2019)

REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE WYKORZYSTYWANIA KOMÓREK MACIERZYSTYCH ORAZ HYBRYD CYTOPLAZMATYCZNYCH W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH

Maria Szczepaniec , Maria Grotowska , Łukasz Rosiak , Aleksandra Miśkiewicz , Damian Szwedziak

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2019.19.3.02

Abstrakt

Przedmiotem publikacji jest analiza rozwiązań regulacji prawnych w wybranych państwach europejskich w zakresie badań przeprowadzanych przy użyciu komórek macierzystych o różnym pochodzeniu: z embrionów, hybryd cytoplazmatycznych oraz indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych. Artykuł przedstawia obecną sytuację na gruncie polskiego ustawodawstwa, a następnie omawia zastosowane rozwiązania prawne we Włoszech, Hiszpanii, Niemczech, Austria, Republice Czeskiej, Bułgarii, Szwecji, Danii, Finlandii, Anglii, Francji oraz na Węgrzech. Wybrane kraje posiadają zróżnicowane prawo w zakresie możliwości przeprowadzania badań, począwszy od restrykcyjnych zakazów, poprzez warunkowe dopuszczenie wykorzystywania embrionów bądź cybryd albo indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych, a kończąc na wprowadzeniu do porządku prawnego kompleksowych uregulowań.

Słowa kluczowe:

hybrydy cytoplazmatyczne, embriony, komórki macierzyste, indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste, regulacje prawne, prawo karne, eksperyment, prawo europejskie.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szczepaniec, M., Grotowska, M., Rosiak, Łukasz, Miśkiewicz, A., & Szwedziak, D. (2019). REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE WYKORZYSTYWANIA KOMÓREK MACIERZYSTYCH ORAZ HYBRYD CYTOPLAZMATYCZNYCH W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH. Zeszyty Prawnicze, 19(3), 31–74. https://doi.org/10.21697/zp.2019.19.3.02

Cited by / Share

Bibliografia

Bahadur G., Admixed human embryos and stem cells: legislative, ethical and scientific advances, «Reproductive Biomedicine» 17.1/2008, s. 25-32.
Google Scholar

Bartel H., Embriologia, Warszawa 2010.
Google Scholar

Bartfai Z., Dosa A., Sandor J., National regulations on ethic and research in Hungary, European Commision, Brussels 2013.
Google Scholar

Blassime A., Rial-Sebbag E., Regulation of Cell-Based Terapies in Europe: Current Challenges and Emerging Issues, Stem Cells Dev. 2013.
Google Scholar

Bosek L., A. Wnukiewicz-Kozłowska A., red. Szczególne świadczenia zdrowotne. System prawa medycznego, II, Warszawa 2018, s. 45-84.
Google Scholar

Chauvin T., Chauvin P., Prawo wobec badań nad embrionami ludzkimi: francuskie doświadczenia bioetyczne, [w:] Badania nad embrionami w świetle etyki i prawa, red. t. Stawecki, Warszawa 2012, s. 242-257.
Google Scholar

Douglas Sipp and Others, Marketing of unproven stem cell – based interventions. A call to action, Sience «Translational Medicine» 9/2017, s. 1-13.
Google Scholar

Galewicz W., Status ludzkiego zarodka a etyka badań biomedycznych, Kraków 2013.
Google Scholar

Haoulia N., De l’interdiction de la recherche sur l’embryon et les cellules souches au regime d’autorisation sous condition: Breves remarques sur la protection de la vie humaine dans la loi no 2013-715 du 6 aout 2013, «Medicine & Droit» 2014, s. 23-25.
Google Scholar

Mette H., Banks, Repositories and Registries of Stem Cell Lines: The Challenges to Legal Regulation. Translational Stem Cell Research: Issues Beyond the Debate on the Moral Status of the Human Embryo, Springer Publishing Company 2011, s. 251-264.
Google Scholar

Mette H., Legitimering af stamcelleforskning: Samspil mellem lovgivning og teknologi. Håbets teknologi: Samfundsvidenskabelige perspektiver på stamcelleforskning i Danmark, eds. L. Koch, K. Høyer, København, Handelshøjskolens Forlag 2007, s. 45-66.
Google Scholar

Hennette-Vauchez S., Words count: How interest in stem cells had made the embryo Available – A look at the french law of bioethics, «Medical Law Review» 17/2009, s. 52-75.
Google Scholar

Rothmar Hermann J., Retsbeskyttelsen af fostre og befrugtede æg: om håndteringen af retlige hybrider, «København: Djøf/Jurist- og Økonomforbundet» 2008, s. 1-385.
Google Scholar

Kędziora R., Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych, Warszawa 2009.
Google Scholar

Kubiak R., Prawo medyczne, Warszawa 2014.
Google Scholar

Lovell-Badge R., The regulation of human embryo and stem-cell research in the United Kingdom, «Nature Review Molecular Cell Biology» 12/2008, s. 998-1003.
Google Scholar

Noronen V., Yamanakas innovation of ips stem cells help combat finnish heart diseases, [w:] Quality of Life with Millennium Innovations, «Academy of Finland» 5/2018, https://taf.f/2018/03/08/yamanakas-innovation-of-ips-stem-cells-help-combat-fnnish-heart-diseases/ [dostęp: 10 kwietnia 2019 r.]
Google Scholar

Rolf S., Human embryos and human dignity: diﬀering presuppositions in human embryo research in Germany and Great Britain, «The Heythrop Jurnal» 2012.
Google Scholar

Solarino B. and Others, Stem cell therapy: medico-legal perspectives in Italy, Front Cell Neurosci 2015.
Google Scholar

Tomova S., Research ethics committees in Bulgaria, [w:] Research ethics committees, data protection and medical research in European countries, eds. D. Beyleveld, D. Townend, J. Wright, Aldershot, Ashgate 2005, s. 27-30.
Google Scholar