INTERPRETACJA INSTRUKCJI DLA URZĘDNIKÓW Z 46 R. A WSPÓŁCZESNE DYLEMATY CYWILNOPRAWNE: CZY „CHYTRY KONSUMENT” ZASŁUGUJE NA OCHRONĘ?

Jan Rudnicki

doi:10.21697/zp.2023.23.1.02

Opublikowane: 2023-05-06

Tom 23 Nr 1 (2023)

INTERPRETACJA INSTRUKCJI DLA URZĘDNIKÓW Z 46 R. A WSPÓŁCZESNE DYLEMATY CYWILNOPRAWNE: CZY „CHYTRY KONSUMENT” ZASŁUGUJE NA OCHRONĘ?

Jan Rudnicki

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2023.23.1.02

Abstrakt

Celem artykułu jest – za sugestią Leona Petrażyckiego, który postulował wykorzystywanie zapisanego w źródłach prawniczego instynktu Rzymian do oceny problemów prawa współczesnego – skonfrontowanie dylematu związanego z ochroną konsumentów z rzymską praktyką przyznawania szczególnej ochrony słabszej stronie stosunku prywatnoprawnego. W sprawie zawisłej przed TSUE powódka (konsumentka) jest osobą, której wykształcenie i doświadczenie zawodowe powoduje, że przedsiębiorca (bank, kredytodawca) nie ma nad nią przewagi w zakresie informacji o prawdziwym wymiarze zobowiązań umownych oraz realiach rynkowych. Tym samym kompletnie zniwelowana jest jedna z głównych cech przypisywanych konsumentowi w uzasadnieniu jego szczególnej ochrony. Powołana sytuacja, wcale nie rzadka w praktyce, znajduje analogię w rzymskich tekstach źródłowych dotyczących stosowania senatus consultum Velleianum; uchwały przewidującej specjalną ochronę prawną dla kobiety przed skutkami udzielonego przez nią poręczenia. Ulpian (D. 16,1,2,3) i Paulus (D. 50,17,110,4) zgadzają się, że celem wskazanej regulacji nie jest ochrona podmiotu, który pod pozorami słabości ukrywa spryt czy podstępne działanie.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Rudnicki, J. (2023). INTERPRETACJA INSTRUKCJI DLA URZĘDNIKÓW Z 46 R. A WSPÓŁCZESNE DYLEMATY CYWILNOPRAWNE: CZY „CHYTRY KONSUMENT” ZASŁUGUJE NA OCHRONĘ?. Zeszyty Prawnicze, 23(1), 39–52. https://doi.org/10.21697/zp.2023.23.1.02

Cited by / Share

Bibliografia

Bergh van den R., Roman Women: Sometimes Equal and Sometimes Not, «Fundamina» 12.12/2006, s. 113-136.
Google Scholar

Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego3, Warszawa 2018. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2003.3.2.09
Google Scholar

Digesta Justyniańskie. Tekst i przekład, Tom. 3. Księgi 12-19, red. T. Palmirski, Kraków 2014.
Google Scholar

Dixon S., Infirmitas Sexus: Womanly Weakness in Roman Law, «Tijdschrif voor Rechtsgeschie-denis» 52.4/1984, s. 343-371. DOI: https://doi.org/10.1163/157181984X00178
Google Scholar

Giaro T., Najstarszy system prywatnoprawnej ochrony słabszego, [w:] Ochrona strony słabszej stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu, red. M. Boratyńska, Warszawa 2016.
Google Scholar

Giaro T., Petrażycki jako prekursor law & economics, «Studia Iuridica» 74/2018, s. 135-154. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.2294
Google Scholar

Jabłoński M., Koźmiński K., Bankowe kredyty waloryzowane do kursu walut obcych w orzecznictwie sądowym, Warszawa 2018.
Google Scholar

Kahn E., Farewell Senatusconsultum Velleianum and Authentica Si Qua Mulier, «South African Law Journal» 88.3/1971, s. 364-368.
Google Scholar

Kupiszewski H., Prawo rzymskie a współczesność2, Kraków 2013.
Google Scholar

Łętowska E., Przedmowa, [w:] Obywatel – przedsiębiorstwo. Zagadnienia prawne świadczeń na rzecz konsumenta, red. E. Łętowska, Ossolineum 1982.
Google Scholar

Plisecka A., Te Use of Greek by Roman Jurists, «Jahrbuch Junge Rechtsgeschichte» 370/2009, s. 59-73.
Google Scholar

Vogt H., Miscellanea Ad Senatus Consultum Velleianum, «Tijdschrif voor Rechtsgeschiedenis» 351/1967, s. 90-124. DOI: https://doi.org/10.1163/157181967X00258
Google Scholar

Wermelo van P., Senatus consultum velleianum, authentica si qua mulier, «Tydskrif vir Hedendaagse Romeins-Hollandse Reg» 16.3-4/1953, s. 94-131.
Google Scholar

Żuławska C., Obrót z udziałem konsumenta – ochrona prawna, PAN 1987.
Google Scholar

Żuławska C., Ochrona konsumenta przed niewłaściwą jakością świadczenia w prawie polskim, «Studia Prawnicze» 1/1978, s. 24-65.
Google Scholar

Żuławska C., Zasady prawa gospodarczego prywatnego, Warszawa 1995.
Google Scholar