Abstract

TOTAM URBEM TUENDAM ESSE COMMISSAM (CIC., IN VERR. 2,5,36). EDYLOWIE STRAŻNIKAMI PORZĄDKU W RZYMIE REPUBLIKAŃSKIM
Streszczenie
W republice kompetencje edylów kurulnych i plebejskich były bardzo szerokie. Obejmowały ogólną pieczę nad miastem (cura urbis), troskę o zaopatrzenie i rozdzielnictwo zboża (cura annonae) oraz organizację igrzysk (cura ludorum). Każde z tych zadań charakteryzowało edylów jako magistratury miejskie. Najbardziej rozwinięty katalog obowiązków istniał w ramach cura urbis, a wszystkie one miały na celu zapewnienie ogólnego porządku i bezpieczeństwa w mieście. W związku z tym, cura urbis obejmowała zadania o charakterze typowo porządkowym. W pierwszej kolejności należała do nich cura viarum, tj. troska o czystość dróg, ulic i placów. Edylowie dbali także o stan sanitarny miasta (salubritas publica), co wiązało się m.in. z kontrolą i konserwacją systemu kanalizacyjnego. Poza tym, należał do nich nadzór nad budynkami publicznymi i prywatnymi. W ramach cura aedium troszczyli się zatem o ich stan techniczny, a w przypadku konstrukcji publicznych, mieli zapobiegać ich uszkodzeniom. W rękach edylów znajdowała się również cura aquarum, czyli administrowanie wodami publicznymi. Do ich kompetencji należało więc zaopatrywanie miasta w wodę i związana z tym piecza nad akweduktami oraz troska o żeglowność i czystość Tybru.