Opublikowane: 2021-03-13

RZYMSCY ŻOŁNIERZE I ICH NIEWOLNICY – SPECYFIKA WZAJEMNYCH RELACJI

Ireneusz Łuć
Zeszyty Prawnicze
Dział: Artykuły
https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.1.01

Abstrakt

Pod względem prawnym w państwie rzymskim niewolnicy nie podlegali obowiązkowi służby wojskowej i nie mogli jej formalnie pełnić. Dowodzi tego stwierdzenie Eliusza Marcianusa (Aelius Marcianus), wyrażone w jego pracy o „Zasadach prawnych” (Regularia): „w Rzymie niewolnikom pod groźbą kary śmierci zabraniano każdego rodzaju służby wojskowej” – PIR2 A 215; D. 49,16,11 (Marc., 2 Reg.): Ab omni militia servi prohibentur: alioquin capite puniuntur.

W rzeczywistości – a jasno ukazują to zachowane wzmianki źródłowe ‒ osoby o takim właśnie statusie nie tylko były obecne na terenie rzymskich obozów wojskowych, ale i egzystowały u boku żołnierzy, którzy byli ich prawnymi właścicielami. Co więcej, w państwie rzymskim miały miejsce sytuacje, kiedy to byłych niewolników, wyzwolonych ze zgodnej z prawem niewoli, wcielano jako żołnierzy do oddziałów wojskowych.

W regulacjach prawa rzymskiego można natrafić na odwołania dotyczące niewolników, którzy byli własnością żołnierzy, służących w różnych rzymskich formacjach wojskowych.

Celem niniejszego artykułu jest nie tylko przybliżenie tytułowego problemu relacji, jakie mogły łączyć Rzymian z ich niewolnikami, kiedy ci pierwsi odbywali służbę wojskową, lecz także określenie zakresu odpowiedzialności, jaką za czyny niedozwolone popełnione przez niewolników mogli ponosić ich wojskowi właściciele.

Słowa kluczowe:

niewolnik; żołnierz; służba wojskowa; peculium castrense.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Łuć, I. (2021). RZYMSCY ŻOŁNIERZE I ICH NIEWOLNICY – SPECYFIKA WZAJEMNYCH RELACJI. Zeszyty Prawnicze, 21(1), 7–44. https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.1.01

Cited by / Share


Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.