‘LEX OSCA TABULAE BANTINAE’ TEKST – TŁUMACZENIE – KOMENTARZ

Bronisław Sitek

doi:10.21697/zp.2021.21.1.12

Opublikowane: 2021-03-13

Tom 21 Nr 1 (2021)

‘LEX OSCA TABULAE BANTINAE’ TEKST – TŁUMACZENIE – KOMENTARZ

Bronisław Sitek

Zeszyty Prawnicze

Dział: Monumenta aere perenniora

https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.1.12

Abstrakt

Zachowany fragment ustawy municypalnej lex Osca Tabulae Bantinae jest przykładem polityki Rzymu w stosunku do pierwotnych kultur na południu Italii. Rzymianie zachowywali język oraz lokalne zwyczaje, wprowadzając jednocześnie rzymskie regulacje prawne, stanowiące podstawą organizacji i funkcjonowania miasta. Historia tej ustawy jest również przykładem, w jaki sposób redagowano i zapisywano teksty prawne na przełomie II i I w. po Chr.

Słowa kluczowe:

ustawa municypalna; pierwotne ludy Italii; prawo rzymskie; ekspansja kultury rzymskiej.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Sitek, B. (2021). ‘LEX OSCA TABULAE BANTINAE’ TEKST – TŁUMACZENIE – KOMENTARZ. Zeszyty Prawnicze, 21(1), 325–348. https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.1.12

Cited by / Share

Bibliografia

Adamesteanu D., Torelli M., Il nuovo frammento della ‘Tabula Bantina’, «Archeologia Classica» 21/1969, s 1-17.
Google Scholar

Amielańczyk K., Zasada skargowości i zakaz orzekania ponad żądanie stron w procesie rzymskim, «Gdańskie Studia Prawnicze» 33/2015, s. 33-46.
Google Scholar

Aricò Anselmo G., Antiche regole procedurali e nuove prospettive per la storia dei comitia, Torino 2012.
Google Scholar

Cappelletti L., Assemblee pompeiane di II secolo a.C., «Zeitschrif für Papyrologie und Epigrafik» 200/2016, s. 511-518.
Google Scholar

Cary M., Scullard H.H., Dzieje Rzymu, tłum. J. Schwakopf, I, Warszawa 1992.
Google Scholar

Cascio E.L., Gli incensi della ‘Tabula Bantina’, [w:] ‘Munus Laetitiae’: Studi miscellanei oﬀerti a Maria Letizia Lazzarini, red. F. Camia, L. Del Monaco, M. Nocita, Roma 2018, s. 321-336.
Google Scholar

Cassola F., Labruna L., Linee di una storia delle istituzioni repubblicane, Roma 1991.
Google Scholar

Costabile F., Istituzioni e forme costituzionali della città del Bruzio in età romana, Napoli 1984.
Google Scholar

Crawford M.H., Roman Statutes, I, London 1996.
Google Scholar

De Martino F., Sui modi di votazione nelle assemblee romane, [w:] Convivenza nella libertà. Scritti in onore di G. Abbamonte, Napoli 1999.
Google Scholar

Decorte R., Te language of law and resistance: a linguistic investigation of the ‘Lex Osca Tabulae Bantinae’, Cambridge 2012.
Google Scholar

Del Tutto Palma L., ‘Tavola Bantina’ 1-8. Il contenuto istituzionale alla luce dell’analisi testuale e delle fonti romani, «Studi Etruschi» 56/1989-1990, s. 217-251.
Google Scholar

Dyjakowska M., Postępowanie w sprawach o ‘crimen maiestatis’ w okresie republiki rzymskiej, «Zeszyty Prawnicze» 6.1/2006, s. 27-46. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2006.6.1.03
Google Scholar

Frank T., Roman census statistics from 225 to 28 BC., «Classical Philology» 19.4/1924, s. 329-341. DOI: https://doi.org/10.1086/360609
Google Scholar

Galsterer H., Die ‘lex Osca Tabulae Bantinae’ ‒ Eine Bestandsaufnahme, «Chiron» 1/1971, s. 191-214.
Google Scholar

Galsterer H., Die römischen Stadtgesetze, [w:] Gli ‘Statuti Municipali’, red. L. Capogrossi Colognesi, E. Gabba, Pavia 2006, s. 31-56.
Google Scholar

Girard F., Senn F., Les lois des Roman, [w:] Textes de droit Romains7, II, Napoli 1977, s. 191-195.
Google Scholar

Graeber A., ‘Auctoritas patrum’. Formen und Wege der Senatusherrschaf zwichen Politik und Tradition, Sprinerg-Verlag 2013.
Google Scholar

Grotefend G.F., ‘Rudimenta linguae Umbricae et rudimenta linguae Oscae’, Cambridge 2015. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139895620
Google Scholar

Guarino A., L’esegesi delle fonti del diritto Romano, I, Napoli 1968.
Google Scholar

Janssen H.H., Oscan and Umbrian Inscriptions with Latin Translation, Leiden 1949, s. 8-12.
Google Scholar

Johnson A.Ch., Coleman-Norton P.R., Bourne F.C., Ancient Roman statutes: a translation with introduction, commentary, glossary, and index, II, London 2003, s. 59-60.
Google Scholar

