THE SIGNIFICANCE OF INTEREST FOR ACTIVE LEGITIMATION IN ROMAN CIVIL PROCEDURE

Anton Guzhva

doi:10.21697/zp.2023.23.2.09

Published: 2023-07-10

Vol. 23 No. 2 (2023)

Znaczenie interesu dla legitymacji czynnej w rzymskim postępowaniu cywilnym

Anton Guzhva

Zeszyty Prawnicze

Section: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2023.23.2.09

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie znaczenia interesu dla prawa wnioskodawcy do uzyskania ochrony prawnej w rzymskiej procedurze cywilnej. Podjęto próbe ustalenia związku między interesem osoby uprawnionej a jej prawem do wytoczenia powództwa lub złożenia wniosku o interdykt, dokonując przeglądu źródeł prawa rzymskiego dotyczących roszczenia z tytułu kradzieży lub na podstawie umowy zlecenia lub obowiązku okazania rzeczy, a także interdyktów dotyczących ochrony posaidania. Pozwala mi to zdefiniować osoby uprawnione do korzystania z tych form ochrony procesowej dzięki posiadaniu udowodnionego interesu. Tak więc wykonawca, który został okradziony z przedmiotu umowy, miał prawo pozwać o kradzież, ponieważ był odpowiedzialny za strzeżenie rzeczy. Podobnie było z Zastawnikiem, ponieważ miał on interes w zachowaniu przedmiotu zastawu. Wnioskodawca ubiegający się o prawo do actio ad exhibendum musiał mieć interes w okazaniu rzeczy, niezależnie od tego, czy był jej właścicielem. Uprawnionym do wytoczenia powództwa z tytułu umowy zlecenia był dający zlecenie, jeżeli miał interes w wykonaniu zlecenia. Interes był także konieczną przesłanką dochodzenia przez wnioskodawcę prawa do interdyktu quod vi aut clam, który mógł być przyznany nie tylko właścicielowi rzeczy, ale także innym osobom, których interesy zostały naruszone.

Keywords:

legitymacja czynna; , interes; , powództwo; , ochrona interesu;, prawo wytoczenia powództwa; , skarga z tytułu kradzieży; , skarga z tytułu zlecenia;, actio ad exhibendum; , prawo rzymskie; , rzymska procedura cywilna.

Download files

PDF

Citation rules

Guzhva, A. (2023). Znaczenie interesu dla legitymacji czynnej w rzymskim postępowaniu cywilnym. Zeszyty Prawnicze, 23(2), 197–221. https://doi.org/10.21697/zp.2023.23.2.09

Cited by / Share

References

Albertario E., Ancora sulla pecuniarietà dell’interesse nelle obbligazioni, «Il Foro Italiano» 61.4/1936, p. 209-220.
Google Scholar

Bartoshek M., Rimskoe pravo: ponyatiya, terminy, opredeleniya, Moskva 1989.
Google Scholar

Betti E., Id quod interest, «Novissimo Digesto Italiano» vol. 8, Torino 1962.
Google Scholar

Buckland W.W., A Text-Book of Roman law from Augustus to Justinian, Cambridge 1963.
Google Scholar

Cabra A., Interesse ad agire e zone di interesse (Standing to sue and zones of interest), «Civil Procedure Review», mar./jun. 1.1/2010, p. 154-181.
Google Scholar

Comoglio L.P., Azione ed interesse. Rinnovate suggestioni di un’antica disputa, Vita e Pensiero, «Pubblicazioni dell’Universita Cattolica del Sacro Cuore JUS», 1/2014, p. 111-136.
Google Scholar

Dozhdev D., Osnovanie zashity vladeniya v rimskom prave, Moskva 1996.
Google Scholar

Du Plessis P., Textbook on Roman Law, Oxford 2015. DOI: https://doi.org/10.1093/he/9780198736226.001.0001
Google Scholar

Fargnoli I., Studi sulla legittimazione attiva all’interdetto vi aut clam, Milano 1998.
Google Scholar

Garbagnati E., Azione e interesse, «Jus» 2-3/1955, p. 316-50.
Google Scholar

Ghirga M.F., Interesse ad agire, «Diritto-on-line» [dir. proc. civ.] 2015: http://www.treccani.it/enciclopedia/interesse-ad-agire-dir-proc-civ.
Google Scholar

Guzhva A.M., Kategoriya «interes» i pozov z kradizhki (actio furti) u rimskomu pravi, «Naukovij visnik Hersonskogo derzhavnogo universitetu. Seriya «Yuridichni nauki» 5.1/2015, p. 91-101.
Google Scholar

Kaser M., “Quanti ea res est”. Studien zur Metode der Litisaestimation im klassischen römischen Recht, Mϋnchen 1935.
Google Scholar

Medicus D., Id quod interest. Studien zum römischen Recht des Schadensersatzes, Köln- Graz 1962.
Google Scholar

Parenti L., Notatione sulla legittimazione attiva all’actio furti per i frutti del fondo dato in locatione al colono, «Seminarios Complutenses de Derecho Romano» 28/2015, p. 783-808.
Google Scholar

Provera G., Diritto e azione nell’esperienza giuridica romana, «Collana della Rivista di Diritto Romano. Scritti giuridici». 2001, p. 1-14: http://www.ledonline.it/rivistadirittoromano/scrittiprovera.html
Google Scholar

Sanfilippo C., Corso di diritto romano. Il mandato. Parte prima, «Rivista di Diritto romano» 4/2004, p. 1-49.
Google Scholar

Satta S., Diritto processuale civile, Milano 1981.
Google Scholar

Schieder C., Interesse und Sachwert. Zur Konkurrenz zweier Grundbegriﬀe des römischen Rechts, Göttingen 2011.
Google Scholar

Smith W., Actio ad Exhibendum, [in:] A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, ed. J. Murray, London 1875, p. 511-512.
Google Scholar

Steiner R.C., Interesse positivo e interesse negative: a reparação de danos no Direito Privado Brasiliero, São Paulo 2016.
Google Scholar

Tafaro S., Recensione a H. Honsell, ‘Quod interest’ im ‘bonae-fidei-iudicium’. Studien zum römischen Schadensersatzrecht, «Index» 2/1969, 359 pp.
Google Scholar

Valditara G., Dall’aestimatio rei all’id quod interest nell’applicazione della condemnatio aquiliana, [in:] La responsabilità civile da atto illecito nella prospettiva storico-comparatistica: I Congresso internazionale, ARISTEC, Madrid, 7-10 ottobre 1993, ed. L. Vacca, Torino 1995, p. 76-87.
Google Scholar

Watson A., Contract of mandate in Roman law, Oxford 1984.
Google Scholar

Zimmermann R., Te law of obligations: Roman foundations of the civilian tradition, Oxford 1990.
Google Scholar