Jońca M., ‘Parricidium’ w prawie rzymskim, Lublin 2008.
Google Scholar

Krisopp Michels A., The Calendar of the Roman Republic, New Jersey 1967. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400849789
Google Scholar

Lange L., Die oskische Inschrif der ‘Tabula Bantia’ und die römischen Volksgerichte, Göttingen 1853.
Google Scholar

Latte K., The origin of the Roman quaestorship, «TRAPA» 67/1936, s. 24-33. DOI: https://doi.org/10.2307/283224
Google Scholar

Litewski W., Rzymski proces karny, Kraków 2003.
Google Scholar

Lobrano G., Le assemblee provinciali delle città dell’Impero Romano, [w:] ‘Liber amicorum’ per Sebastiano Tafaro. L’uomo, la persona e il diritto, I, red. F. Uricchio, M. Casola, Bari 2019, s. 421-456.
Google Scholar

Łoposzko T., Historia społeczna republikańskiego Rzymu, Warszawa 1987.
Google Scholar

Magdelain A., ‘Provocatio ad populum’, «Publications de l’École Française de Rome» 133.1/1990, s. 567-588.
Google Scholar

Mommsen Th., Geschichte des Römischen Münzwesens, Graz 1956.
Google Scholar

Mommsen Th., Ostische Studien, Berlin 1845.
Google Scholar

Mommsen Th., Römisches Strafrecht, Göttingen 1999.
Google Scholar

Morandi M., Epigrafa italica, Roma 1982.
Google Scholar

Panciera S., La ‘lex luci Spoletina’ e la legislazione sui boschi sacri in età romana, [w:] Monteluco ei monti sacri. Atti dell’Incontro di Studio, Spoleto 1994, s. 25-46.
Google Scholar

Poccetti P., Lineamenti di tradizioni “non romane” di testi normative, [w:] L’Umbro e le alter lingue dell’Italia mediana antica. Atti del I Convegno Internazionale sugli Antichi Umbri Gubbio, 20-22 settembre 2001, red. A. Ancillotti, A. Calderni, Perugia 2009, s. 165-248.
Google Scholar

Poccetti P., Nuovi documenti italici, Pisa 1979.
Google Scholar

Porzio Gernia M.L., Contributo all’interpretazione del nuovo frammento della Tavola Bantina scoperto dall’Adamesteanu, «RAL» 249/1969, s. 329-339.
Google Scholar

Rotondi G., ‘Leges publicae populi Romani’, Milano 1912.
Google Scholar

Santalucia B., Diritto e processo penale nell’antica Roma, Milano 1989.
Google Scholar

Schönbauer E., Das Problem der beiden Inschrifen von Bantia, «BIDR» 2/1955, s. 311-366.
Google Scholar

Senatore F., Note sulle origini di ‘Potentia’: le premesse indigene e l’istituzione del ‘municipium’, «Studi Classici e Orientali» 50/2004, s. 303-328.
Google Scholar

Serrao F., La ‘iurisdictio’ del pretore peregrino, Milano 1954.
Google Scholar

Sitek B., ‘Tabula Heracleensis’, (‘lex Iulia Municipalis’). Tekst. Tłumaczenie. Komentarz, Olsztyn 2006.
Google Scholar

Soulahti J., Te Roman censors. A study on Social Structure, Helsinki 1963.
Google Scholar

Tafaro S., Considerazioni sulla ‘Tabula Bantina’ (Osca), «Diritto@Storia» 8/2008, s. 2, http://www.dirittoestoria.it/8/Tradizione-Romana/Tafaro-Tabula-bantina.htm (dostęp 3 grudnia 2019 r.).
Google Scholar

Tarwacka A., O urzędzie kwestora 13 tytuł 1 księgi digestów. Tekst ‒ tłumaczenie ‒ komentarz, «Zeszyty Prawnicze» 11.3/2016, s. 427-432. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2011.11.3.20
Google Scholar

Tarwacka A., ‘Incensus’, czyli co groziło Rzymianom uchylającym się od płacenia podatków i służby w armii, «K.P.Publ.» 10.3/2010, s. 173-185.
Google Scholar

Torelli M., Una nuova epigrafe di Bantia e la cronologia dello statuto municipale bantino, «Athenaeum» 61/1983, s. 252-257.
Google Scholar

Torelli M., Il nuovo frammento della ‘Tabula Bantina’, «Archeologia Classssica» 21/1969, s. 11-13.
Google Scholar

Tutto Palma L., La tavola bantina (sezione osca): proposte di rilettura, Padova-Urbino 1983.
Google Scholar

Wojtczak M., Zniewaga ‘imagines’ władcy jako podstawa oskarżenia o ‘crimen maiestatis’ w świetle wybranych rzymskich procesów karnych w ‘Annales’ Tacyta, «CPH» 64.2/2014, s. 205-240. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2014.46.2.09
Google Scholar

Zalewski B., Zasada skargowości w rzymskim procesie karnym przed ‘quaestiones perpetuae’, «Studia Iuridica Lublinensia» 35.3/2016, s. 1013-1025. DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.1013
Google Scholar